Crkva Bogorodice Perivlepte
| |
|---|---|
| Prijašnja imena | Crkva sv. Klimenta |
| Lokacija | Ohrid,  Makedonija
|
| Koordinate | 41°06′40″N 20°47′17″E / 41.1111°N 20.7881°E |
| Godine izgradnje | 1295 |
| Renoviran | početkom 20. vijeka |
| Religija | Pravoslavlje |
| Patron | Sveta Marija |
| Arhitektonski stil | Bizantska umjetnost |
| Materijal | cigla, kamen |
Crkva Bogorodice Perivlepte (makedonski: Црква Пресвета Богородица Перивлептос), Perivlepta (grčki: περίβλεπτα) znači sveznajuća, premudra, je jedna od najznačajnih crkvava u Ohridu, na brijegu u starom gradu, iznad Ohridskog jezera u Republici Makedoniji.
Nakon što su otomanske vlasti srušile orginalnu crkvu sv. Klimenta u 14. vijeku - u nju su prenešene relikvije sv. Klimenta Ohridskog - pa su je slijedećih stoljeća zvali crkva sv. Klimenta. Crva je bila jedno vrijeme i saborna crkva Ohridske arhiepiskopije, nakon pretvaranja sv. Sofije u džamiju.[1]
Crkvu je dao sagraditi bizantski vojskovođa i namjesnik Ohrida Progon Zgur 1295.[1], rođak bizantskog cara Andronika II Paleologa, u to vrijeme ohridski arhiepiskop bio je Makarije.
Devolski episkop Grigorij je u 14. st. (1364-1365) dogradio je uz crkvu sjevernu kapelu (posvećena Grigoriju Bogoslovu)[1], koju je dao oslikati freskama, nakon toga dograđena je južna kapela (posvećena sv. Nikoli) i otvoren trijem okolo crkve sa portretima ktitora i važnim ličnostima toga vremena (srpski kralj Vukašin i car Uroš)
Crkva ima tipični tlocrt pravilnog križa sa kupolama i dodanim narteksom sa lažnom kupolom. Zidana je kombinacijom kamena i opeke, te su na taj način dobijene različite dekorativne površine na fasadi (meandar, šahovsko polje, riblja kost) - taj način gradnje razvijen je u metropoli Konstatinopolisu, ali po nekim elementima crva ima obilježja epirske crkvene arhitekture 13. st.
Pored crkve vremenom je izgrađen cijeli manastirski kompleks sa zgradom arhiepiskopije, koja je izgorila sredinom 19. st.
Freske u crkvi izveli su Mihail i Eftihij, dva fresko slikara (zoografa) koji su oslikali puno crkava po Makedoniji i Srbiji. Oni su to izveli u stilu tzv paleološke renesanse (nazvane tako po posljednjoj bizantskoj dinastiji - Paleolozima)
- ↑ 1,0 1,1 1,2 „Crkvata Sveta Bogorodica Perivlepta (Sveti Kliment), pristupljeno 8. 01. 2011.”. Crkvata Sveta Bogorodica Perivlepta (Sveti Kliment), pristupljeno 8. 01. 2011.. Arhivirano iz originala na datum 2010-10-06. Pristupljeno 2011-01-08.
Dokaz da ova crkva datira iz 13 veka su dvoja ulaznih vrata od kestenovog drveta koja su zaštićena prednjim zidom i ne vide se spolja. Ona su sada potpuno crne boje, a crkva je od čađi sveća očišćena tek '62 godine. Na prozorima se još uvek vidi kako je to izgledalo. Freske u ovoj crkvi naslikane su u razdoblju između 14 i 16 veka. Jedinstvene su u svetu po tome što predstavljaju sveto pismo (bibliju) u slici. Na pojedinim freskama možete videti detalje kojih nema ni na jednom drugom mestu u svetu.
- Црква „Света Богородица“ Перивлепта, Охрид Arhivirano 2011-02-02 na Wayback Machine-u (mk)