Crkva Svetog Nikole u Ramaći
| Crkva Svetog Nikole | |
|---|---|
 Ktitorska kompozicija | |
| Osnovni podaci | |
| Mesto: | Ramaća, Opština Stragari SRB
|
| Vrsta spomenika: | crkva |
| Vreme nastanka: | XV vek |
| Tip spomenika: | Spomenik kulture od velikog značaja |
| Stepen zaštite: | |
| Vlasnik: | Republika Srbija |
| Nadležna ustanova za zaštitu: | Zavod za zaštitu spomenika kulture Kragujevac |
| Nadležna institucija | |
| Sedište: | |
| Adresa: | |
| Internet strana: | [http:// ] |
 Vikimedija ostava ima multimedijalnefajlove vezane za Crkva Svetog Nikole
| |
Crkva Svetog Nikole u Ramaći, nalazi se na padinama Rudnika, 25 kilometara zapadno od Kragujevca i pripada Eparhiji šumadijskoj Srpske pravoslavne crkve. Podigli su je krajem XIV veka (između 1389. i 1395) nepoznati ktitori (sveštenik sa sinom i bratom), a kneginja Milica ga je 1395. godine priložila svetogorskom manastiru Svetog Pantelejmona.
Radovi na otkrivanju i zaštiti živopisa u unutrašnjosti crkve su izvedeni u periodu od 1956. do 1958. godine, a crkva u Ramaći se danas nalazi pod zaštitom Republike Srbije, kao spomenik kulture od velikog značaja[1].
Manastirska crkva je relativno mala građevina jednobrodne osnove sa, spolja, osmostranom kupolom i drvenim narteksom koji je dozidan u XIX veku. Njena spoljašnjost je omalterisana, bez, za tada dominantni Moravski stil očekivanih, ukrasa, osim pilastara koji odgovaraju onima u njenoj unutrašnjosti.
Živopis u crkvi je nastao 1392. ili početkom 1393. godine[2] i veoma oštećen[1], ali se i pored toga vidi da je veoma zanimljivog ikonografskog programa[1]. Ktitorska kompozicija se nalazi na južnom zidu i sačinjavaju je sveštenik u belom, njegov brat i sin koji prinose crkvu (njen model drže sveštenik i brat) svetom Nikoli. Pored njih, na zapadnom zidu su bili naslikani tadašnji vladar Srbije, knez Stefan Lazarević (knez 1389—1402, despot 1402—1427) i jedan patrijarh[2] (možda Spiridon (1379—1389)[2]), dok se figure muškarca i žene dvojako tumače, ili kao neposredni suveren ktitora, gospodar Rudničkog kraja vojvoda Nikola Zojić sa suprugom Vidoslavom[1] ili kao knez Lazar i kneginja Milica[2].
U središnjem delu crkve, naslikani su Stradanja Hristova, scene iz života Bogorodice i svetog Nikole, Veliki praznici, kao i kamenovanje svetog prvomučenika Stefana, dok su u drugoj zoni (iznad stojećih figura u prvoj) prikazani poprsja svetaca u medaljonima. Pričešće apostola, Bogorodica sa anđelima, Povorka anđela i Poklonjenje arhijereja Hristu naslikano je u oltarskom delu crkve, dok su u kupoli predstavljeni biblijski proroci i Nebeska liturgija.
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Spomenici kulture u Srbiji: Crkva svetog Nikole (sajt SANU) (sh) (en)
(iz knjige „Spomeničko nasleđe Srbije: nepokretna kulturna dobra od izuzetnog i od velikog značaja“, članak Ramaća, crkva svetog Nikole) - ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Svetozar Radojčić, „Portreti srpskih vladara u srednjem veku“ (fototipsko izdanje originala iz 1934. godine sa dopunama), Beograd, 1996. ISBN 86-80879-07-X
- Spomenici kulture u Srbiji: Crkva svetog Nikole (sajt SANU) (sh) (en)
(iz knjige „Spomeničko nasleđe Srbije: nepokretna kulturna dobra od izuzetnog i od velikog značaja“, članak Ramaća, Crkva Svetog Nikole)