Grahovsko polje (Bosna)
Grahovsko polje je kraško polje u Bosni i Hercegovini, na području opštine Bosansko Grahovo. Okruženo je planinama: Dinara, Uilica, Jadovnik, Šator i Staretina.
Sastoji se iz nekoliko manjih cjelina (polja): Resenovačko, Pašića, Crnoluško i Ždralovac. Nalazi se na nadmorskoj visini od 708 – 873 m i proteže se od sjeverozapada ka jugoistoku u dužini od 45 km i širini od 10 km. Na jugu je Ždralovac i Livanjsko polje do Livna , a na sjeveru iz Resenovačkog polja pruža se prevoj prema Drvaru ( Ploče 985 m nadmorske visine ) i uvala ka Srbu. Prevoj preko Stožišta između Dinare i Uilice ( Derala 965 m nadmorske visine ) je prolaz na zapad prema Kninu. Tičevska visoravan (1098 m nadmorske visine ) je prolaz na istok ka Glamoču.
Na području Grahovskog polja značajno je nalazište gline za proizvodnju cigle i crijepa koje je eksploatisano više od 50 godina a danas nije u funkciji proizvodnje. Polje je pretežno pogodno za stočarstvo.
U hidrografskom pogledu Grahovsko polje podjeljeno je na slivove Crnog i Jadranskog mora. Vododijelnica je u mjestu Begovac poznat u narodu pod nazivom Dijelovi. U polju je prirodno Pečenačko jezero, i vještačko jezero u Borovači. Grahovsko polje je pod uticajem mediteranske i kontinentalne klime, sa dugim i jakim zimama i kratkim i toplim ljetima. Ovo područje zbog svog položaja ima veoma veliki broj sunčanih dana u godini.[1] U pogledu godišnje količine padavina ovo područje nalazi se pod jačim utjecajem strujanja sa mora, te količina padalina ukazuje na humidni karakter klime.
Polje je podložno periodskim poplavama, što je karakteristično za kraška polja.[2] S vremenom, voda se povlači s površine, a ostaju biološki vrijedna vlažna staništa (blato) i močvarni dijelovi obrasli teško prohodnim tršćacima, šašicima ili cretovima. Naselje Kazanci (Gornje i Donje) ime je dobilo po jednom od najvećih ponora u polju koji podsjeća na „kazan“ (kotao), i nema veze sa izradom kazana. Kazanačko blato se spominje u novinarskim izvještajima iz 1943. godine, kada su u njemu stradali dijelovi italijanske divizije Sasari.[3] Na ušću vode u kazanački ponor[4] i danas ima nekoliko vodenica, koje su vršile usluge mjesnom stanovništvu meljući žito.
Uz obilje kraških tvorevina, u krečnjačkom masivu Stražbenice u području sela Resanovaca nalazi se jedan od najvećih speleoloških sistema u Bosni i Hercegovini. Tu je pećina Ledenica, vjerovatno najljepša i najbogatija pećina u BiH i jedna od poznatijih u široj regiji, istražene dužine 697m i površine 8477m². Pored Ledenice u Resanovcima postoji još nekoliko pećina, a to su : Čadjava dužine 322.5m i površine 3558.5m², Skakića pećina dužine 55m i površine 304 m², Vodena pećina dužine 1002.5m i površine 10370m². i ponor Struge. Veza između ponora Struge i Bastašice kod Drvara utvrdjena je bojenjem 1969 god.
Ledenica je i arheološki lokalitet sa nalazima iz vremena neandertalaca. Tu su živjeli Iliri iz plemena Dicioni. Rimljani su napravili nekoliko naselja i saobraćajnica.
- ↑ Strateški plan razvoja opštine Bosansko Grahovo za period 2005-2010
- ↑ „Ulrich Schwarz - Prva međunarodna radionica o dinarskim kraškim poljima kao močvarama od državnog i mežunarodnog značaja - ANALIZA POPLAVA NA KRAŠKIM POLJIMA U BOSNI I HERCEGOVINI, Livno, 2013”. Arhivirano iz originala na datum 2021-04-18. Pristupljeno 2020-08-12.
- ↑ „Stradanje divizije Sasari”. omlivanjska.com. Pristupljeno 21. 4. 2017.
- ↑ Kraška polja - Oblici reljefa
- Zvanični sajt Arhivirano 2021-02-11 na Wayback Machine-u
Kraška polja na prostoru bivše SFRJ | ||
|---|---|---|
| Slovenija |  | |
| Hrvatska | ||
| Bosna i Hercegovina | Bilećko • Petrovačko • Gatačko • Glamočko • Grahovsko (Bosna) • Dabarsko • Duvanjsko • Imotsko • Kupreško • Livanjsko • Ljubinjsko • Ljubuško • Nevesinjsko • Plansko • Popovo • Fatničko • Zijemlje | |
| Srbija | ||
| Crna Gora | ||
| Makedonija | ||