Kler
Kler ili klir je jedan od naziva za sveštenstvo. Član klera naziva se klerik. Od ove reči izveden je i pojam klerikalizam, nastojanje klera da utiče na politički i društveni život.
Nasuprot klericima, ostali vjernici označavaju se imenom laik; laik postaje klerikom kad primi prvu tonzuru. Klerici su u katoličkoj crkvi podijeljeni u niže i više redove, a najviši red je episkopat. Kanonsko pravo određuje klericima razne dužnosti i prava.
Klerici kao poseban stalež postoje u katoličkim, pravoslavnim i monofizitskim crkvama. Protestanti odbacuju pojam klera, držeći se Lutherove nauke o općem svećenstvu svih vjernika.
Naziv[uredi | uredi kod]
U grčkom riječ hleros znači žrijeb, odnosno žrijebom određenu stvar ili osobu (javni dužnosnici u grčkim demokracijama birani su žrijebom). Otuda nastaje kasnolatinska riječ clerus, a u staroslavenskom riječ kliros označava zajednicu svećenika. U srpskohrvatskom jeziku kler se uglavnom se koristi u Rimokatoličkoj crkvi, dok je u Pravoslavnoj odgovarajući termin klir.
Izraz sveštenstvo / svećenstvo može značiti:[1][2]
- sveštenički čin, svešteničko dostojanstvo, zvanje sveštenika (svećenika);
- sveštenički stalež; ukupnost sveštenika, svi sveštenici, kler / klir.
Povijest[uredi | uredi kod]
U ranokršćansko doba izraz "kler" označava čitavu zajednicu (općinu) vjernika. Svaka takva zajednica naziva se crkva. Postepeno, stvaranjem čvrste crkvene hijerarhije (pokornost biskupu koji vodi zajednicu kao što monarh vodi državu) i stvaranjem ideje jedne Crkve, pojam "kler" suzuje se na tzv. "duhovni stalež", svećenike (i one koje se pripremaju za svećenike) i redovnike i redovnice.
