Žemajtija
| Žemajtija Žemaitėjė | |
|---|---|
 | |
Žemajtija (žemajtski: Žemaitėjė, litvanski: Žemaitija, latinski: Samogitia), što prevedeno znači "Niska zemlja", je danas jedna od pet historijskih i etnografskih Regija Litvanije, a nekad je bila jedna od dvije kneževine Velike Kneževine Litvanije.
Žemajtija se prostire na sjeverozapadu Litvanije u donjem toku rijeke Njemen i gornjem rijeka Dubise i Vente.
Neformalna prijestolnica je grad Telšiai (Telše na žemajtskom dijalektu) u njemu se 2,5% stanovnika deklariralo kao Žemajti, ali je najveći grad - Šiauliai.[1]
Zbog neprohodnih šuma i močvara, to je bio posljednji kraj u Evropi koji se kristijanizirao, a to se dogodilo tek 1412.[1]
Historija[uredi | uredi kod]
Žemajtija je ime dobila po svojim prastanovnicima, baltskom plemenu - Žemajti, koji su živjeli u današnjem centru i zapadno od Litvanije. Susjedi su im bili jednako čvrsti Zemgali, koji su živjeli na prostoru današnje južne Latvije i po zapadnoj Litvaniji, dok su Kurši živjeli neposredno na zapadu, duž obala Baltičkog mora.[2]
Od 13 do 15. vijeka Žemajtija je bila cilj križarskih ratova koje su vodili Livonski i Teutonski viteški red. Oni su je nekoliko puta i zauzeli, ali i gubili od susjedne Velike Kneževine Litvanije.[1]
Žemajti su oko 1240. postali vazali kralja Velike kneževine Litve Mindovga.[2]
Proslavili su se 1260. kad su u Bitci kod Durbe pobijedili združene snage Livonskog i Teutonskog viteškog reda.[2]
Nakon što su Litvanci 1411. povratili Žemajtiju, organizirali su je kao kneževinu, titulu kneza nosio je sam Litvanski Veliki knez. U stvarnosti je Kneževinom Žemajtijom vladalo lokalno plemstvo koje je između sebe biralo vođu -žemajtija, čije je sjedište bila prijestolnica Raseiniai. Kneževinaje bila puno manja od nekadašnjeg teritorija Žemajta (1 / 3), ali je dobila izlaz na Baltičko more.[2]
Od 1569. kad je formirana Poljsko-Litvanska Unija, sudbina Žemajtije vezana je uz sudbinu te unije.[2]
Od 1795. i Treće podjele Poljske, ugasla se i Poljsko-Litvanska Unija pa je Žemajtija zajedno sa Litvanijom postala dio Ruskog Carstva.[2]
