Želimir Altarac Čičak

Izvor: Wikipedija
Prijeđi na navigaciju Prijeđi na pretragu
Želimir Altarac Čičak
Rođenje(1947-08-21)21. 8. 1947.
Bosna i Hercegovina Sarajevo, Bosna i Hercegovina
(tada  SFR Jugoslavija)
Smrt26. 3. 2021. (dob: 73)
Sarajevo, Bosna i Hercegovina
DržavljanstvoSocijalistička Federativna Republika Jugoslavija, Bosna i Hercegovina
Zanimanjenovinar, DJ, radio i TV voditelj, promotor

Želimir Altarac Čičak (Sarajevo, 21. augusta 1947. – Sarajevo, 26. marta 2021.), bio je jugoslavenski i bosanskohercegovački novinar, urednik, DJ i muzički promotor, jena od najznačajnijih muzičkih persona s ovog područja. Bio je direktan učesnik razvoja sarajevske pop rock škole i sudionik velikog broja glavnih muzičkih događanja u Bosni i Hercegovini.

Rani život[uredi | uredi kod]

Želimir Altarac Čičak se još kao srednjoškolac „Prve gimnazije“ u Sarajevu od 1961. do 1965. već istakao kao organizator koncerata, kulturno zabavnih programa te kao jedan od urednika gimnazijskog lista Polet objavljujući svoje pjesme i novele. Još kao gimnazijalac je organizovao programe i bio najbolji voditelj koncerata "in live". U drugoj polovini šezdesetih godina, pored svojih aktivnosti voditelja i organizatora, često je nastupao na večerima poezije govoreći svoje stihove po studentskim domovima i domovima kulture (gdje je stekao brojnu publiku). Bili su to Čičkovi muzičko-poetski performansi na kojima bi kao gosti njegove stihove govorili Etela Pardo i Branko Ličen, tada studenti Pozorišne akademije, dok je za muzičku podlogu na orguljama bio zadužen Ranko Rihtman.

Krajem šezdesetih i početkom sedamdesetih u podrumu studentskog doma "Mladen Stojanović" djelovao je i prvi underground club u Sarajevu "Barutana". U kratkoj istoriji, ovdje su svirali mnogi, ali "Barutana" je zapamćena po programima koje je vodio Čičak i to pod nazivom "Čičak plus Čičak", gdje su zajedno nastupali Ž.A.Čičak i grupa Čičak, a koji je već tada stekao epitet najboljeg disk-džokeja ex: Jugoslavije, a "Barutana" je bilo mjesto gdje su se mogla čuti najaktuelnija svjetska muzička ostvarenja trendovskog, progresivnog i avangardnog žanra.

Saradnja sa sarajevskim pop-rock grupama rezultirala je jednim novim muzičkim izrazom. U saradnji sa grupom Kodexi snimljene su tri pjesme, tri hita ove grupe. Napisao je stihove za kompoziciju Eduarda Bogeljića "Lutalica", ali je i autor prepjeva za melodije "Voljeti nekog" The Bee Gees i "Pekarova pjesma" Small Faces. Sve tri (a posebno treća) zabilježile su visoke plasmane na "Top-hit listi slušalaca Radio-Sarajeva".

Ipak, najuspješniju saradnju ostvaruje sa grupom Indexi , odnosno sa gitaristom i kompozitorom Slobodanom A. Kovačevićem Bodom. Uradio je tekstove za neke od ključnih pjesama Indexa, kao što su "Negdje na kraju u zatišju" i "Svijet u kome živim". Pjesmu “Negdje na kraju u zatišju” napisao je 1965. godine i bila je objavljena u Poletu, listu Prve gimnazije u koju je išao, a tek u saradnji s gitaristom i kompozitorom Slobodanom A. Kovačevićem Bodom, nešto kasnije biva ukomponovana u istoimenu, gotovo dvanaestominutnu kompoziciju, sa recitativom na početku i kraju, a stihove je govorio Branko Ličen, tada student Pozorišne akademije. Pjesma "Negdje na kraju u zatišju" snimljena je u oktobru 1969. godine i bilo je to potpuno razbijanje svih dotadašnjih šema već klasičnih formi trominutnih kompozicija i hit šećerlama. Bez obzira na dužinu trajanja ova rock poema je bila proglašena za najslušaniju i kao hit 1970 godine na Radio Sarajevu. Također, Indexima je napisao stihove za njihovu antologijsku i najviše izvođenu na koncertima “Svijet u kome živim" (domaći hit 1971.), "Povratak Jacka Trbosjeka i ostalog zla" (objavljenu na njihovom istorijskom prvom maxi singlu oktobar 1972.) … i još neke. Pjesma “Svijet u kome živim” je najviše puta snimljena u izvođenju drugih grupa i izvođača raznolikih muzičkih žanrova kao: Teška industrija (grupa), Konvoj, Branimir Johnny Štulić, Gruhak, Krug, The Evolution, Texas Flood…

