Heimkehr (film, 1941)
Za ostale upotrebe, v. Heimkehr.| Heimkehr | |
|---|---|
| Režija | Gustav Ucicky |
| Producent | Karl Hartl, Wien-Film |
| Scenario | Gerhard Menzel |
| Uloge | Paula Wessely Attila Hörbiger Carl Raddatz |
| Muzika | Willy Schmidt-Gentner |
| Fotografija | Günther Anders |
| Distribucija | Universum Film AG |
| Datum(i) premijere | |
| Trajanje | 96 min. |
| Zemlja |  Njemačka |
| Jezik | njemački |
Heimkehr (sh. Povratak kući) je njemački crno-bijeli film snimljen 1941. u režiji Gustava Ucickog koji se zbog eksplicitne nacističke propagande i okolnosti u kojima je snimana smatra jednim od najkontroverznijih i najzloglasnijih filmova svog doba.
Radnja se događa na istoku Poljskej, u Volinjskom vojvodstvu neposredno pred početak drugog svjetskog rata i prikazuje kako je tamošnja njemačka zajednica (folksdojčeri) izloženja brutalnom zlostavljanju od strane poljskih vlasti i stanovništva. Protagonistica, koju tumači Paula Wessely, je kćer njemačkog ljekara kojoj Poljaci ubijaju zaručnika i osljepljuju oca prije nego što ih, nakon brojnih nedaća, oslobodi Wehrmacht prilikom invazije.
Film je snimljen kao dio propagandne kampanje kojom je nacistička Njemačka nastojala opravdati invaziju i okupaciju Poljske stvarnim ili navodnim zlostavljanjem njemačke manjine, ali također potaći i opravdati program razmjene stanovništva sa SSSR-om, odnosno doseljevanje svih Nijemaca sa sovjetskih područja na područje Trećeg rajha, koje je poticano tokom trajanja pakta Ribbentrop-Molotov. Zbog toga se radnja filma odigrava u istočnom dijelu Poljske, koji je nakon 1939. pripao Sovjetima, i odakle je njemačka vlada nastojala dovesti što više Nijemaca na područje Reicha. Film je dijelom sniman u bečkim studijima, a dijelom na lokacijama u Istočnoj Pruskoj i Generalnom guvernmanu, odnosno dijelu Poljske pod njemačkom okupacijom. U tu svrhu su angažirani lokalni poljski glumci, koji su poslije rata bili suđeni za kolaboraciju sa okupatorom. Prije same premijere filma, pak, započela operacija Barbarossa, te tako prestalo njemačko-sovjetsko savezništvo, a što se odrazilo i na sam sadržaj filma, odnosno scenu u kojoj protagonistica tvrdi da će se njeni sunarodnjaci vratiti svojim domovima u Volinjskoj oblasti (koji su tokom njemačke okupacije formalno pripojeni Reichu) ali da više "nikada neće morati slušati jidiš ili poljski".
U film je uložen visoki budžet, te je premijerno prikazan na venecijanskoj Mostri gdje mu je italijansko Ministarstvo kulture dalo posebnu nagradu. Iako je imao relativno dobru gledanost, komercijalni rezultati su bili iza očekivanja.
Nakon završetka rata su film zabranile savezničke vlasti, a režiser Ucickom je tokom procesa denacifikacije zabranjena javna djelatnost na nekoliko godina.
- Kanzog, Klaus, 1994. Staatspolitisch besonders wertvoll: ein Handbuch zu 30 deutschen Spielfilmen der Jahre 1934 bis 1945. Munich: Schaudig & Ledig. ISBN 3-926372-05-2
- Trimmel, Gerald, 1998. Heimkehr: Strategien eines nationalsozialistischen Films. Vienna: W. Eichbauer Verlag. ISBN 3-901699-06-6
- www.filmportal.de
- www.film.at
- Heimkehr na sajtu IMDb
