Kanopske vaze
| Kanopske vaze | |
|---|---|
.jpg) | |
Kanopske vaze bile su važni predmeti pogrebnog rituala u Antičkom Egiptu u koje se spremalo unutrašnje organe, balzamiranih tijela kod mumifikacije.[1]
Te su posude izrađivane od drva, kamena ili keramike.[1]
Historija[uredi | uredi kod]
Najstarije Kanopske vaze koje su se pojavile u Starom kraljevstvu (oko 2575. pne.- oko 2130. pne.), bile su jednostavne sa običnim poklopcem. U vrijeme Srednjeg kraljevstva (oko 1938. pne.- oko 1630. pne. počele su se izrađivati vaze sa dekoriranim poklopcima na kojima se nalazila isklesana ljudska glava.[1]
Od Devetnaeste dinastije do kraja Novog kraljevstva (1539. pne. - 1075. pne.) te glave su predstavljale četvoricu sinova boga Horusa. Duamutefa sa glavom šakala, Kebehsenufa sa glavom sokola, Hapia sa glavom babuna i Imseta sa ljudskom glavom.[1]
U Duamutefovoj vazi se čuvao želudac, u Imsetovoj jetra, u Hapijevoj pluća a u Kebehsenufoj crijeva. One su se postavljale na uglovima sarkofaga.[2]
Od Dvadeset prve do Dvadeset pete dinastije (1077. pne. - 664. pne.) započela je praksa vraćanja balzamiranih organa u tijelo, što je potaknulo pojavu "lažnih" Kanopskih vaza, posuda dekoriranih Horusovim sinovima, ali bez unutrašnjih organa.[1]
Kanopske vaze su nazvane po gradu Kanopusu u kom se njegovao kult sinkretičkog helenističko-egipatskog Ozirisa, koji je prikazvan kao brod sa ljudskom glavom. Na osnovu tog su stariji egiptolozi pogrešno nazvali - slične predmete u kojima se čuvalo unutrašnje organe Kanopskim.[3]
I Etruščani su u periodu od 8. do 7. vijeka pne. koristili slične vaze sa poklopcima u obliku ljudske glave, s tom razlikom što su ponekad dodali i dio torza sa rukama.[2]
Izvori[uredi | uredi kod]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 „Canopic jar, Egyptian funerary vessel” (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 19.09.2020.
- ↑ 2,0 2,1 „Kanopa” (hrvatski). Hrvatska enciklopedija LZMK. Pristupljeno 19. 09. 2016.
- ↑ „Canopus, ancient city Egypt” (engleski). Encyclopaedia Britannica. Pristupljeno 19.09.2020.
