Položaj LGBT osoba u Češkoj
| Prava | |
| Legalizacija |  – od 1962.
|
| Antidiskriminacioni zakoni |
|
| Uzrast seksualne saglasnosti | – Izjednačeno na 15, 1990.
|
| Brak |  - Ne
|
| Istopolna zajednica | – od 2006. Istopolne zajednice u Češkoj |
| Usvajanje |
|
| In vitro fertilizacija za lezbejke |
- Da
|
| Vojska | - Da
|
| Rodni identitet | - Da
|
| LGBT u Češkoj | |
| Događaji | Mezipatra, Queer Parade |
| Istaknute osobe | Tim Hamilton, Martina Navratilova, Pavel Vítek, Jeanette Schmid |
 LGBT portal
| |
Češka se smatra jednom od najliberalnijih država u Centralnoj Evropi po pitanju ljudskih prava lezbejki, gej, biseksualnih i transrodnih (LGBT) osoba. Godine 2006. Češka je donela zakon o registrovanim partnerstvima.
Dekriminalizacija homoseksualnosti[uredi | uredi kod]
Homoseksualnost je dekriminalizovana 1962. godine. Starosna granica za stupanje u seksualne odnose je izjednačena 1990. godine za istopolne (ranije bila na 18) i heteroseksualne odnose na 15 godina. Vojska dozvoljava gejevima i lezbejkama da otvoreno služe. Homoseksualna prostitucija je legalizovana 1990. godine.
Istopolne zajednice[uredi | uredi kod]
Neregistrovana kohabitacija (de facto zajednica) je zakonski priznata u Češkoj od 2001. godine. Ovom vrstom zajednica su bili uređeni odnosi oko nasleđivanja kod osoba koje žive u zajedničkom domaćinstvu.
Plan da se usvoji zakon o registrovanom partnerstvu je bio neuspešan četiri puta: 1998, 2001, 2003. i 2005. godine. Ipak, 16. decembra, 2005. godine usvojen je novi predlog zakona o istopolnim zajednicama u Češkom parlamentu. Senat ga je usvojio 26. januara, 2006. godine, ali je predsednik Václav Klaus stavio veto. Parlament je ukinuo predsednički veto 15. marta, 2006. i registrovano partnerstvo je počelo da se priznaje i sklapa od 1. jula, 2006. godine.
Prema istraživanjima Angus Reid Global Monitora decembra 2006. godine, 52% građana i građanki podržava istopolni brak [1].
Zabrana diskriminacije[uredi | uredi kod]
Od 1999. godine vojska Češke tretira seksualnu orijentaciju privatnim pitanjem i tehnični ona nije stvar na osnovu koje se može ne dozvoliti priključenje vojsci. Godine 2001. Češka je usvojila antidiskriminacioni zakon u skladu sa odredbama Evropske unije, u kome se eksplicitno pominje zabrana na osnovu seksualne orijentacije.
Javno mnenje[uredi | uredi kod]
Centar za ispitivanje javnog mnenja CVVM objavljuje rezultate godišnjih istraživanja stavova o gej i lezbejskim pravima. Prema rezultatima iz poslednjih godina može se primetiti trend rasta podrške i prihvatanja LGBT osoba:
| Stav građana (CVVM poll)[2] | 2005 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Da | Ne | Da | Ne | Da | Ne | Da | Ne | Da | Ne | Da | Ne | Da | Ne | Da | Ne | Da | Ne | |
| Registriranje partnerstva | 61% | 30% | 69% | 24% | 75% | 19% | 73% | 23% | 72% | 23% | 72% | 23% | 75% | 21% | 72% | 23% | 73% | 23% |
| Istospolni brak | 38% | 51% | 36% | 57% | 38% | 55% | 47% | 46% | 49% | 45% | 45% | 48% | 51% | 44% | 51% | 44% | 45% | 48% |
| Usvajanje od strane oba partnera | 19% | 70% | 22% | 67% | 23% | 65% | 27% | 63% | 29% | 60% | 33% | 59% | 37% | 55% | 34% | 57% | 45% | 48% |
| Priznavanje drugog partnera kao staratelja | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 58% | 32% |
Tabela[uredi | uredi kod]
| Da li je istospolna aktivnost legalna? | (Da, od 1962)
|
| Antidiskriminacijski zakon u zapošljavanju? | (Da, od 2001)
|
| Antidiskriminacijski zakoni u pružanju dobara i usluga? | (Da, od 2009)
|
| Antidiskriminacijski zakoni u svim drugim područjima (uklj. Neizravnu diskriminaciju, govor mržnje) | (Da, od 2009)
|
| Istospolni brak | (Ne) (Ne)
|
| Priznavanje istospolnih zajednica (npr. registrirana partnerstva) | (Da, od 2006)
|
| Usvajanje od strane oba partnera i priznavanje drugog partnera kao staratelja | (Priznavanje drugog partnera kao roditelja, legalizacija na razmatranju. Zajedničko usvajanje je pitanje Ustavnog suda) [3][4]
|
| Da li je dozvoljeno usvajanje od strane jedne homoseksualne osobe? | (Da)
|
| Da li je homoseksualcima dozvoljeno služenje vojnog roka? | (Da)
|
| Pravo na promjenu spola? | (Da)
|
| Da li je transeksualnost uklonjena s liste bolesti? | (Da)
|
| Da li je dozvoljen IVF za lezbejke? | (Da)
|
| Da li muškarci koji imaju seks s muškarcima mogu darovati krv? | / (Samo ako nisu imali seksualne odnose u posljednjih godinu dana)[5]
|
Upoređujući poslednje dve godine može se primetiti pad podrške registrovanim partnerstvima i istovremeno značajan rast podrške istopolnim brakovima.
Vidi dalje[uredi | uredi kod]
Spoljne veze[uredi | uredi kod]
Reference[uredi | uredi kod]
- ↑ „Eight EU countries back same-sex marriage”. Arhivirano iz originala na datum 2008-05-02. Pristupljeno 28.8.2009.
- ↑ (cz) Názory české veřejnosti na práva homosexuálů Arhivirano 2015-01-01 na Wayback Machine-u
- ↑ „Error: no
|title=specified when using {{Cite web}}” (cs). - ↑ http://www.ceskatelevize.cz/ct24/domaci/307239-zakaz-adopci-registrovanymi-partnery-prezkouma-ustavni-soud/
- ↑ „Doporučení Společnosti pro transfuzní lékařství ČLS JEP č. STL2007_03 ze dne 12. 4. 2007 verze 6 (2012_04)” (Czech) (DOC). Společnost pro transfuzní lékařství ČLS JEP. str. 8. Arhivirano iz originala na datum 2013-03-18. Pristupljeno 2013-02-07.
