Matilda od Škotske – razlika između verzija
m Bot: popravljanje preusmjeravanja |
m clean up using AWB |
||
| Red 20: | Red 20: | ||
'''Matilda od Škotske''', rođena kao '''Edith''' (o. 1080 - 1. maj 1118) bila je [[kraljica]] [[Kraljevina Engleska|Engleske]], odnosno prva supruga kralja [[Henry I od Engleske|Henryja I]]. |
'''Matilda od Škotske''', rođena kao '''Edith''' (o. 1080 - 1. maj 1118) bila je [[kraljica]] [[Kraljevina Engleska|Engleske]], odnosno prva supruga kralja [[Henry I od Engleske|Henryja I]]. |
||
Rodila se u [[Dunfermline]]u kao kćer [[Kraljevina Škotska|škotskog]] kralja [[Malcolm III od Škotske|Malcolma III]] i [[Sveta Margaret od Škotske|Svete Margarete Škotske]], njegove supruge. Ceremoniji [[krštenje|krštenja]] su prisustvovali izaslanici engleskog kralja [[William I Osvajač|Williama Osvajača]], Malcolmovog moćnog susjeda - njegov sin [[Robert II od Normandije|Robert Curthose]] i supruga [[Matilda od Flandrije]]. Tada je Edith povukla Matildu za haljinu što je protumačeno kao [[znamenje]] da će jednog dana i sama postati kraljica. U dobi od šest godina je zajedno sa sestrom [[Mary od Škotske, grofica Boulognea|Mary]] poslana na jug u Englesku, u samostan [[Romsey Abbey]] kraj [[Southamptona]]; tamo je stekla za tadašnje standarde više nego solidno obrazovanje; naučila je tečno govoriti i [[engleski jezik|engleski]] i [[francuski jezik|francuski]], te [[latinski jezik|latinski]] u dovoljnoj mjeri da čita [[augustin|sv. Augustina]]. |
Rodila se u [[Dunfermline]]u kao kćer [[Kraljevina Škotska|škotskog]] kralja [[Malcolm III od Škotske|Malcolma III]] i [[Sveta Margaret od Škotske|Svete Margarete Škotske]], njegove supruge. Ceremoniji [[krštenje|krštenja]] su prisustvovali izaslanici engleskog kralja [[William I Osvajač|Williama Osvajača]], Malcolmovog moćnog susjeda - njegov sin [[Robert II od Normandije|Robert Curthose]] i supruga [[Matilda od Flandrije]]. Tada je Edith povukla Matildu za haljinu što je protumačeno kao [[znamenje]] da će jednog dana i sama postati kraljica. U dobi od šest godina je zajedno sa sestrom [[Mary od Škotske, grofica Boulognea|Mary]] poslana na jug u Englesku, u samostan [[Romsey Abbey]] kraj [[Southamptona]]; tamo je stekla za tadašnje standarde više nego solidno obrazovanje; naučila je tečno govoriti i [[engleski jezik|engleski]] i [[francuski jezik|francuski]], te [[latinski jezik|latinski]] u dovoljnoj mjeri da čita [[augustin|sv. Augustina]]. |
||
Ona i sestra Mary su postale jednim od najpoželjnijih udavača u Engleskoj. Godine 1093. ju je otac zaručio za normanskog plemića [[Alan Rufus|Alana Rufusa]]. Iste godine je, međutim došao u sukob s Englezima te poginuo u [[Bitka kod Alnwicka (1093)|bitci kod Alnwicka]]. Nedugo nakon vijesti o smrti muža je preminula i njena majka. Tako je ostala siroče u samostanu. Usprkos toga ga je napustila, mada ju je kenterberijski nadbiskup [[Anselmo Canterburyjski|Anselm]] smatrao [[redovnik|redovnicom]] i naredio joj da se vrati. Kronike uglavnom šute o sljedećih sedam godina njenog života. |
Ona i sestra Mary su postale jednim od najpoželjnijih udavača u Engleskoj. Godine 1093. ju je otac zaručio za normanskog plemića [[Alan Rufus|Alana Rufusa]]. Iste godine je, međutim došao u sukob s Englezima te poginuo u [[Bitka kod Alnwicka (1093)|bitci kod Alnwicka]]. Nedugo nakon vijesti o smrti muža je preminula i njena majka. Tako je ostala siroče u samostanu. Usprkos toga ga je napustila, mada ju je kenterberijski nadbiskup [[Anselmo Canterburyjski|Anselm]] smatrao [[redovnik|redovnicom]] i naredio joj da se vrati. Kronike uglavnom šute o sljedećih sedam godina njenog života. |
||
| Red 28: | Red 28: | ||
