Abd ar-Rahman ibn Rustam
Abd ar-Rahman ibn Rustam | |
Biografija | |
---|---|
Datum rođenja | ? |
Mesto rođenja | Horasan (Perzija) |
Datum smrti | vjerojatno 784. |
Veroispovest | musliman |
Mandat(i) | |
imam | |
uredi |
Abd ar-Rahman ibn Rustam (arapski: عبد الرحمان بن رستم) bio je vjerski i svjetovni lider berberskih Ibadida u Magrebu za ranog srednjeg vjeka i osnivač rustamidske dinastije.[1]
Ibn Rustam bio je najvjerovatnije Perzijanac iz Horasana, iako ima i drugih tumačenja.[2] Po nekim izvorima bio je plemićkog porijekla, njegov otac Rustam bio je jedan od sasanidskih komandanata u bitci kod al-Kadisije.[2] Nakon što se oženio sa Ifrenidom naselio se u Tiaretu (tadašnjem Tahertu). Kad su Ibadidi iz Tripolija zauzeli Kairuan 758. postavili su ga za guvernera tog grada, koji je tad vladao dobrim dijelom današnjeg Tunisa. Kairuan u rukama ibadida nije bio po volji sunitskom guverneru Egipta koji je poslao vojsku na grad i zauzeo ga 761. godine. Ibn Rustam je izbjegao u Tiaret i tu osnovao svoj mali ibadijski kalifat sa Tahertom (Tiaretom) kao prijestolnicom.
Negdje između 776. i 777. Ibn Rustom je izabran za imama od strane svih ibadijskih berberskih plemena,[1] čime je nastao rustamidski imamat. Nakon njegove smrti 784. njegovi nasljednici uspjeli su sačuvati nezavisnost više od jednog vijeka, usprkos svim mogućim pritiscima Abasidskog Kalifata i gubitku teritorija. Izdržali su sve do 909. kad je na njih navalio šijitski osnivač fatimidske dinastije Abdulah al-Mahdi Bilah i zauzeo njihovu prijestolnicu. Nakon sloma rustamidske države, članovi njegove porodice sa najgorljivijim sljedbenicima izbjegli su u Sedratu, arheološki lokalitet pored današnje Vargle, a jedan vijek kasnije su otišli od tamo i preselili se u saharsku pustinjsku oazu M'zab.[2]
- ↑ 1,0 1,1 „Abd al-Raḥmān ibn Rustam, North African ruler” (engleski). Encyclopaedia Britannica. Pristupljeno 24. 2. 2020.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Gudrun Krämer, Denis Matringe, John Nawas, Everett Rowson. „The Encyclopaedia of Islam Three” (engleski). Leiden • Boston. Pristupljeno 24. 2. 2020.