Fumarna kiselina
| Fumaric acid | |||
|---|---|---|---|
| |||
| |||
| IUPAC ime |
| ||
| Drugi nazivi | trans-1,2-Etilendikarboksilna kiselina 2-Butendionska kiselina trans-butendionska kiselina Alomaleinska kiselina Boletinska kiselina Donitinska kiselina Liheniska kiselina | ||
| Identifikacija | |||
| CAS registarski broj | 110-17-8 
| ||
| ChemSpider[1] | 10197150
| ||
| UNII | 88XHZ13131
| ||
| EINECS broj | |||
| DrugBank | DB04299 | ||
| KEGG[2] | |||
| ChEBI | 18012 | ||
| ChEMBL[3] | CHEMBL503160
| ||
| ATC code | D05 | ||
| Jmol-3D slike | Slika 1 | ||
| |||
| |||
| Svojstva | |||
| Molekulska formula | C4H4O4 | ||
| Molarna masa | 116,07 g/mol | ||
| Agregatno stanje | Bela čvrsta materija | ||
| Gustina | 1,635 g/cm³ | ||
| Tačka topljenja |
287 °C | ||
| Rastvorljivost u vodi | 0,63 g/100 mL | ||
| pKa | pka1 = 3.03, pka2 = 4.44 | ||
| Opasnost | |||
| EU-klasifikacija | Iritant (Xi) | ||
| NFPA 704 |
 1
2
0
| ||
| R-oznake | R36 | ||
| S-oznake | S2 S26 | ||
| Srodna jedinjenja | |||
| Srodna karboksilne kiseline | maleinska kiselina sukcinska kiselina krotonska kiselina | ||
| Srodna jedinjenja | fumaril hlorid fumaronitril dimetil fumarat gvožđe(II) fumarat | ||
|
Ukoliko nije drugačije napomenuto, podaci se odnose na standardno stanje (25 °C, 100 kPa) materijala | |||
| Infobox references | |||
Fumarna kiselina (trans-butendionska kiselina) je hemijsko jedinjenje sa formulom HO2CCH=CHCO2H.[4][5] Ovo belo kristalno jedinjenje je jedna od dve izomerne nezasićene dikarboksilne kiseline. Druga je maleinska kiselina. U fumarnoj kiselini su karboksilne grupe u trans (E) položaju, dok su u maleinskoj kiselini u cis (Z). Fumarna kiselina ima ukus sličan voću. Soli i estri su poznati kao fumarati. Dimetil fumarat znatno redukuje progresiju invaliditeta kod obolelih od multiple skleroze.
Reference[uredi | uredi kod]
- ↑ Hettne KM, Williams AJ, van Mulligen EM, Kleinjans J, Tkachenko V, Kors JA. (2010). „Automatic vs. manual curation of a multi-source chemical dictionary: the impact on text mining”. J Cheminform 2 (1): 3. DOI:10.1186/1758-2946-2-3. PMID 20331846.
- ↑ Joanne Wixon, Douglas Kell (2000). „Website Review: The Kyoto Encyclopedia of Genes and Genomes — KEGG”. Yeast 17 (1): 48–55. DOI:10.1002/(SICI)1097-0061(200004)17:1<48::AID-YEA2>3.0.CO;2-H.
- ↑ Gaulton A, Bellis LJ, Bento AP, Chambers J, Davies M, Hersey A, Light Y, McGlinchey S, Michalovich D, Al-Lazikani B, Overington JP. (2012). „ChEMBL: a large-scale bioactivity database for drug discovery”. Nucleic Acids Res 40 (Database issue): D1100-7. DOI:10.1093/nar/gkr777. PMID 21948594.
- ↑ Clayden Jonathan, Nick Greeves, Stuart Warren, Peter Wothers (2001). Organic chemistry. Oxford, Oxfordshire: Oxford University Press. ISBN 0-19-850346-6.
- ↑ Morrison Robert Thornton, Boyd Robert Neilson (2006). Organic chemistry. Engelwood Cliffs, New Jersey: Prentice Hall. ISBN 8120307658.
Literatura[uredi | uredi kod]
Vidi još[uredi | uredi kod]
- Dermatologija
- Fotosinteza
- Maleinska kiselina, cis-izomer fumarne kiseline
