Kneževina Srbija (626–969)
Kneževina Srbija Srpska kneževina | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
Geografija | |||||||
Kontinent | Evropa | ||||||
Regija | Balkan | ||||||
Zemlja | Srbija | ||||||
Glavni grad | Dostinika | ||||||
Društvo | |||||||
Zvanični jezici | srpskoslovenski | ||||||
Religija | stara slovenska, hrišćanstvo | ||||||
Vladavina | |||||||
Oblik vladavine | monarhija | ||||||
Titula vladara | knez | ||||||
Vladar | Višeslav | ||||||
Osnivanje | 626. | ||||||
Prestanak | 969. | ||||||
Status | bivša država | ||||||
Događaji | |||||||
Prethodnici i naslednici | |||||||
Prethodile su: | Nasledile su: | ||||||
Portal:Istorija |
Kneževina Srbija u srednjem veku je naziv za prvu srpsku državu. Njom je vladala prva srpska dinastija Višeslavići.
Za vreme cara Iraklija Srbi se počinju naseljavati na Balkansko poluostrvo. Pod vođstvom kneza nepoznatog imena, Srbi iz Bojke kreću u seobu. Prvi poznati knez Srbije na Balkanu bio je Višeslav, prvi srpski vladar čije je ime zabeleženo u istorijskim izvorima tog doba. Vladao je od 730. do 780. Višeslava naseđuje sin Radoslav. Radoslav je bio knez Srbije od 780. do 822. Za vreme vladavine njegovog sina Prosigoja u susednoj Hrvatskoj se organizuje ustanak Ljudevita Posavkog. Posle sloma ustanka, Ljudevit prilazi Prosigoju. Prosigojev sin Vlastimir je prvi srpski vladar o kome se može nešto više reći.
Ne zna se tačno što su Bugari udarili na Srbiju, ali se smatra da su hteli da prošire svoju vlast na Srbe, mada se negde navodi da su Bugari zaratili sa Srbima zbog mogućeg savezništva između Vlastimira i vizantijskog cara. Rat je trajao oko tri godine, a bugarski han Presijan I je tokom rata izgubio većinu svoje vojske.
Vlastimira nasleđuju njegova tri sina: Mutimir, Strojimir i Gojnik. Oni dele vlast. Posle smrti bugarskog hana Presijana, na vlast dolazi njegov sin Boris. On organizuje napad na Srbiju, kako bi osvetio poraz njegovog oca. I ovaj rat Bugarska izgubi, a braća zarobe Borisovog sina. Posle toga, Bugarska se odlučila na primirje. U Rasu je sklopljeno prijateljstvo između srpskog i bugarskog vladara, što je potvrđeno razmenom poklona. Borisov poklon je ostao nepoznat, dok mu je Mutimir poklonio:
Posle primirja došlo je do sukoba među braćom oko vlasti. U žestokim okršajima između Mutimirovih, Stojimirovih i Gojnikovih pristalica, Mutimir izvoljeva pobjedu. On zarobljava svoju braću i pošalje ih bugarskom hanu, dok je kod sebe zadržao Gojnikovog sina Petra, koji je tada još uvek bio dete. Mutimira nasleđuje najstariji sin Pribislav. Samo nakon godinu dana njega sa vlasti zbacuje Petar, sin njegovog strica Gojnika. Pribislav se ne odriče vlasti, pa sa svojom braćom Branom i Stefanom udari na Petra. Rat je trajao oko tri godine i potpuno je oslabio moć Srbije. Dve godine kasnije, sin drugog Petrovog strica Strojimira, Klonimir je pokušao da, iz Bugarske, preuzme vlast u Srbiji. On je uspeo da potisne Petra i zauzme prestonicu Dostiniku, ali je u daljem nastavku borbi poginuo, tako da je Petar uspeo da se održi na vlasti i vladao je Srbijom, narednih dvadeset godina.
Bugarski car Simeon je hteo da ostvari svoj uticaj u Srbiji. On je uspio da sebi privuče kneza Petra, ali ga par godina kasnije zbacuje sa vlasti zbog sumnji u njegovu vernosti i mogućih pregovora sa Vizantijom. Posle Petra, na vlast dolazi Pavle Branović, ali i njega dočeka ista sudbina. Tad car Simeon na vlast postavlja Zaharija Pribislavljevića. Iako je na vlast došao podrškom bugarskog cara, Zaharija je vrlo brzo prešao na stranu Vizantije i priznao vrhovnu vlast vizantijskog cara. To je razljutilo Simeona. Da ne bi opet dolazilo do takvih slučajeva, Simeon je odlučio da potpuno pokori Srbiju. Novi bugarski pohod usledio je 924. godine, a uz vojsku je Simeon poslao i Časlava, Zaharijinog brata od strica Klonimira. Zaharija se nije upustio u borbu sa Bugarima i pobegao je u Hrvatsku, nakon čega su bugarske vojskovođe pozvale srpske župane da dođu i priznaju Časlava za novog kneza. Župane koji su došli u njihov tabor, Bugari su pohvatali i zarobili, posle čega su upali u Srbiju i opustošili je.
Posle smrti cara Simeona Vekikog, na bugarski presto dolazi Petar I , koji menja politiku prema Vizantiji. Tada knez Časlav bježi iz Bugarskog zarobljeništva i vraća se u Srbiju. Odmah po dolasku na vlast, Časlav je počeo da radi na obnavljanju Srbije. U opustošenoj Srbiji obnovio je vlast, sakupio razbežano stanovništvo i naselio zemlju. Dobio je i finansijsku podrušku od Vizantije, što je još više ojačalo zemlju.
U to vreme se pojavljuju Ugri u Panoniji. Onu su ugrožavali Srbiju. Na Drini se odigrao jedan boj između Srba i Mađara, u kome su Srbi izvoljevali pobjedu. Međutim, Ugri pošalju još jednu, znatno jaču, vojsku na Srbiju. U žestokom okršaju poginuo je knez Časlav, a njegova zemlja ubrzo pala pod Vizantijsku vlast.
Vladari Srbije:[1]
- Kuver (7. vek), prema nekim mišljenjima prvi poznati vladar Srba i Slovena na Balkanu
- Višeslav (8. vek), knez, prvi srpski vladar
- Radoslav Višeslavić (8-9. vek), knez
- Prosigoj (822-836), knez
- Vlastimir (836-863), knez
- Mutimir, Strojimir, Gojnik (863-891), kneževi
- Pribislav (891-892), knez
- Petar Gojniković (892-917), knez
- Pavle Branović (917-920), knez
- Zaharija Pribisavljević (920-924), veliki župan
- Časlav Klonimirović (931-960), knez
- ↑ Petrit Imami, Srbi i Albanci kroz vekove, Beograd, 2000.