Kerineja

Kerineja, Kirenija grč. Κερύνεια / tur. Girne
Stara luka u Kerineji
Osnovni podaci
Država	Kipar
Okrug	Kerineja
Stanovništvo
Stanovništvo	19.701
Položaj
Koordinate
Nadmorska visina	0-50 m
{{{mapa}}}
Ostali podaci
Veb-strana	www.kyreniamunicipality.com

Kerineja ili Kirenija (grč. Κερύνεια, Kerineja, tur. Girne, Girne) je šesti po veličini i značaju grad na Kipru, u delu pod turskom okupacijom (tzv. Severni Kipar). Zvanično grad je sedište istoimenog okruga Kerineja.

Prirodni uslovi

Grad Kerineja se smestio na severnoj obali ostrva Kipar. Od glavnog grada Nikozije Kerineja je udaljena 25 kilometara severno.

Reljef Kerineja se nalazi na obali Sredozemnog mora, na 0-50 metara nadmorske visine. Iza grada se strmo izdižu istoimene Kerinejske planine, koje Kerineju i severno priobalje Kipra odvajaju od središnje postavljene ravnice Mesaorije i glavnog grada Nikozije.

Klima u Kerineji je sredozemna sa elementima sušne, stepske klime. Prosečna godišnja temperatura je čak 25 podeoka, a padavina ima malo — oko 400 mm/m².

Vode: Kerineja se nalazi u istočnom Sredozemlju (poznatom i kao Levantsko more). Grad se oduvek razvijao kao najvažno pristanište na severnoj obali ostrva. Staro gradsko jezgro se razvilo oko omanjeg zaliva na inače slabo razuđenoj severnoj obali Kipra.

Istorija

Prikaz Kerineje iz 1837. godine

Kerineja sa brda Hilarion

Iako je područje današnje Kerineje naseljeno još od vremena praistorije, prvo poznato naselje na današnjem mestu grada javlja je u vreme trojanskih ratova, kada je bilo naseljeno Ahajcima. Vekovima je ovo naselje bilo malo i bez većeg značaja. Od samog nastanka naselje se razvijalo kao pristanište i trgovište na severnoj stani Kipra.

Kerineja dobija na značaju u helenističkom dobu, kada se za nju bore Ptolomeji i Antigonidi. Grad postaje jedno od središta Kipra i tako ostaje i pod starorimskom vlašću.

Od 395. godine Kernije i ceo Kipar pripali su Vizantiji. U ovom položaju ostrvo ostaje vekovima, a uticaj Vizantije ostavio je dubok trag na ostrvo i grad, vidljiv i do danas. 1192. godine Kerineju i ostrvo osvajaju Lizinjani. Kako je položaj naselja bio izvaredan uskoro se tu javlja utvrđeni grad sa lukom. 1372. godine grad preuzima Đenova, a potom, 1489. godine Mleci, ali grad ne gubi značaj i bogatstvo.

1571. godine Kerineju i ceo Kipar osvajaju Turci Osmanlije. Pod novim osvajačima grad značajno gubi značaj, ali ne propada. Tada se u Kerineji grade nove građevine i grad dobija istočnjački izgled. Muslimansko stanovništvo naseljava utvrđeni grad, dok se hrišćani proteruju u predgrađa.

Berlinskim kongresom 1878. godine Velika Britanija dobija Kipar za koloniju. Iako Britanci unapređuju stanje i povezuju putem grad sa Nikozijom, teško ekonomsko pitanje dovodi do iseljavanja mesnog stanovništva.

Nezavisnošću Kipra 1960. godine Kerineja ponovo dobija na značaju. Posebno se razvija turistička privreda. Međutim, već 60-ih godina dolazi do prvih trvenja između većinskih hrišćanskih Grka i Maronita (83%) i manjinskih muslimanskih Turaka (15%).

1974. godine turska vojska je okupirala severnu trećinu Kipra, zajedno sa Kerinejom. Mesni Grci beže na jug zemlje i grad ostaje poluprazan. Grad već decenijama propada.

Stanovništvo

Kerineja danas ima oko 20 hiljada stranovnika u gradskim granicama, gotovo u celosti Turaka. Većina njih su preseljenici iz Turske, a manji deo vodi poreklo od kiparskih Turaka.

Privreda

Posle okupacije 1974. godine privreda Kerineje je naglo propala i do danas se nije oporavila. Grad je danas slabo razvijen i oslonjen na skromnu laku industriju i poljoprivredno zaleđe.

Galerija

• 
  Simbol grada — Kirenijski zamak
• 
  Detalj iz stare luke
• 
  Stare kuće iznad luke sa džamijom u zaleđu

Spoljašnje veze

Kerineja na Wikimedijinoj ostavi

• Zvanična stranica grada Kerineje