Angolski rat za nezavisnost

Angolski građanski rat
Segment Portugalskog kolonijalnog rata
Portugalske trupe patroliraju Angolom
Datum 4. veljače 1961. – 25. travnja 1975. (prekid vatre) 11. studenog 1975. (nezavisnost) Lokacija Angola Ishod Portugalska vojna pobjeda Prekid vatre nakon Revolucije karanfila Alvorski sporazum Nezavisnost Angole Angolski građanski rat
Sukobljene strane
MPLA FNLA UNITA FLEC Podrška: Sovjetski Savez Kuba Kina Sjedinjene Države Zair	Portugal Podrška: Južna Afrika
Komandanti i vođe
Agostinho Neto José Eduardo dos Santos Lúcio Lara Holden Roberto Jonas Savimbi	Francisco da Costa
Snage
90.000	65.000
Žrtve i gubici
>50.000 mrtvih	Ubijeno: 2991 Trajne posljedice: 4684 (psihičke i fizičke)
30.000–50.000 ubijenih civila

Angolski rat za nezavisnost je naziv za oružani sukob koji se na području današnje Angole (tada Portugalske Zapadne Afrike), vodio od 1961. do 1975. godine, a radi ostvarivanja angolske nezavisnosti od Portugala. Sukob je započeo kao ustanak lokalnog stanovništva protiv prisilne kultivacije pamuka, a završio je kao borba moći između tri nacionalističke frakcije u Angoli za prevlast u novoj državi. Rat je de facto završio kada je u Portugalu započela Revolucija karanfila 1974. godine, a koja je dokinula diktatorski Estado Novo. Novi, ljevičarski režim odmah je zaustavio svako vojno djelovanje u Angoli i drugim afričkim kolonijama, izrazivši namjeru da im bez odgađanja ustupi nezavisnost.

Sam rat je bio gerilski po svojoj prirodi; Oružane snage Portugala vodile su protuustaničke vojne akcije protiv skupina koje su mahom bile raspršene po slabo naseljenim dijelovima u unutrašnjosti Angole. Obje strane su tokom rata počinile brojne nehumane radnje. Rat je formalno zaključen u siječnju 1975. godine, potpisivanjem Alvorskog sporazuma, mada je proglašenje nezavisnosti uslijedilo nekoliko mjeseci kasnije.

Nakon proglašenja nezavisnosti, u Angoli je izbio krvavi građanski rat između triju frakcija koje su se zajednički borile protiv portugalskih kolonizatora. Taj je sukob, u kojem je MPLA nadvladala UNITA-u i FNLA, završio tek 2002. godine, otkada se Angola nalazi u stanju relativnog mira.

Vanjske veze

• (pt) Guerra Colonial: 1961–1974 – State-supported historical site of the Portuguese Colonial War (Portugal) Arhivirano 2008-10-24 na Wayback Machine-u
• OnWar timeline
• U.S. Involvement in Angolan Conflict from the Dean Peter Krogh Foreign Affairs Digital Archive