Vrijeme afirmacije[uredi | uredi kod]

Želimir Altarac Čičak sa članovima grupe Indexi tokom njihovog nastupa na Prvom rock maratonu u Domu mladih u Sarajevu 18. 1. 1979. godine.

Želimir Altarac Čičak se kao DJ i voditelj muzičkih emisija prvi put oglašava 1974. godine na Radio Sarajevu ("Pop Orion"), a zatim slijede emisije "Pažnja, na ploči dinamit", "Balade u sjenci solitera" i "Razigrane elektronke". Pokretanjem noćnog programa Radio Sarajeva 1981 godine, uređivao je i vodio emisiju "Diskoteka u pola dva". Nakon toga slijedi zasigurno njegova najpopularnija emisija "Šarada akustika" (koja se emitovala subotom od 16,30 do 18,00). To je u pravom smislu riječi bila hit emisija u kojoj su se mogla čuti sva aktuelna zbivanja sa svjetske i domaće muzičke scene, ali i klasika rocka. Emisija je bila slušana od Kopra do Skoplja, što najbolje potvrđuju stotine pisama koja su stizala na njegovu adresu. Ipak, on nije mogao bez putovanja. Brojna gostovanja njegove diskoteke pod nazivom “Top Rock Disco Show”, diljem ex: SFRJ posijala su za sobom novinske naslove u stilu "Čičak obara rekorde", "Čičak to radi najbolje", "Samo jedan je Čičak"....

Želimir Altarac Čičak u sarajevskoj "Slogi" 1978 godine

Od 1977. do 1982. godine Želimir Altarac Čičak subotom i nedjeljom u sarajevskoj “Slozi” predstavlja nove rock sastave. Kao gosti njegovog šou programa, u prepunoj dvorani, uvijek pred više od hiljadu posjetilaca, a što je i maksimum ovoga klupskog prostora, kalila se jedna nova generacija sarajevske pop-rock škole, predstavljajući se prvim autorskim radovima i izvođačkim umijećem. Sa svojih dvadeset minuta, kao šampioni svoje ulice, gimnazije, mjesne zajednice, nastupali su mlađani bendovi Žaoka, Flota, Top, Kako kad, Mali princ, Rock apoteka, Tina, Ozbiljno pitanje, Linija života, Posljednji autobus, Lucifer, Velika porodica... Iz tih početničkih sastava izniknuli su kasnije Zabranjeno pušenje, Elvis J. Kurtović & his Meteors, Plavi orkestar, Crvena jabuka, Bombaj štampa, Valentino, Gino Banana te Mladen Vojičić Tifa...Bila je to nova generacija šampiona sarajevske, bosanskohercegovačke i ex: SFRJ pop rock scene”. Pored njih, svoje prve nastupe kao gosti njegovog programa su tih godina imali i bendovi koji su takodje najvaljivali svoj izlazak na scenu svojim ranim radovima :Vatreni poljubac, Divlje jagode, Film,Buldožer, Galija…

Na sarajevskoj Gradskoj predavačkoj tribini (RU "Đuro Đaković") od 1977. do 1980. godine, Želimir Altarac redovno organizuje predavanja o razvoju svjetskog i domaćeg pop-rock stvaralaštva. Bio je tu i ciklus sa temama o folk rocku, poeziji u rock muzici, rock muzika i film, sarajevska pop-rock škola... Tu dobija mnoge pohvale, a sala je uvijek prepuna. Kao novinar i muzički kritičar počinje objavljivati tekstove 1973. godine u "Našim danima", da bi kasnije sarađivao sa svim listovima u Sarajevu, kao kolumnista “VEN-a”, “Večernjih novina” “Svijeta”, “Oslobođenja”, beogradskog Džuboksa i “Rocka”… Svojim napisima u mnogome je doprinio afirmisanju mnogih mladih sarajevskih grupa, kao i drugih, koje su se tek borile za širu popularnost”…

