Prijeđi na sadržaj

Republike i pokrajine SFR Jugoslavije

Izvor: Wikipedija
SFRJ

Članak je dio serije:
Politika i uprava
SFRJ



Druge države
pogledaj  razgovor  uredi

SFR Jugoslavija je bila složena država, odnosno politička unija sastavljena od šest država, odnosno republika koje su ustavno definirane kao nacionalne države njenih konstitutivnih naroda: Crnogoraca, Hrvata, Makedonaca, Muslimana (od 1971.), Slovenaca i Srba. Srbija je, pak, sadržavala dva posebna entiteta - autonomne pokrajine Kosovo i Vojvodinu, koje su Ustavom iz 1974. godine stekle većinu ovlasti izjednačene republikama. Otada se za republike i pokrajine koristio zajednički naziv savezne jedinice.

Ime
Glavni grad
Zastava
Grb
Položaj
Socijalistička Republika Bosna i Hercegovina Sarajevo
Socijalistička Republika Crna Gora Titograd*
Socijalistička Republika Hrvatska Zagreb
Socijalistička Republika Makedonija Skopje
Socijalistička Republika Slovenija Ljubljana
Socijalistička Republika Srbija
Socijalistička Autonomna Pokrajina Kosovo
Socijalistička Autonomna Pokrajina Vojvodina
Beograd
Priština
Novi Sad

* danas Podgorica.

Historijat

[uredi | uredi kod]

Svih šest republika je formalno osnovano za vrijeme drugog svjetskog rata 1944. godine od strane političkih organizacija vezanih uz partizanski pokret. Godine 1945. su također osnovane Autonomna Pokrajina Vojvodina te Autonombna Kosovsko-Metohijska Oblast (AKMO). Međusobne granice među republikama, odnosno granice pokrajina su određene u periodu 1945-46. godine. 1946. su sve republike, u skladu sa tadašnjim saveznim ustavom koji je Jugoslaviju proglasio federativnom narodnom republikom, dobile naziv Narodna Republika. Godine 1953. je došlo do prve i jedine promjene republičkih granica - kada su teritorije razmijenili NR Bosna i Hecegovina i NR Crna Gora. Godine 1959. je dio teritorije tzv. Uže Srbije pripojen teritoriji AKMO. Godine 1963. su republike, u skladu s novim saveznim ustavom i novim nazivom savezne države, dobile naziv Socijalistička, isto kao i pokrajine, uključujući AKMO koji postaje SAP Kosovo. Svi su ti nazivi zadržani do uvođenja višestranačja 1990. godine, kada republike svojim ustavima izbacuju "socijalistička", dok su u Srbiji uvedeni naziv AP Vojvodina i AP Kosovo i Metohija.

S tim su nazivima republike i pokrajine dočekale raspad SFRJ te ga zadržale sve do 2006. kada je i posljednja od njih - Crna Gora - stekla nezavisnost.