Dinastija Wettin
| Wettin | |
|---|---|
 | |
| Zemlja | Belgija, Bugarska, Njemačka, Latvija, Litvanija, Litvanija, Poljska, Portugal, Ujedinjeno Kraljevstvo |
| Titule | markgrofovi kneževi vojvode kraljevi |
| Osnivač | Dietrich I od Wettina |
| Trenutni poglavar | Michael-Benedikt |
| Osnivanje | 10. vijek |
| Etnicitet | Nijemci |
Wettin je ime jedna od najznačajnih evropskih dinastija, čija se genealogija može pratiti od početka 10. vijeka.[1]
Njeni najstariji poznati članovi bili su aktivni u proširivanju njemačkih granica prema istoku na nekadašnje slavenske teritorije. Krajem 1080-ih njihovi potomci, dvoje braće, vladala su ne samo malom Grofovijom Wettin, na gazu preko rijeke Saale nizvodno od Hallea, već i puno istočniju Markgrofoviju Meissen na rijeci Labi. Meissenski Wettini znatno su povećali svoje domene postavši vojvode Tiringije - 1264. i saksonski kneževi izbornici 1423.[1]
Jedan od najvažnijih događaja u historiji te dinastije bila je podjela na dvije grane 1485. između braće Ernesta i Alberta.[1]
Albertinska grana uspjela je 1547. preoteti Elektorat Saksonija i status - kneževa izbornika Svetog Rimskog carstva od Ernestinske grane.[1]
Ernestini su nakon toga zadržali neke manje važne domene u Tiringiji, koje su vremenom i nasljeđivanjem postajale sve manje. Te domene postale su poznate kao saksonske kneževine, to su bile; Sachsen-Weimar, Sachsen-Coburg, Sachsen-Eisenach, Sachsen-Altenburg i Sachsen-Gotha. Tokom 19. vijek i 20. vijeka naizgled slabiji članovi te grane napravili su neviđeni uzlet.[1]
Jedan od njih - Leopold postao je 1831. belgijski kralj, a drugi - Albert oženio se 1840. britanskom kraljicom Viktorijom i tako postao predak pet narednih britanskih monarha. Ali se ime Wettin rijetko spominjalo u Britaniji, a ime njegove grane dinastije Sachsen-Coburg-Gotha, službeno je promijenjeno 1917. (u jeku Prvog svjetskog rata) u Dinastija Windsor.[1]
Član te grane Ferdinand oženio se 1836. Marijom II od Portugala i bio je osnivač portugalske kraljevske dinastije koja je vladala od 1853. do 1910.[1]
I konačno četvrti član te grane postao je 1887. bugarski knez u zemlji koja je od 1908. Kraljevina Bugarska pa su on i njegov sinovi vladali kao kraljevi do 1946.[1]
Članovi albertinske grane postali su 1547. kneževi izbornici Elektorata Saksonija, kneževi izbornici a između 1806. - 1918. i njeni kraljevi njeni. Njihovi članovi August II i August III bili su između 1697. i 1763. kraljevi Poljsko-Litvanske Unije.[1]
- Wettin dynasty (en)