Deveti planet – razlika između verzija
novi članak, začetak, preuzeto s hrwiki |
Nema sažetka izmjene |
||
| Red 3: | Red 3: | ||
[[File:Planet nine artistic plain.png|thumb|right|300px|Umjetnički prikaz devetog planeta kao ledenog diva u odnosu na unutarnji Sunčev sustav i Mliječnu stazu.]] |
[[File:Planet nine artistic plain.png|thumb|right|300px|Umjetnički prikaz devetog planeta kao ledenog diva u odnosu na unutarnji Sunčev sustav i Mliječnu stazu.]] |
||
''' |
'''Deveti planet''' je hipotetski [[planet]] u vanjskom dijelu [[Sunčev sistem|Sunčeva sistema]]. Pomoću njega bi mogli biti objašnjene neobične [[orbita|orbite]] pojedinih [[transneptunski objekt|transneptunskih objekata]] koji se nalaze većinom izvan [[Kuiperov pojas|Kuiperova pojasa]].<ref name="Batygin, Konstantin">Batygin, Konstantin; Brown, Michael E. (2016). "Evidence for a distant giant planet in the Solar system". The Astronomical Journal. 151 (2): 22. <br> |
||
Bibcode:http://adsabs.harvard.edu/abs/2016AJ....151...22B <br> |
Bibcode:http://adsabs.harvard.edu/abs/2016AJ....151...22B <br> |
||
arXiv:https://arxiv.org/abs/1601.05438 <br> |
arXiv:https://arxiv.org/abs/1601.05438 <br> |
||
Aktualna verzija od 14. oktobra 2017. u 22:27
- Ne zamijeni s planet X.
Deveti planet je hipotetski planet u vanjskom dijelu Sunčeva sistema. Pomoću njega bi mogli biti objašnjene neobične orbite pojedinih transneptunskih objekata koji se nalaze većinom izvan Kuiperova pojasa.[1] [2] Ta mala tijela su pod utjecajem određenog gravitacijskog privlačenja što se može objasniti postojanjem određenog masivnog objekta, a najvjerojatnije bi to bio planet. Nova otkrića malih tijela koja su pomaknuta tim gravitacijskim utjecajem samo pojačavaju hipotezu. Direkna detekcija teleskopom bi konačno potvrdila njegovo postojanje. [3]
Mogući planet bi mogao biti superzemlja ili ledeni div s masom 10 puta većom od Zemlje ili 5000 puta većom od Plutona. Promjer bi mu mogao biti dva do četiri puta veći od Zemlje. Staza oko Sunca bi mu bila izrazito eliptična odnosno izdužena. Orbitalni period bi iznosio oko 15 000 godina.[3]
Astronomi Chad Trujillo i Scott S. Sheppard su 2014. zaključili da možda postoji masivan transneptunski planet zbog sličnosti orbita dalekih transneptunskih objekata kao što je primjerice Sedna.[2]
Konstantin Batygin i Michael E. Brown su objasnili 2016. da je masivni vanjski planet najbolje objašnjenje sličnosti u orbiti za šest udaljenih objekata.[1]
Na sličan način je u 19. stoljeću otkriven i planet Neptun kada su astronomi predvidjeli u svojim izračunima orbitu Neptuna zbog malih pomaka u orbiti Urana i da svojom gravitacijom utječe na sam Uran.[4]
| Objekt | Orbita | Ravnina orbite | Tijelo | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Baricentrični orbitalni period (u godinama) |
Baricentrična velika poluos (AJ) |
Perihel (AJ) |
Baricentrični afel (AJ) |
Trenutačna udaljenost od Sunca (AJ) |
Ekscentricitet | Argument perihela ω (°) |
Inklinacija i (°) |
Ekliptička dužina uzlaznog čvora Ω (°) |
Longituda perihela ϖ=ω+Ω (°) |