Dolaskom u sarajevski Dom mladih gdje je kao urednik muzičkih programa djelovao od 1984. do 1992. godine utemeljio je dvije tradicionalne muzičke manifestacije koje su se dešavala svake godine pobudivši veliko interesovanje i dobivši priznanje diljem ex: SFRJ i to: “Yu heavy metal fest" (Dom mladih od 1986. do 1991.) i "Festival pop-rock grupa BIH - nove nade nove snage" (Dom mladih od 1984. do 1992.) Tu su svoje prve promotivne nastupe kao “nove nade nove snage” bh. pop rock scene imali Merlin, Hari Mata Hari (nastao iz benda Baobab), Konvoj,Regina, Letu štuke, Protest, Knock Out (Apokalipsa), Rupa u zidu - Damir Avdić Diplomatz kao i mnogi drugi muzičari koji i danas djeluju u raznim bendovima sa više ili manje uspjeha. Nakon šesnaest godina, u obnovljenom sarajevskom Domu mladih, ovaj festival ponovo nastavlja sa aktivnošću afirmisanja mladih stvaralaca iz svih oblasti i žanrova pop-rock muzike 29. marta 2008 godine pod nazivom “9.Festival pop rock grupa BiH-Nove nade nove snage”, a čiji je organizator i inicijator Želimir Altarac Čičak.

Rock maratoni (1979. - 1989.)[uredi | uredi kod]

M.V.Tifa, Želimir Altarac Čičak,B.Langer,D.Gobac i B.Đurić Đuro - Yu rock maraton -Zetra 1989

Posebno mjesto u njegovom radu imaju "Rock maratoni", pod nazivom "Ž. A. Čičak - uz malu pomoć mojih prijatelja", koje je organizovao svakih pet godina, obilježavajući svoje godišnjice rada. U desetosatnim programima sudjelovale su vrhunske grupe, autori i izvođači iz ex: SFRJ. Prvi se desio u sarajevskom Domu mladih 18. januara 1979 godine na kome su u prepunoj dvorani nastupili pioniri i predstavnici sarajevske pop rock škole Indexi, Vatreni poljubac, Divlje jagode, Cod, Formula 4, Jadranka Stojaković, Slobodan Samardžić & Narcis Vučina…te najmlađi predstavnici grupe Rock apoteka,Znak sreće,Paradoks…

Drugi se desio 24. novembra 1984 godine u prepunoj velikoj dvorani KSC Skenderija na kome su nastupili veterani , kao i bendovi koji su tek šire promovisali svoj rad Bajaga i instruktori pozitivne geografije , U škripcu, Slomljena stakla,Elvis J. Kurtović & His Meteors, Kongres, Divlje jagode, Gino banana te grupe Leb i sol, Laboratorija zvuka, Galija, Drugi način,Vatreni poljubac ,Teška industrija (grupa), Rezonansa, Formula 4 …

Treći najspektakularniji, kada je oboren i rekord posjete sa jednim takvim rock spektaklom u sarajevskoj “Zetri”, 14. oktobra 1989 godine. Tokom desetosatnog programa koji je počeo u 17,00 sati i trajao do gotovo jutarnjih sati su nastupil legendarni Indexi, te Riblja čorba, Atomsko sklonište,YU grupa, Vatreni poljubac, Galija, Jura Stublić i Film, Le cinema, Zabranjeno pušenje,Psihomodo pop ,Hari Mata Hari , Tifa Band, Formula 4, Bambinosi, Rusija, Konvoj… Posebno treba istaći da svi učesnici ovih njegovih jubilaraca sastavljenih od šampiona i legendi pop-rock muzike pa do novih nada ex: SFRJ muzičke scene su u znak uspješne saradnje i višegodišnjeg druženja i prijateljstva nastupali bez honorara.

Ratne godine u Sarajevu[uredi | uredi kod]

Želimir Altarac Čičak i Joan Baez prije njenog koncertnog nastupa u ratnom Sarajevu 14. aprila 1993. godine.

