Karija
- Za ostala značenja, vidi Karija (razvrstavanje).
Karija Καρία | |
Lokacija | Jugozapadna Anadolija |
Postojala kao država: | 11-6. vijek pne. |
Jezik | karijski |
Najveći grad | Halikarnas |
rimska provincija | Asia |
Karija (luvijski: Karuwa = "Strma zemlja", starogrčki: Καρία [Karía], latinski: Caria, suvremeni turski: Karya) je historijska regija zapadne Anadolije duž obale Egejskog mora od srednje Jonije (Mikale) na jugu do Likije i istoku prema Frigiji. Karija je poznata kao domovina historičara Herodota, po mauzoleju u Halikarnasu, kraljici Artemiziji I., te po slavnim drevnim trgovcima[1].
U najranijem historijskom periodu Karija je bila naseljena Hetitima. Jonski i dorski Grci su kolonizirali njen zapadni dio i zajedno s domicilnim karijskim stanovništvom stvorili tamošnje polise pod grčkom dominacijom[2]. Stanovnici Karije su bili poznati kao Karijci, a u Kariju su došli prije Grka. Za njih je Herodot rekao da su minojskog porijekla,[3] dok su sami Karijci za sebe smatrali da su, usprkos pomorskoj tradiciji, porijeklom iz anadolske unutrašnjosti, te u rodu s Misijcima i Lidijcima. Karijci su govorili karijskim jezikom iz anatolijske porodice, što samo po sebi ne označava njihovo porijeklo, s obzirom da je anadolski jezik bio široko rasprostranjen. Karijcima su bili bliski i Lelegi, koji su možda bili i drevni Karijci a možda i narod kojeg su Karijci pokorili prilikom svog dolaska u Kariju te učinili svojim slugama. Početkom 6. vijeka pne. Kariju zauzimaju Lidijci predvođeni Krezom, a sredinom istog vijeka Kir Veliki širi Perzijsku Monarhiju na Lidiju i Kariju. Pod perzijskom vlašću karijski gradovi uživali su status lokalne autonomije. U doba Grčko-perzijskih ratova, karijska kraljica Artemizija I. predvodila je Kserksovu mornaricu u pohodu na Atenu[1] Glavni grad regije bio je Halikarnas, u kojem je perzijski satrap Mauzol dao sagraditi veličanstvenu grobnicu koja je popularna kao jedno od Sedam svjetskih čuda. Karija je domovina historičara Herodota, koji se rodio u Halikarnasu. Godine 334. pne. makedonski vojskovođa Aleksandar Makedonski osvaja Kariju. Regija dva stoljeća kasnije postaje dijelom Rimskog carstva[4], a od doba vladavine cara Dioklecijana u 4. vijeku pne. ima status zasebne rimske provincije. Kasnije je bila dijelom Bizanta odnosno Osmanskog carstva, dok je danas dio moderne Turske, izuzevši otočja koja pripadaju Grčkoj.
- ↑ 1,0 1,1 „Karija (Livius.org)”. Arhivirano iz originala na datum 2015-01-01. Pristupljeno 2008-10-13.
- ↑ Karija (AllAboutTurkey.com)
- ↑ Historija, Knj. I Glava 171.
- ↑ Karija (enciklopedija Britannica)