Apsolutna magnituda | Prividna magnituda | Promjer (km) | |
| 2012 VP113 | 4,300 | 266 | 80.27 | 441 | 83.5 | 0.69 | 292.8 | 24.1 | 90.8 | 23.6 | 4.0 | 23.3 | 600 |
| 2013 RF98 | 6,900 | 364 | 36.10 | 690 | 36.8 | 0.90 | 311.8 | 29.6 | 67.6 | 19.4 | 8.7 | 24.4 | 70 |
| 2004 VN112 | 5,900 | 327 | 47.32 | 607 | 47.7 | 0.85 | 327.1 | 25.6 | 66.0 | 33.1 | 6.5 | 23.3 | 200 |
| 2007 TG422 | 11,300 | 503 | 35.57 | 970 | 37.3 | 0.93 | 285.7 | 18.6 | 112.9 | 38.6 | 6.2 | 22.0 | 200 |
| 90377 Sedna | 11,400 | 507 | 76.04 | 936 | 85.5 | 0.85 | 311.5 | 11.9 | 144.5 | 96.0 | 1.5 | 20.9 | 1,000 |
| 2010 GB174 | 6,600 | 351 | 48.76 | 654 | 71.2 | 0.87 | 347.8 | 21.5 | 130.6 | 118.4 | 6.5 | 25.1 | 200 |
| 2013 FT28 | 5,050 | 295 | 43.60 | 546 | 57.0 | 0.86 | 40.2 | 17.3 | 217.8 | 258.0 (*) | 6.7 | 24.4 | 200 |
| 2014 FE72 | 58,000 | 1,500 | 36.31 | 2,960 | 61.5 | 0.98 | 134.4 | 20.6 | 336.8 | 111.2 | 6.1 | 24.0 | 200 |
| 2014 SR349 | 5,160 | 299 | 47.57 | 549 | 56.3 | 0.84 | 341.4 | 18.0 | 34.8 | 16.2 | 6.6 | 24.2 | 200 |
| 2013 SY99 | 19,700 | 730 | 49.91 | 1,410 | 60.3 | 0.93 | 32.4 | 4.2 | 29.5 | 61.9 | 6.7 | 24.5 | 250 |
| 2015 GT50 | 5510 | 310 | 38.45 | 580 | 41.7 | 0.89 | 129.2 | 8.8 | 46.1 | 175.3 (*) | 8.5 | 24.9 | 80 |
| 2015 RX245 | 8,920 | 430 | 45.48 | 815 | 61.4 | 0.89 | 65.4 | 12.2 | 8.6 | 74.0 | 6.2 | 24.2 | 250 |
| 2015 KG163 | 17,730 | 680 | 40.51 | 1,320 | 40.8 | 0.95 | 32.0 | 14.0 | 219.1 | 251.1 (*) | 8.1 | 24.3 | 100 |
| Ideal raspon vrijednosti za TNO potrebnih u hipotezi |
>250 | >30 | >0.5 | 10~30 | 2~120 | ||||||||
| Pretpostavljeni Deveti planet |
~15,000 | ~700 | ~200 | ~1,200 | ~1,000? | ~0.6 | ~150 | ~30 | 91 ± 15 | 241 ± 15 | >22 | ~40,000 | |
(*) ϖ, longituda perihela izvan očekivanog raspona
- ↑ 1,0 1,1 Batygin, Konstantin; Brown, Michael E. (2016). "Evidence for a distant giant planet in the Solar system". The Astronomical Journal. 151 (2): 22.
Bibcode:http://adsabs.harvard.edu/abs/2016AJ....151...22B
arXiv:https://arxiv.org/abs/1601.05438
doi:http://iopscience.iop.org/article/10.3847/0004-6256/151/2/22/meta;jsessionid=19017C7AF1DEC283DFE596BB4985A1E0.ip-10-40-2-120. - ↑ 2,0 2,1 Trujillo, Chadwick A.; Sheppard, Scott S. (2014). "A Sedna-like body with a perihelion of 80 astronomical units" (PDF). Nature. 507 (7493): 471–4. Bibcode: http://adsabs.harvard.edu/abs/2014Natur.507..471T PMID: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24670765 doi: http://www.nature.com/nature/journal/v507/n7493/full/nature13156.html?foxtrotcallback=true
- ↑ 3,0 3,1 Achenbach, Joel; Feltman, Rachel (20 January 2016). "New evidence suggests a ninth planet lurking at the edge of the solar system". The Washington Post. https://www.washingtonpost.com/news/speaking-of-science/wp/2016/01/20/new-evidence-suggests-a-ninth-planet-lurking-at-the-edge-of-the-solar-system/?utm_term=.683155897b83
- ↑ Bernard Karakaš (20. siječnja 2016.) "Znanstvenici: Na rubu Sunčeva sustava pronašli smo Deveti planet". Večernji list. https://www.vecernji.hr/techsci/znanstvenici-na-rubu-suncevog-sustava-pronasli-smo-deveti-planet-1053679