Želimir Altarac Čičak tokom ratnih godina ne posustaje. Organizovao je koncerte u “Slozi” te vodio mnoge muzičke emisije. Poseban je događaj bio koncert proslavljene kantautorke Joan Baez, održan u Sarajevu 14. aprila 1993. godine u dvorani kina “Imperijal”. Također, posebnu je pažnju izazvao njegov koncert "Give Peace A Chance" u okviru tradicionalne manifestacije “Sarajevska zima” iste godine, a na kojem su nastupili gotovo svi muzičari koji su tada ostali u Sarajevu. U periodu od 1993. do 1995. na sarajevskom radiju “Zid” uređuje i vodi emisiju "Rock 'n' roll radio", a u mnogim anketama emisija je proglašena najboljom i najslušanijom tih godina, a što se desilo i sa TV emisijom “Iznad oblaka” emitovanoj svakoga petka na “NTV99” 1996 i 1997 godine.

Organizacija koncerata[uredi | uredi kod]

Gitarista grupe U2 "The Edge" i Želimir Altarac Čičak -23.09.1997. Sarajevo

Od 2006 godine svakoga petka od 16,30 do 18,00 sati još jednom potvrđuje svoje šampionske kvalitete vodeći u svom majstorskom i originalnom stilu muzičku emisiju “Izvan vremena” na radiju Otvorena mreža - ROM i City radio, koja također već nekoliko godina u mnogim medijskim anketama biva proglašena najslušanijom u BiH.

Organizator je prvog poslijeratnog povratničkog koncerta legendarnih Indexa u sarajevskom Bosanskom kulturnom centru, dvije večeri, 2. i 3. februara 1996. godine, te koncerta "Rock No War" talijanske zvijezde Paola Bellija u “Slozi” 17. marta 1996. godine, a kao promotor sudjeluje i u organizaciji najvećeg sarajevskog spektakla irskih rock zvijezda, grupe U2, održanog na Koševskom stadionu 23. septembra 1997. godine. Organizator i promoter je muzičko sportskog spektakla akcija za mir “Susret srca”, odnosno prvog susreta reprezentacije pjevača Italije i BiH održanog 19.oktobra 1998 na prepunom stadionu “Grbavica”, kao i koncerta legendarne grupe Deep Purple u sarajevskoj "Zetri" 03. novembra 2007 godine, te još jednog koncerta proslavljene kantautorke Joan Baez u okviru tradicionalne manifestacije "Baščaršijske noći" 16. jula 2008 godine". U obnovljenom sarajevskom Domu mladih je pokrenuo nastavak tradicionalnog “Festivala pop rock grupa BiH – nove nade nove snage” 2007 godine. Bio je organizator organizovanih odlazaka iz BiH na koncerte svjetskih asova koji su se dešavali u susjednim republikama, o čemu je grupa Zabranjeno pušenje ispjevala pjesmu “Sa Čičkom na Stonese” na albumu “Agent tajne sile” 1999. godine.

Do 1983 godine djelovao je kao slobodni umjetnik, a od te godine do 1994. kao urednik i organizator muzičkih programa u RO omladinski centar Dom mladih Sarajevo te od 1994. do 2007. godine djeluje u novinskoj agenciji “BIH PRESS” - kasnije Federalna novinska agencija “FENA”, kao promotor “BiH promocije”, novinar i glavni i odgovorni urednik elektronskog magazina za kulturu “BiH KULT”. Objavio je knjigu „Anitkvarnica snova“ autobiografiju/monografiju kao učesnik razvoja sarajevske, bh. i Ex-SFRJ pop-rock scene od početka 60-ih pa do današnjih dana, a čija predpromocija se desila 25. novembra 2017. u okviru Prvog Sajma izdavača BiH – „Knjige u nišama“ Slijedila je i koncertna promocija ove knjige 23. decembra u 2017. u sarajevskom Domu mladih pod nazivom „Druženje izvan vremena za sva vremena“ gdje su kao njegovi gosti nastupili bez honorara u znaku priznanja, neki od njegovih saradnika tokom proteklih decenija.

Za svoj rad dobitnik je mnogih priznanja.

Nagrade i priznanja[uredi | uredi kod]

  • Spomen plaketa grada Sarajeva (6. aprila 1980.)
  • Zlatna medalja rada (1983.)
  • Estradna nagrada Bosne i Hercegovine (1990.)
  • Zlatni ljiljan (1996.)
  • Davorin (Posebna nagrada za afirmaciju BiH pop-rock kulture, 2005.)

