Natrijum formijat – razlika između verzija
preuzeto sa sr.wiki |
m Bot: popravljanje preusmjeravanja |
||
| Red 22: | Red 22: | ||
| Density = 1.92 g/cm<sup>3</sup> (20°C) |
| Density = 1.92 g/cm<sup>3</sup> (20°C) |
||
| Solubility = 97 g/100 mL (20°C) |
| Solubility = 97 g/100 mL (20°C) |
||
| SolubleOther = nerastvorna [[etar|etru]] <br> rastvorna u [[glicerol]]u, [[ |
| SolubleOther = nerastvorna [[etar|etru]] <br> rastvorna u [[glicerol]]u, [[alkoholi|alkoholu]] |
||
| MeltingPt = 253 °C |
| MeltingPt = 253 °C |
||
| BoilingPt = razlaže se |
| BoilingPt = razlaže se |
||
| Red 34: | Red 34: | ||
}} |
}} |
||
}} |
}} |
||
'''Natrijum formijat''' (ili natrijum metanat) je [[ |
'''Natrijum formijat''' (ili natrijum metanat) je [[natrij]]umova so [[mravlja kiselina|mravlje kiseline]].<ref name="Housecroft3rd">{{Housecroft3rd}}</ref> |
||
== Hemijske osobine == |
== Hemijske osobine == |
||
Kao so slabe [[kiselina|kiseline]] (mravlje kiseline) i jake [[baza (hemija)|baze]] (natrijum hidroksid), [[rastvor]] natrijum formijata u vodi reaguje kao baza: |
Kao so slabe [[kiselina|kiseline]] (mravlje kiseline) i jake [[baza (hemija)|baze]] (natrijum hidroksid), [[otopine|rastvor]] natrijum formijata u vodi reaguje kao baza: |
||
:<math>\mathrm{HCOO^- + H_2O \ \leftrightharpoons HCOOH + OH^- }</math> |
:<math>\mathrm{HCOO^- + H_2O \ \leftrightharpoons HCOOH + OH^- }</math> |
||
| Red 46: | Red 46: | ||
== Dobivanje == |
== Dobivanje == |
||
U [[industrija|industriji]] natrijum formijat se proizvodi iz natrijum hidroksida i [[ |
U [[industrija|industriji]] natrijum formijat se proizvodi iz natrijum hidroksida i [[ugljen monoksid|ugljenik (II) oksida]] pri 210°C i pod jakim pritiskom: |
||
:<math>\mathrm{NaOH + CO \longrightarrow HCOONa}</math> |
:<math>\mathrm{NaOH + CO \longrightarrow HCOONa}</math> |
||
:<small>[[Natrijum hidroksid]] reaguje sa [[ |
:<small>[[Natrijum hidroksid]] reaguje sa [[ugljen monoksid]]om te nastaje natrijum formijat.</small> |
||
== Upotreba == |
== Upotreba == |
||
Verzija na datum 18 juni 2013 u 05:43
| Natrijum formijat | |
|---|---|
| |
 |
 |
| Drugi nazivi | mravlja kiselina, natrijumova so |
| Identifikacija | |
| CAS registarski broj | 141-53-7 
|
| EINECS broj | |
| Svojstva | |
| Molekulska formula | HCOONa [1] |
| Molarna masa | 68.01 g/mol |
| Agregatno stanje | bele granule |
| Gustina | 1.92 g/cm3 (20°C) |
| Tačka topljenja |
253 °C |
| Tačka ključanja |
razlaže se |
| Rastvorljivost u vodi | 97 g/100 mL (20°C) |
| Rastvorljivost | nerastvorna etru rastvorna u glicerolu, alkoholu |
| pKa | 7.0-8.5 (0.1M) |
| Opasnost | |
| EU-klasifikacija | nije na spisku |
| NFPA 704 |
 0
1
0
|
|
Ukoliko nije drugačije napomenuto, podaci se odnose na standardno stanje (25 °C, 100 kPa) materijala | |
| Infobox references | |
Natrijum formijat (ili natrijum metanat) je natrijumova so mravlje kiseline.[2]
Hemijske osobine
Kao so slabe kiseline (mravlje kiseline) i jake baze (natrijum hidroksid), rastvor natrijum formijata u vodi reaguje kao baza:
Rastvor mravlje kiseline i natrijum formijata se može koristiti i kao bafer.
Dobivanje
U industriji natrijum formijat se proizvodi iz natrijum hidroksida i ugljenik (II) oksida pri 210°C i pod jakim pritiskom:
- Natrijum hidroksid reaguje sa ugljen monoksidom te nastaje natrijum formijat.
Upotreba
Natrijum formijat igra značajnu ulogu u sintezi metanske kiseline, te se uz pomoć sumporne kiseline dobija natrijum sulfat i mravlja kiselina:
- Natrijum formijat sa sumpornom kiselinom daje natrijum sulfat i metansku kiselinu.
Neki delovi koprive pored mravlje kiseline sadrže i natrijum formijat.[3]
Natrijum formijat se ponekad upotrebljava na aerodromima kao nekorizivni materijal za posipanje protiv zaleđivanja. Međutim, pošto se lako otapa u vodi, sva otopljena voda se mora posebno skupiti i prečistiti, da ne bi došlo do zagađivanja podzemnih voda.
Natrijum formijat se takođe koristi i u proizvodnji oksalne kiseline.
Literatura
- ↑ Lide David R., ur. (2006). CRC Handbook of Chemistry and Physics (87th izd.). Boca Raton, FL: CRC Press. 0-8493-0487-3.
- ↑ Housecroft C. E., Sharpe A. G. (2008). Inorganic Chemistry (3rd izd.). Prentice Hall. ISBN 978-0-13-175553-6.
- ↑ Hemijski sastav Urtica dioica (de)