Marmor Parium
Parski mramor (lat. Marmor Parium), ponekad i Parska hronika, današnji je naziv za mermernu stelu, prvobitno visoku oko 200 cm i široku 69 cm, koja je bila podignuta na grčkom ostrvu Parosu i na kojoj je bio urezan natpis na grčkom jeziku. Taj natpis sadržavao je hronološki popis događaja počev od početka vladavine Kekropa, koji je po legendi bio prvi atinski kralj i za čiju prvu godinu vlade predanje uzima 1580. pne., pa sve do arhonta Diogeneta (263. pne.).[1]
U dokumentu su zabeleženi, makar ne uvek precizno, politički, vojni, religijski, kao i književni događaji, kao što su npr. rođenja i smrti pesnika te imena pobednika u dramskim nadmetanjima.[2]
Do nas su stigla dva fragmenta ovog važnog natpisa: jedan je iz Smirne stigao u London 1627. i danas se nalazi u muzeju Ashmolean u Oksfordu (osim gornjeg dela, koji je nestao tokom engleskog građanskog rata i danas je poznat samo iz prepisa sačinjenog 1628), a drugi fragment je otkriven 1897. na Parosu, gde se i danas nalazi. Prvi sačuvani fragment obuhvata period od 1580. do 354. pne., a drugi od 335. do 298. pne. Tekst teče kontinuirano, no obuhvata više stavki (njih 80 u prvom i 27 u drugom fragmentu) od kojih svaka sadrži jedan ili više događaja datiranih prema broju godina preostalih do 263. pne. i po imenu atinskog kralja ili arhonta eponima.[3]
- ↑ Milivoj Sironić – Damir Salopek, "Grčka književnost", Povijest svjetske književnosti, 1977.
- ↑ M. C. Howatson (ur.), The Oxford Companion to Classical Literature, 1997, s.v. Marmor Parium.
- ↑ The Oxford Classical Dictionary (3. izd.), 2003, s.v. Marmor Parium.