Administrativna podjela Latvije
| Administrativna podjela Latvije Latvijas administratīvais iedalījums | |
|---|---|
 | |
| država |  Latvia
|
Administrativna podjela Latvije (latvijski: Latvijas administratīvais iedalījums) je model na koji je Latvija od 1. jula 2021. podijelila državni teritorij na jedinice lokalne samouprave.[1]
Historija i karakteristike[uredi | uredi kod]
Odlukom latvijskog parlamenta (Saeima) od 10. juna 2020. odobrena je reforma državne uprave i smanjenje broja općina (novadi) od 110 i 9 državnih gradova (valstspilsētas) na 36 općina i 7 državnih gradova, dakle na 43 jedinice lokalne samouprave umjesto dotadašnjih 119.[1]
Nakon tog je 1. juna 2021. ustavni sud zaključio da je pripajanje Općine Varakļāni općini Rēzekne neustavno, pa je parlament odlučio da Varakļāni ostane kao 43 jedinica lokalne samouprave.[1]
Dotadašnji državni gradovi Jēkabpils i Valmiera postali su dio svojih općina Jēkabpils, odnosno Valmiere.[1]
Lista državnih gradova[uredi | uredi kod]
Državni (ili republički) gradovi su potpuno autonomni i ne zavise od nikakve općine.
| Broj | Ime grada | Stanovništvo (procjena 2021)[2] |
|---|---|---|
| 1. |  |
80,627 |
| 2. |  |
55,336 |
| 3. |  |
50,248 |
| 4. |  |
67,964 |
| 5. |  |
26,839 |
| 6. |  |
614,618 |
| 7. |  |
33,372 |
Lista općina[uredi | uredi kod]
| Broj | Općina | Stanovništvo (procjena 2021)[2] |
|---|---|---|
| 11 | Ādaži | 21,134 |
| 8 | Aizkraukle | 29,367 |
| 9 | Alūksne | 13,861 |
| 10 | Augšdaugava | 25,927 |
| 12 | Balvi | 19,015 |
| 13 | Bauska | 41,755 |
| 14 | Cēsis | 41,161 |
| 16 | Dobele | 28,517 |
| 17 | Gulbene | 19,619 |
| 18 | Jelgava | 31,969 |
| 19 | Jēkabpils | 40,576 |
| 22 | Ķekava | 30,077 |
| 20 | Krāslava | 21,459 |
| 21 | Kuldīga | 27,736 |
| 23 | Limbaži | 28,546 |
| 24 | Līvāni | 10,636 |
| 25 | Ludza | 21,777 |
| 26 | Madona | 28,692 |
| 27 | Mārupe | 32,824 |
| 28 | Ogre | 57,617 |
| 29 | Olaine | 19,705 |
| 30 | Preiļi | 16,759 |
| 31 | Rēzekne | 29,643 |
| 32 | Ropaži | 31,697 |
| 33 | Salaspils | 22,868 |
| 34 | Saldus | 27,110 |
| 35 | Saulkrasti | 9,230 |
| 36 | Sigulda | 30,625 |
| 37 | Smiltene | 18,155 |
| 15 | Južna Kurlandija | 33,364 |
| 38 | Talsi | 35,699 |
| 39 | Tukums | 44,411 |
| 40 | Valka | 7,596 |
| 41 | Valmiera | 51,370 |
| 43 | Varakļāni | 2,945 |
| 42 | Ventspils | 10,777 |
Statističke regije[uredi | uredi kod]
Za potrebe statistike Latvija je podjeljena na 6 NUTS regija (Nomenklatura teritorijalnih jedinica za statistiku), definiranih od Eurostata. One su iste kao i Planske regije, osim što je područje Planske regije Rige podijeljeno na grad Rigu i Pierigu.[3]
| Regija | Stanovništvo[3] | Površina (procjena 2021)[3] |
|---|---|---|
| Kurlandija | 270,498 | 13,601 |
| Latgalija | 304,032 | 14,547 |
| Pieriga | 371,431 | 10,136 |
| Riga | 658,640 | 307 |
| Vidzema | 211,309 | 15,260 |
| Zemgalija | 254,461 | 10,743 |
Planske regije[uredi | uredi kod]
Latvija ima pet planskih regija, koje otprilike odgovaraju starim historijskim regijama iz 1918.
| Regija | Stanovništvo[3] | Površina (procjena 2021)[3] |
|---|---|---|
| Kurlandija | 292,659 | 5,099 |
| Latgalija | 567,164 | 6,052 |
| Riga | 385,063 | 81 |
| Vidzema | 406,247 | 8,905 |
| Zemgalija | 299,369 | 5,258 |
Historija[uredi | uredi kod]
Za Ruskog Carstva 1900. Latvija je bila podjeljena na tri gubernije Livonijsku, Kurlandsku i Vitebsku. Nakon nezavisnosti i reforme državne uprave od 1924., podjeljena je na 19 okruga (apriņķi) i 519 općina (pagasti)[3].
Za Latvijske SSR (1945.-1991.) bila je podjeljena na 26 rajona i 7 gradova (lielpilsēti). Nakon obnove nezavisnosti 1991. zadržana je stara podjela, do reforme 2009. kad je podjeljena na 110 općina (novadi) i 9 državnih gradova (valstspilsētas).[3]
Izvori[uredi | uredi kod]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 „Law on Administrative Territories and Populated Areas” (engleski). Latvijas Vestnesis. Pristupljeno 3.01. 2022.
- ↑ 2,0 2,1 „Population by sex ...” (engleski). Latvijas oficiālā statistika. Pristupljeno 3.01. 2022.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 „Municipalities of Latvia” (engleski). Statoids. Pristupljeno 11.01. 2022.