Ist
 Ovo je glavno značenje pojma Ist. Za istoimeno naselje, v. Ist (Zadar). |
Otok Ist
| |
|---|---|
 | |
| Podaci | |
| Lokacija | Jadransko more |
| Arhipelag | Zadarski |
| Koordinate | |
| Država |  Hrvatska
|
| Glavno naselje | Ist |
| Površina | 9,73 [1] km² |
| Broj stanovnika | 178[2] |
 | |
Ist (talijanski: Isto) je otok u Jadranskom moru u Hrvatskoj, koji administrativno podpada pod grad Zadar u Zadarskoj županiji.
Karakteristike[uredi | uredi kod]
Ist je jedan od otoka Zadarskog arhipelaga, dug 4,2 km, i širok 4,3 km. [2] Udaljen je 0,2 km jugoistočno od Molata i oko 0,75 km sjeverozapadno od Škarde.[2]
Otok ima površinu od 9,73 km²[1], a dužina njegove obale iznosi 23,031 km.[1]Veća brda su Straža (174 m) i Vrh gore (163 m).[2] .
Ispred južne i jugozapadne obale leže brojni otočići; Benušić, Kamenjak, Maslinjak, Črnikovac, Vodenjak, Sestrice, Galiola i hridi.[2]
Jedino istoimeno naselje Ist leži na sredini otoka, na najužem dijelu, u dubini zaljeva Široke. Ostale veće uvale su Kosirača, Turtula i Mavrela.[2]Najstariji dio Ista bio je smješten na brdu daleko od mora, zbog straha od gusara, od 19. vijeka počelo je naseljevanje uz lučicu za manje brodove. Crkva sv. Nikole uz obalu, podignuta je 1856., na mjestu istoimene, ali manje iz 17. vijeka. Na brdu Straža leži crkva sv.Marije podignuta j1865.[2]
Malobrojni stanovnici bave se ovčarstvom, maslinarstvom, vinogradarstvom, ribarstvom i turizmom.[2]Ist ima manju marinu za 66 brodova, koja radi od aprila do novembra.[3]
Historija[uredi | uredi kod]
Najstariji stanovnici Iliri otok su zvali - Gistum, pod imenom Ost dokumentiran je 1311. a od 1527. počinje se upotrebljavati venecijansko ime - Isto.[4]
Za ranog srednjeg vijeka otok je bio je bio pod vlašću zadarske komune, a nakon 1409. Mletačke Republike. Tokom mletačko-turskih ratova (15 - 16. vijek) na otok se doselilo puno izbjeglica iz Bosne i stopilo sa romaniziranim starosjediocima, od kojih su preuzeli starije toponime; Funestrala, Klunda, Mavrela, Skrivadica, Turtula, Pendulj.[4] Početkom 18. vijeka Ist je postao samostalna crkvena župa.[2]
Za Drugog svjetskog rata nakon Kapitulacije Italije 1943. otok je postao jedna od baza Partizanske mornarice.[2]
Transport[uredi | uredi kod]
Otok je povezan dnevnim brodskim linijama sa Zadrom.[2]
Izvori[uredi | uredi kod]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 „Coastline length and aeras of island...” (engleski). Geoadria. Pristupljeno 12. 05. 2017.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 „Ist” (hrvatski). Hrvatska enciklopedija. Pristupljeno 14. 05. 2017.
- ↑ „Marina Ist” (hrvatski). Croatia Yachting. Pristupljeno 14. 05. 2017.
- ↑ 4,0 4,1 „Zanimljivosti o Istu” (hrvatski). Adriatic sailor. Pristupljeno 14. 05. 2017.
