Alexandre Stavisky
- Za ostale upotrebe, v. Stavisky (razvrstavanje).
Alexandre Stavisky | |
---|---|
Rođenje | Aleksandar Staviski Oleksandr Staviski 20. 11. 1886. Kijev, Rusko Carstvo (danas Ukrajina) |
Smrt | 8. 1. 1934. (dob: 47) Chamonix, Francuska |
Uzrok smrti | samoubistvo vatrenim oružjem (službena verzija) |
Počivalište | Père Lachaise |
Zanimanje | financijer |
Poznat/a po | aferi Stavisky |
Vjeroispovijest | judaizam |
Serge Alexandre Stavisky (20. novembar 1886 - 8. januar 1934) bio je francuski poslovni čovjek, poznat po masovnoj pronevjeri, odnosno aferi Stavisky, skandalu koji je značajno oslabio Treću republiku u međuratnom periodu.
Rodio se u jevrejskoj porodici u današnjoj Ukrajini, a u Francusku je emigrirao zajedno sa roditeljima, gdje je 1910. godine dobio i državljanstvo. Bavio se nizom poslova prije nego što je u gradu Bayonne otvorio niz zalagaonica, a potom počeo izdavati lažne vrijednosne papire. Iako je 1927. godine suđen za prevaru, uspio se ne samo probiti, nego i zadržati povjerenje pripadnika francuskog otmjenog društva, odnosno političkog establišmenta. Nakon šest godina je, suočen sa izglednom osudom, započeo bijeg. Pronađen je 8. januara u Chamonixu sa ranom od metka u glavi; prema rezultatima službene istrage počinio je samoubistvo, ali su se u javnosti odmah javile špekulacije da je zapravo ubijen, odnosno "ušutkan" kako na suđenju ne bi kompromitirao svoje moćne i uticajne zaštitnike. Na pariškim ulicima su odmah izbile demonstracije, te je premijer Camille Chautemps bio prisiljen dati ostavku. Skandal je na kraju doveo i do masovnog krvoprolića na pariškim ulicama.
Godine 1974. je o njemu snimljen biografski film Stavisky..., u kome je njegov lik tumačio Jean-Paul Belmondo.