Kolo (ansambl)
Kolo, ansambl narodnih igara i pesama Srbije, osnovan 15. V. 1948. u Beogradu (naziv Kolo dobio 1953), sastavljen je od profesionalnih igrača i muzičara. Svoj zadatak, umjetnički interpretirati nekad jugoslovenske, a danas uglavnom srpske narodne igre u zemlji i inostranstvu, ansambl vrlo uspješno ostvaruje na brojnim koncertima u Srbiji i u mnogim gradovima svih kontinenata. To mu je donijelo svjetski ugled, mnogobrojna priznanja i nagrade, među kojima su 3 prve nagrade na svjetskom takmičenju u Llangollenu (Velika Britanija, 1951), Orden za zasluge za narod sa zlatnom zvijezom (1968), Nagradu za najbolje muzičko-scensko ostvarenje u Beogradu (1978), Vukovu nagradu (1979) i dr. Danas je ansambl Kolo jedina ustanova u Srbiji u oblasti scensko-muzičkih djelatnosti koja čuva, njeguje i prezentira tradicionalnu umjetnost kroz igru, pjesmu, muziku i običaje.
Osnivač, prvi direktor, umjetnički rukovodilac i najplodniji koreograf bila je od 1948. do 1965. Olga Skovran, a nju su naslijedili 1966-1969. Dobrivoje Putnik, Dragomir Vuković od 1970. ..., sve do današnjeg direktora Radojice Kuzmanovića.
Među saradnicima istaknuli su se ugledni kompozitori Krešimir Baranović, Ljubomir Bošnjaković, Stevan Hristić, Mihovil Logar, Stanojlo Rajičić, Josip Slavenski, Mihailo Vukdragović, Milenko Živković i dr., a među koreografima Milica Ilijin, Ivan Ivančan, Iko Otrin, Mira Sanjina, A. Žic i dr.
Od osnivanja do danas ansambl Kolo istrajao je u nastojanju da narodnu igru podigne na nivo visoke umjetničke interpretacije. Programi ansambla Kolo u mnogome predstavljaju uzor, model scenskog etnoprikazivanja, objedinjujući osnovne vrijednosti tradicionalne kulture. U radi se uvijek polazilo od autentičnog stvaralaštva i izdvajalo se ono što je srž i jezgra narodne umjetnosti. Djela se obrađuju uz punu odgovornost prema narodnom stvaraocu i prilagođavaju scenskim uvjetima.
Kolo ima 80 zaposlenih s umjetničkim korpusom koji čini 65 umjetnika-izvođača U 55 godina rada repertoar ansambla Kolo obuhvatio je više od 120 koreografija, dok danas repertoar Kola obuhvata preko 40 koreografskih djela svih etnokoreoloških oblasti Srbije i Crne Gore, kao i oblasti s područja bivše Jugoslavije u kojima živi ili je živio srpski živalj (npr. Ciganska igra iz Vojvodine, Čobansko nadigravanje - trojno, Igre iz Kninske krajine, Igre iz Podgrmečja, Igre sa Stare planine, Splet igara iz Srbije, Srpske igre iz Prizrena, Svadbeni običaji iz sela Koretište, Šta se sjaji u Jovinom dvoru, Vesele šopske igre, ...).
Repertoar obuhvaća:
- posebne, tj. namjenske programe
- programe tradicionalne muzike i pjesama
- program starogradskih igara i pjesama
- programe etnoteatra
- scensko-muzičke programe
- koreorevije
Ansambl Kolo predstavlja i pokretni muzej. Oko 2.000 originalnih kostima neprocjenjive vrijednosti, od kojih pojedini datiraju iz 19. stoljeća, predstavljaju nacionalno blago.
Godine 2003. koncertima u zemlji i 20-odnevnim gostovanjem u Australiji (četvrtom po redu) obilježena je jubilarna, 55. umjetnička sezona (9 koncerata u Adelaideu, Canberri, Melbourneu Perthu i Sydneyu - u Sidnejskoj operi). Te godine ustanovljena je i "Nagrada za životno delo Ansambla Kolo". Prvi dobitnik te nagrade bila je živa legenda Kola, gospođa Živka Đurić. Ona je u Kolo došla 1949. godine i krupnim se slovima upisala u stranice bogate umjetničke tradicije Ansambla. Bila je solist-igrač i solist-pjevač, prva Srpkinja s prostora bivše Jugoslavije koja je pjevala na engleskoj televiziji BBC. U svojoj bogatoj karijeri izvela je više od 2.500 koncerata. Godine 1968. odlikovana je Ordenom zasluga za narod sa zlatnim vijence.
Izvori:
- "Leksikon jugoslavenske muzike", Zagreb, 1984.
- Flajer "Koncert Igra je - kolo je" (Beli Manastir, 27. I. 2005)
Službene stranice Ansambla Kolo Arhivirano 2011-11-09 na Wayback Machine-u
