Operacija Varaždin
Operacija Varaždin je bila zajednička operacija Vermahta i snaga NDH protiv partizana u oblasti Slavonije. Vođena je od 18. do 25. jula 1943. godine.
Tokom operacije Varaždin od 14. do 22. jula 1943. godine, 12. slavonska brigada vodila je najteže i najsurovije borbe koje su do tada vođene u sjevernoj i sjeverozapadnoj Hrvatskoj.[1]
Osovinska ofanziva »Varaždin« na 12. i 16. slavonsku NOU brigadu i Kalnički NOP odred počela je već 14. jula 1943. Ofanziva je zatekla 12. slavonsku brigadu između sela Meljana, Žarovnice i Predbukovja. 14. jula je vođena žestoka borba s njemačkom pješadijom i tenkovima, potpomognutim avionima, kod sela Žarovnice. Borbe protiv njemačkih tenkova vođene su u selima Mikovljani, Kamešnici i kod Beleca, oko Krapine, Trgovišta, Kraljevca, Moždanice, Trakošćana, Predbukovja, Lobora, Osijeka, Jazbine, Dedine i Svete Katalene, te na širem prostoru oko Ivančice i Kalnika. Gotovo sve geografske tačke bile su poprište teških borbi sa nadmoćnim osovinskim snagama, uz neprestanu podršku avijacije.
Nakon žestokih borbi na liniji Prebukovje-Pleš-Klenik-Druškovec 14. jula, pod pritiskom jakih neprijateljskih snaga 12. slavonska brigada izvela je manevar preko Lobora u pravcu Slovenije. U toku marša napala je iz pokreta ustašku posadu i oslobodila Trakošćan. Izbijanjem do Slovenije odmah su reagovale njemačke jedinice, a naročito dalekometna artiljerija. Pošto je dalji pokret sa topom 100 mm bio otežan, donesena je odluka da se posljednje 24 granate ispale na teritoriju Njemačkog Rajha. Nijemci su uzvraćali artiljerijom.[1]
15. jula su na pravcu Tužno - Ivanec - Lepoglava vođene borbe sa dijelovima njemačke 187. divizije uz podršku 20 tenkova i 7 aviona.
20. jul 1943. zapamćen je po najkrvavijoj borbi u sjeverozapadnoj Hrvatskoj koju je vodila 12. slavonska brigada. U rejonu sela Mihovljana, Kamešnice, Žimbrinovaca i Dedine izbačeno je iz stroja oko 150 boraca 12. brigade, od čega je 40 poginulo.[1]
- Jovan Kokot: Dvanaesta proleterska slavonska brigada, Beograd, Vojnoizdavački i novinski centar, 1987
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
