Švedske grofovije
| Švedske grofovije Sveriges landsting | |
|---|---|
 | |
| Država |  Švedska
|
Švedske grofovije (švedski: Sveriges landsting) su administrativne jedinice lokalne samouprave prvog stupnja Švedske. Nakon reforme provedene krajem 20. vijeka ima ih ukupno - 21.[1]
Njihov teritorij se često preklapa i u dosta slučajeva podudara sa 26 grofovija (län) nastalih krajem srednjeg vijeka.[1] Njihovo švedsko ime län znači leno[2] što jasno ukazuje na njihovo feudalno porijeklo.
Iako ima prijedloga da se Švedska reorganizira na veće jedinice (regije) kojih bi bilo 9, - grofovije su ipak zadržane.
U svakoj grofoviji postoji lokalni upravni odbor (länsstyrelse) na čelu s guvernerom kog imenuje švedska vlada, kao i zasebno Vijeće grofovije (skupština).
Djelatnost upravnog odbora se svodi na nadzor lokalne državne administracije, te koordiniranje njenog rada sa političkim ciljevima grofovije. Vijeće grofovije (landstingsfullmäktige) je izabrana regionalna politička skupština koja odlučuje o zajedničkim poslovima vezanim za grofoviju, prije svega o javnom zdravstvu, transportu, obrazovanju i kulturi. I brojne državne agencije organizirene su na razini grofovija, uključujući policiju, zavode za zapošljavanje, socijalno osiguranje i one koje vode brigu o šumama.
| ISO-kod | Grb | Grofovija (Län) | Administrativni centar | Guverner | Površina (km²) | Stanovnika (2013) |
|---|---|---|---|---|---|---|
| AB |  |
Stockholm | Stockholm | Chris Heister | 6,519.3 | 2,163,042 |
| AC |  |
Västerbotten | Umeå | Magdalena Andersson | 55,186.2 | 261,112 |
| BD |  |
Norrbotten | Luleå | Sven-Erik Österberg | 98,244.8 | 249,436 |
| C |  |
Uppsala | Uppsala | Peter Egardt | 8,207.2 | 345,481 |
| D |  |
Södermanland | Nyköping | Liselott Hagberg | 6,102.3 | 277,569 |
| E |  |
Östergötland | Linköping | Elisabeth Nilsson | 10,602.0 | 437,848 |
| F |  |
Jönköping | Jönköping | Minoo Akhtarzand | 10,495.1 | 341,235 |
| G |  |
Kronoberg | Växjö | Kristina Alsér | 8,466.0 | 187,156 |
| H |  |
Kalmar | Kalmar | Stefan Carlsson | 11,217.8 | 233,874 |
| I |  |
Gotland | Visby | Cecilia Schelin Seidegård | 3,151.4 | 57,161 |
| K |  |
Blekinge | Karlskrona | Berit Andnor | 2,946.4 | 152,757 |
| M |  |
Skåne | Malmö | Margareta Pålsson | 11,034.5 | 1,274,069 |
| N |  |
Halland | Halmstad | Lena Sommestad | 5,460.7 | 306,840 |
| O |  |
Västra Götaland | Göteborg | Lars Bäckström | 23,948.8 | 1,615,084 |
| S |  |
Värmland | Karlstad | Kenneth Johansson | 17,591.0 | 273,815 |
| T |  |
Örebro | Örebro | Rose-Marie Frebran | 8,545.6 | 285,395 |
| U |  |
Västmanland | Västerås | Ingemar Skogö | 5,145.8 | 259,054 |
| W |  |
Dalarna | Falun | Maria Norrfalk | 28,188.8 | 277,349 |
| X |  |
Gävleborg | Gävle | Barbro Holmberg | 18,198.9 | 277,970 |
| Y |  |
Västernorrland | Härnösand | Bo Källstrand | 21,683.8 | 242,156 |
| Z |  |
Jämtland | Östersund | Jöran Hägglund | 49,341.2 | 126,461 |
Švedska je još od vremena prije Vikinga bila podjeljena na 25 - landskapa (okruga), koje su bile prilično samostalni entiteti, sa vlastitim zakonima, sucima i vijećima.[1]
Ipak današnje švedske grofovije - vuku porijeklo s kraja 17. i početka 18. vijeka, kad su reorganizirane u skladu sa tadašnjim evropskim trendovima.[1]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 „Landskap” (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 09. 04. 2015.
- ↑ „Synonymer till län” (švedski). Synonymer. Pristupljeno 09. 04. 2015.
- Popis švedskih grofovija Arhivirano 2003-02-02 na Wayback Machine-u (sv)
- Landskap na portalu Encyclopædia Britannica (en)