Prijeđi na sadržaj

Pretkolumbovska era

Izvor: Wikipedija
(Preusmjereno sa stranice Pretkolumbijske civilizacije)
Glavne kulturne grupe pretkolumbovske Amerike.
Sjevernoameričke
  arktičke
  sjeverozapadne
  aridoameričke
  mezoameričke
  srednje
  karipske
Južnoameričke
  amazonske
  andske

Pretkolumbovski period ili pretkolumbovska era je uobičajeni zajednički izraz nekoliko arheoloških i historijskih perioda u Amerikama prije dolaska evropskih kolonizatora i naseljenika. Iako je ime dobio po evropskom istraživaču Kristoforu Kolumbu koji je 1492. i 1504. prvi došao u Ameriku, okvirno je završio nešto kasnije, s obzirom da pokriva historiju svih indijanskih naroda u Južnoj, Srednjoj i Sjevernoj Americi do trenutka prvih kontakata, odnosno zauzimanja teritorija od strane evropskih kolonijalnih casrtava.

Vrlo često izraz se ovaj izraz koristi za označavanje autohtonih civilizacija u Amerikama, odnosno naroda kao što su Olteci, Tolteci, Teotihuakanci , Zapoteci, Mišteci, Azteci, Maje, Inke, Moche, Chibcha ili Kanjari .

Brojne pretkolumbovske civilizacije su ostavile snažan trag na područjima gdje su živjele, i to izgradnjom velikih naselja, razvojem arhitekture, poljoprivrede, pisma i umjetnosti. S druge strane, veliki dio kulturne ostavštine autohtonih naroda danas je uništen, a što je rezultat evropskog doseljavanja u Ameriku u 15. i 16. vijeku, pa današnji historičari najviše podataka crpe iz arheoloških artefakata, a manje iz dokumenata. Dodatne poteškoće izaziva što mnoge od civilizacija nisu imale pismo, a kod onih koje jesu veliki broj zapisa i dokumenata je uništen od strane evropskih kršćanskih kolonizatora koji su ih smatrali "poganskima", odnosno heretičkima.

I pored nedostataka adekvatnih dokumenata se može zaključiti kako su stare američke civilizacije imale razvijenu nauku, a i tehnološka dostignuća. Tako su, na primjer, Asteci sagradili Tenochtitlan, jedan od najimpresivnijih gradova tadašnjeg svijeta, koji je imao čak 200.000 stanovnika. Glavna grana staroameričke nauke su bili matematika i astronomija, a glavna grana privrede poljoprivreda.

Neke od tragova pretkolumbovske kulture se mogu pronaći kod potomaka nekadašnjih američkih domorodaca, iako su ti narodi prošli kroz brojne promjene u posljednjih pet vijekova.

Povezano

[uredi | uredi kod]

Eksterni linkovi

[uredi | uredi kod]