Kaldejska katolička crkva
| Kaldejska katolička crkva ܥܕܬܐ ܟܠܕܝܬܐ ܩܬܘܠܝܩܝܬܐ | |
|---|---|
 | |
| Država |  Irak Iran Sirija Turska Libanon Jordan Izrael Egipat SAD
|
Kaldejska katolička crkva ili Kaldejska babilonska crkva (arapski: ܥܕܬܐ ܟܠܕܝܬܐ ܩܬܘܠܝܩܝܬܐ [itha kaldetha kathuliketha]) je jedna od istočnih katoličkih crkava istočnog obreda, raširena po Iraku, Iranu, Libanonu, Siriji i Turskoj (i još nekim zemljama), trajno ujedinjena s Katoličkom crkvom od 1830., a povremeno još od 1552. [1]
Njen današnji patrijarh je Emanuel III. Deli izabran 2003, ima nekih 500 000 vjernika a to su ponajviše ljudi kaldejskog porijekla, a sjedište joj je u Bagdadu.
Najpoznatiji pripadnik te crkve je Tarik Aziz, bivši ministar vanjskih poslova u vladi Sadama Huseina.
Kršćanstvo u Mezopotamiji i Perziji datira još od kraja 2. vijeka. Prethalkedonske crkve Bliskog istoka prihvatile su nestorijanstvo u 5. vijeku, herezu koja je tvrdila da je Isus postojao kao dvostruka ličnost - Isus čovjek i Isus Sin Božji. One su napredovale i širile se po Kini, sve do mongolskih stepa, i duž indijske Malabarske obale, taj progres trajao je do 14. vijeka, kad je mongolski vođa Timur potpuno uništio sve Drevnoistočne crkve istočno od Iraka, osim one u Indiji. [1]
Još od početka 13. vijeka brojni katolički redovnici prije svega dominikanci i franjevci, bili su aktivni među vjernicima Asirijske istočne crkve, oni su uspjevali preobratiti tek pokojeg prelata i uspostaviti privremena jedinstva sa pojedinim zajednicama. [2] Sredinom 15. vijeka u Asirijskoj crkvi zavladao je običaj da se položaj patrijarha porodično nasljeđuje. [2]
Kad je na taj način izabran novi patrijarh - 1552., jedna grupa nezadovoljih episkopa odbila ga je prihvatiti, pa su se organizirali i izabrali dotadašnjeg manastirskog igumana Juhanana Sulaku kao svog patrijarha i poslali ga u Rim da zatraži pomoć i uniiju sa Katoličkom crkvom. Početkom 1553. papa Julije III proglasio ga je patrijarhom Kaldejaca pod imenom Simon VIII i nakon toga 9. aprila 1553. titularnim biskupom Bazilike sv. Petra. [2]
Novi patrijarh vratio se u domovinu krajem 1553. i počeo provoditi reforme, ali je naišao na žestok otpor naročito od strane sirijskog partijarha. Tako da ga je amadijski paša uhapsio i nakraju ubio u januaru 1555. [2]
Unije sa Vatikanom obnavljane su 1672., 1771. i 1778., ali su i raskidane sve do - 1830. kad je uspostavljeno čvrsto jedinstvo koje traje do današnjih dana. [1]Tako da od 1830. do danas postoji neprekinuta linija babilonskih patrijarha. Prva rezidencija kaldejskih patrijarha bio je manastir Rabban Hormizd na sjeveru Iraka, zatim je preseljena u Mosul, te konačno u Bagdad gdje je i danas sjedište čitave Kaldejske katoličke crkve.
Pored Bagdadske patrijaršije, postoje još četiri arhiepiskopije u Basri, Kirkuku, Teheranu i Urmiji (spojena sa Salmasom) i sedam eparhija u Alepu, Alkašu, Amadiji, Akri, Bejrutu, Mosulu i Zahu).
Kaldejci se drže drevne liturgije prethalkedonske crkve po tradiciji svojih svetaca Fadeja i Maria. [1]
- The Chaldean Catholic Church Arhivirano 2014-02-25 na Wayback Machine-u (en)