Za Henryja se udala 11. novembra uzevši ime Matilda. Od 1101. do 1104. je Henryju rodila četvoro djece, od koje su dvoje preživjeli djetinjstvo - kćer [[Carica Matilda|Matilda]] (koja će se kasnije udati za [[Sveto Rimsko Carstvo|rimsko-njemačkog]] cara [[Heinrich V, svetorimski car|Heinricha V]] i sina [[William Adelin|Williama]] koji je dobio nadimak ''Adelin''. Kroničari su je opisivali kao prilično aktivnu kraljicu koja je osnivala [[manastir|samostane]] i bavila se [[filantropija|filantropijom]], posebno nastojeći olakšati patnje [[lepra|leproznih]] bolesnika. Na dvor je pozivala pjesnike i muzičare, a unajmila je jednog redovnika da napiše [[hagiografija|hagiografiju]] njene majke. |
Za Henryja se udala 11. novembra uzevši ime Matilda. Od 1101. do 1104. je Henryju rodila četvoro djece, od koje su dvoje preživjeli djetinjstvo - kćer [[Carica Matilda|Matilda]] (koja će se kasnije udati za [[Sveto Rimsko Carstvo|rimsko-njemačkog]] cara [[Heinrich V, svetorimski car|Heinricha V]] i sina [[William Adelin|Williama]] koji je dobio nadimak ''Adelin''. Kroničari su je opisivali kao prilično aktivnu kraljicu koja je osnivala [[manastir|samostane]] i bavila se [[filantropija|filantropijom]], posebno nastojeći olakšati patnje [[lepra|leproznih]] bolesnika. Na dvor je pozivala pjesnike i muzičare, a unajmila je jednog redovnika da napiše [[hagiografija|hagiografiju]] njene majke. |
||
Umrla je 1118. godine, te tako nije doživjela tragičnu smrt svog sina u brodolomu [[Bijeli brod|Bijelog broda]]. Nestanak sina-jedinca i nedostatak muškog nasljednika je prisilio Henryja da se oženi za [[Adeliza od Louvaina|Adelizu od Louvaina]] s kojom neće imati djece. |
Umrla je 1118. godine, te tako nije doživjela tragičnu smrt svog sina u brodolomu [[Bijeli brod|Bijelog broda]]. Nestanak sina-jedinca i nedostatak muškog nasljednika je prisilio Henryja da se oženi za [[Adeliza od Louvaina|Adelizu od Louvaina]] s kojom neće imati djece. |
||
==Izvori== |
==Izvori== |
||
| Red 43: | Red 43: | ||
== Vanjske veze == |
== Vanjske veze == |
||
{{commonscat}} |
{{commonscat}} |
||
*[http://mw.mcmaster.ca/scriptorium/margaret.html Medieval Women: ''The Life Of St Margaret, Queen Of Scotland'' ] By Turgot, Bishop Of St Andrews Ed. William Forbes-Leith, S.J. Third Edition. Edinburgh: David Douglas, 1896 . Retrieved 14 March 2011. |
*[http://mw.mcmaster.ca/scriptorium/margaret.html Medieval Women: ''The Life Of St Margaret, Queen Of Scotland'' ] By Turgot, Bishop Of St Andrews Ed. William Forbes-Leith, S.J. Third Edition. Edinburgh: David Douglas, 1896 . Retrieved 14 March 2011. |
||
* [http://epistolae.ccnmtl.columbia.edu/woman/64.html ''Women's Biography: Matilda of Scotland, queen of the English''], contains several letters sent and received by Queen Matilda. |
* [http://epistolae.ccnmtl.columbia.edu/woman/64.html ''Women's Biography: Matilda of Scotland, queen of the English''], contains several letters sent and received by Queen Matilda. |
||
{{S-start}} |
{{S-start}} |
||
| Red 62: | Red 60: | ||
[[Kategorija:Anglo-Normani]] |
[[Kategorija:Anglo-Normani]] |
||
[[Kategorija:Engleske kraljevske supruge]] |
[[Kategorija:Engleske kraljevske supruge]] |
||
[[Kategorija: |
[[Kategorija:Dinastija Dunkeld]] |
||
[[Kategorija:Škotske princeze]] |
[[Kategorija:Škotske princeze]] |
||
Verzija na datum 23 decembar 2013 u 00:26
| Matilda od Škotske | |
|---|---|
| |
| Vladavina | 11. novembar 1100 – 1. maj 1118 |
| Krunidba | 11. novembar 1100 |
| Suprug/a | Henry I od Engleske |
| Potomstvo | Matilda, rimsko-njemačka carica William od Engleske |
| Kuća | Kuća Dunkeld |
| Otac | Malcolm III od Škotske |
| Majka | Sveta Margaret od Škotske |
| Rođen/a | o. 1080 Dunfermline, Škotska |
| Umro/la | 1. 5. 1118. (dob: 38) Westminsterska palača |
Matilda od Škotske, rođena kao Edith (o. 1080 - 1. maj 1118) bila je kraljica Engleske, odnosno prva supruga kralja Henryja I.