Literatura[uredi | uredi kod]

Bibliografija[uredi | uredi kod]

  • Želimir Altarac Čičak - Antikvarnica snova (autobiografija/monografija) - izdavač Dobra knjiga, Sarajevo 2017. - ISBN 978-9958-27-384-1
  • Biografski leksikon KO JE KO u BiH 2014 -2018. - Izdavačko grafička kuća PLANJAX KOMERC –Tešanj, ISBN 978-9958-34-132-8, str. 29,30
  • Josip Dujmović: Indexi - U inat godinama:Igrano-dokumentarna biografija u 4 čina (Opća biblioteka Zenica 2016.), ISBN 978-9926-423-04-9, str.17,116,125,126,131,133,135,141,162,163,164,231,249,260,301,302,333,334,335,346.
  • Sarajevo moj grad 6 – Izdavač “Rabic” Sarajevo 2016. – Virtuozni gitar romantik ISBN 978-9926-428-00-6, str. 153-160.
  • Dr. Nele Karajlić (pravo ime autora Nenad Janković) - Fajront u Sarajevu- izdavači “Laguna” ISBN 978-86-521-1564-8 i NID kompanija “Novosti”a.d. Beograd 2014. ISBN 978-86-7446-241-6, str. 125,126,127,130.
  • Dušan Vesić – Šta bi dao da si na mom mjestu – izdavač naklada “Ljevak” d.o.o. 2014. ISBN 978-953-303-751-6, str. 08,30,199
  • Sarajevo moj grad 3 – Izdavač “Rabic” Sarajevo 2014. –Jedan od tih dana –Sloga naše mladosti ISBN 978-9958-33-084-1, str.193-201.
  • Josip Dujmović: Indexi - U inat godinama (Quattro Media Sarajevo, 2006.), romansirana biografija Indexa, ISBN 9958-9113-0-2, str. 8, 101, 102, 108, 109, 114, 116, 117, 125, 140, 148, 183, 184, 193, 207, 215, 244, 249, 250.
  • Josip Dujmović: Indexi - U inat godinama - fotomonografija (Quattro Media Sarajevo, 2006.), - str. 7,61,67,101,110,114,135,142,161,171,227 (ISBN 9958-9113-1-0)
  • Siniša Škarica: Kad je rock bio mlad (V.B.Z. Zagreb, 2005.), ISBN 953-201-517-5, str. 142, 177
  • Amir Misirlić: 1.bosanskohercegovački pop-rock leksikon (Hercegtisak, 2004.), ISBN 9958-780-11-9, str. 2, 13, 46, 59, 77, 81, 106, 115, 151.
  • Petar Janjatović - Ex Yu rock enciklopedija 1960-2006 -drugo dopunjeno izdanje - Beograd: Čigoja štampa 2007. ISBN 978-86-905317-1-4, str. 105
  • Leksikon Yu mitologije – Rende –Postscriptum –Beograd 2004. (Narodna biblioteka Beograd ISBN 86-83897-24-9) Nacionalna i sveučilišna knjižnica Zagreb ISBN 953-99584-0-7), (Časopis je upisan u evidenciji javnih glasila pod br. 647 kod Federalnog Ministarstva obrazovanja, nauke, kulture i sporta), str. 96, 248
  • Muzika– (God I br,4 oktobar - decembar 1997- Sarajevo:Muzička akademija) – “Značaj i razvoj sarajevske pop rok scene” – str. 137,138,139,140,141
  • Prilozi proučavanju muzičke kulturne baštine Bosne i Hercegovine – Significance And Development Of The Sarajevo Pop Rock Music Scene – 24. februar 1994 g. (AINFSN, pub. AVICENA, - Open Society Soros Sarajevo (Registrovan kao javni časopis u Saveznom ministarstvu za obrazovanje, nauku, kulturu i sport pod br. 647, str. 143,144,145,146,147.
  • Hrvoje Miličević:Sarajevska ratna drama II čin – Sarajevo, kolovoz 1993 godina . str.143,144,145.

Internet izvori[uredi | uredi kod]

Vanjske poveznice[uredi | uredi kod]

Izvor: https://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=Želimir_Altarac_Čičak&oldid=41802348