Francuski prekomorski departmani i teritorije
 Ovaj članak dio je serije članaka na temu
Administrativna podjela Francuske |
|
(uklj. prekomorske regione) |
|
(uklj. prekomorske departmane) |
|
Gradovi |
|
Ostale u prekomorskoj Francuskoj
Prekomorske zajednice |
Francuski prekomorski departmani i teritorije (francuski: Départements et territoires d'outre-mer), kolokvijalno zvane akronimom DOM-TOM je naziv za sve teritorije izvan Evrope, kojima upravlja Francuska. Te teritorije imaju različite pravne statuse i nivoe autonomije, pa ih se dijeli u 4 kategorije.
Prekomorski departmani[uredi | uredi kod]
Oni po ustavu imaju isti status kao francuski departmani i francuske pokrajine te se smatraju dijelom Evropske Unije.
Guadeloupe (od 1946.)
Martinique (od 1946.)
Francuska Gvajana (od 1946.)
Réunion (od 1946.)
Mayotte (od 2011.[1])
Prekomorske zajednice[uredi | uredi kod]
Zemlje te grupe imaju vrlo različite statuse, od svih njih jedino otoci Saint Martin i Saint Barthélemy u Karibima pripadaju Evropskoj Uniji.
Francuska Polinezija, to je zemlja sa visokim stupnjem autonomije (od 2003.)
Saint-Pierre i Miquelon (od 2003.)
Wallis i Futuna (od 2003.)
Saint Martin (od 2007.)
Saint Barthélemy (od 2007.)
Specijalna zajednica[uredi | uredi kod]
- Nova Kaledonija u Melaneziji ima specifičan status zajednice sui generis (collectivité sui generis).[2] To je zbog dogovora iz 1998. da se u roku od 15 do 20 godina izvrši potpuni prijenos vlasti na lokalnu zajednicu,[1] pa će stanovnici Nove Kaledonije odlučiti na referendumu da li će postati nezavisna država ili ostati Francuska prekomorska zajednica.
Francuske prekomorske teritorije[uredi | uredi kod]
- Francuske Južne Teritorije (Terres australes et antarctiques françaises, TAAF) od 6. augusta 1955.[2]
Zakonskim aktom 2007-224 od 21. februara 2007., Raspršeni otoci u Indijskom oceanu postali su peti distrikt TAAF-a.
Nenaseljene zemlje[uredi | uredi kod]
Većina tih teritorija pripada 5 distinktu TAAF-a
- otoci Saint-Paul i Amsterdam
- arhipelag Crozet
- arhipelag Kerguelen
- Otok Clipperton koraljni atol u sjevernom Pacifiku sa administracijom u Francuskoj Polineziji.
Karakteristike[uredi | uredi kod]
Za razliku od Britanskih prekomorskih teritorija koji nisu po ustavu dio Velike Britanije, dakle nisu dio nacionalnog teritorija, te teritorije su sastavni dio Republike Francuske.[1]
Historija[uredi | uredi kod]
Status brojnih francuskih prekomorskih teritorija, ostataka nekadašnjeg Francuskog kolonijalnog imperija radikalno se izmjenio početkom 1970-ih. Tad je arhipelag Komori u Indijskom oceanu prograsio nezavisnost 1975. godine, uz izuzetak otoka Mayotte koji se odlučio ostati unutar Francuske. Slijedio ga je 1977. Džibuti na Rogu Afrike, a 1980. anglo-francuski pacifički kondominij Novi Hebridi, pod imenom Vanuatu.[1]
Francuzi su svim teritorijima koji su odlučili ostati uz Francusku Republiku dali prilično veliku autonomiju, osim u resorima koji su ostali rezervirani za metropolu, poput vanjskih poslova i odbrane. Njima se vlada kroz različite, ali u biti slične administrativne strukture, obično imaju izabrano vijeće sa presjednikom, koji su ipak podređeni predstavniku Francuske Republike.
Izvori[uredi | uredi kod]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 „The overseas territories” (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 6. 5. 2013.
- ↑ 2,0 2,1 „Les Collectivités” (francuski). Ministre des Outre-Mer. Pristupljeno 6. 5. 2013.