Rodila se u Dunfermlineu kao kćer škotskog kralja Malcolma III i Svete Margarete Škotske, njegove supruge. Ceremoniji krštenja su prisustvovali izaslanici engleskog kralja Williama Osvajača, Malcolmovog moćnog susjeda - njegov sin Robert Curthose i supruga Matilda od Flandrije. Tada je Edith povukla Matildu za haljinu što je protumačeno kao znamenje da će jednog dana i sama postati kraljica. U dobi od šest godina je zajedno sa sestrom Mary poslana na jug u Englesku, u samostan Romsey Abbey kraj Southamptona; tamo je stekla za tadašnje standarde više nego solidno obrazovanje; naučila je tečno govoriti i engleski i francuski, te latinski u dovoljnoj mjeri da čita sv. Augustina.
Ona i sestra Mary su postale jednim od najpoželjnijih udavača u Engleskoj. Godine 1093. ju je otac zaručio za normanskog plemića Alana Rufusa. Iste godine je, međutim došao u sukob s Englezima te poginuo u bitci kod Alnwicka. Nedugo nakon vijesti o smrti muža je preminula i njena majka. Tako je ostala siroče u samostanu. Usprkos toga ga je napustila, mada ju je kenterberijski nadbiskup Anselm smatrao redovnicom i naredio joj da se vrati. Kronike uglavnom šute o sljedećih sedam godina njenog života.
Henry je kraljem postao u ljeto 1100. nakon pogibije svog brata Williama Rufusa u lovu. Jedan od prvih poteza koji je Henry učinio prilikom dolaska na vlast bila je ženidba za Edith. Anselm, koji se vratio iz izgnanstva, sazvao je posebni crkveni sinod koji je ustanovio da Edith nije redovnica, te se može udati za novog kralja. Kroničari sugeriraju da je Henry Edith poznavao otprije, a možda čak godinama bio i zaljubljen u nju. Brak je bio i politički koristan - preko majke je Edith bila povezana sa anglosaksonskom dinastijom Wessex što je Henryju donijelo popularnost među anglosaksonskim podanicima; Henry je pak pomagao njenoj braći da dođu na vlast u Škotskoj, što je dovelo do neuobičajeno dugog i plodnog perioda mira i suradnje između dvije države.
Za Henryja se udala 11. novembra uzevši ime Matilda. Od 1101. do 1104. je Henryju rodila četvoro djece, od koje su dvoje preživjeli djetinjstvo - kćer Matilda (koja će se kasnije udati za rimsko-njemačkog cara Heinricha V i sina Williama koji je dobio nadimak Adelin. Kroničari su je opisivali kao prilično aktivnu kraljicu koja je osnivala samostane i bavila se filantropijom, posebno nastojeći olakšati patnje leproznih bolesnika. Na dvor je pozivala pjesnike i muzičare, a unajmila je jednog redovnika da napiše hagiografiju njene majke.
Umrla je 1118. godine, te tako nije doživjela tragičnu smrt svog sina u brodolomu Bijelog broda. Nestanak sina-jedinca i nedostatak muškog nasljednika je prisilio Henryja da se oženi za Adelizu od Louvaina s kojom neće imati djece.
Izvori
Literatura
- Chibnall, Marjorie. The Empress Matilda: Queen Consort, Queen Mother, and Lady of the English, 1992
- Hollister, Warren C. Henry I, 2001
- Parsons, John Carmi. Medieval Mothering, 1996
- Parsons, John Carmi. Medieval Queenship, 1997
- Huneycutt, Lois L. Matilda of Scotland: A Study in Medieval Queenship, 2004.
- From a poem of Marbod of Rennes
Vanjske veze
- Medieval Women: The Life Of St Margaret, Queen Of Scotland By Turgot, Bishop Of St Andrews Ed. William Forbes-Leith, S.J. Third Edition. Edinburgh: David Douglas, 1896 . Retrieved 14 March 2011.
- Women's Biography: Matilda of Scotland, queen of the English, contains several letters sent and received by Queen Matilda.
Matilda od Škotske Rođen/a: o. 1080 Umro/la: 1. maj 1118
| ||
| Engleska kraljevska porodica | ||
|---|---|---|
| Upražnjen/a Titulu posljednji imao/la Matilda od Flandrije
|
kraljica Engleza 11. novembar 1100 – 1. maj 1118 |
Upražnjen/a Titulu preuzeo/la Adeliza od Louvaina
|