Čanadska županija
Čanadska županija Comitatus Chanadiensis Csanád vármegye Komitat Tschanad | |||||||
| |||||||
Geografija | |||||||
Kontinent | Evropa | ||||||
Regija | Srednja Evropa | ||||||
Zemlja | Austrougarska - Ugarski deo Monarhije | ||||||
Prestonica | Mako | ||||||
Površina | 1.714 km² | ||||||
Stanovništvo | 145.200 (1910) gustina: 84,7 stan./km² | ||||||
Društvo | |||||||
Zvanični jezici | latinski, nemački, kasnije mađarski, govorni jezici: slovački, rumunski, srpski | ||||||
Religija | katolicizam, protestantizam, pravoslavlje | ||||||
Vladavina | |||||||
Titula vladara | Župan | ||||||
Osnivanje | 11. vek / 17. vek | ||||||
Prestanak | 16. vek / 1920. | ||||||
Status | Bivša županija | ||||||
Događaji | |||||||
Prethodnici i naslednici | |||||||
Prethodile su: | Nasledile su: | ||||||
Portal:Istorija |
Čanadska županija (lat. Comitatus Chanadiensis, mađ. Csanád vármegye, nem. Komitat Tschanad) je bila županija, odnosno upravna jedinica srednjovekovne Kraljevine Ugarske (11-16. vek), kao i habzburške Kraljevine Ugarske (između 17. i 20. veka). Upravno sedište županije bio je grad Mako (danas u sastavu Mađarske).
Tokom istorije županija je menjala svoje granice. U srednjem veku je obuhvatala područja na obe strane reke Moriš, odnosno severno i južno Pomorišje sa severozapadnim delom današnjeg Banata. U sastavu županije tada su se nalazila današnja mesta Segedin, Mako, Kikinda, Novi Kneževac, Čanad, Nadlak, Veliki Semikluš, Perjamoš, itd. U 16. veku, ovaj prostor ulazi u sastav Osmanskog carstva, koje ovde formira Temišvarski pašaluk.
Nakon uspostave habzburške uprave krajem 17. veka, županija je obnovljena ali sa umanjenim granicama, tako da je tada obuhvatala samo prostor severnog Pomorišja. Županija je kasnije proširena uključenjem delova razvojačene Pomoriške vojne granice. Nakon Prvog svetskog rata, područje tadašnje Čanadske županije je podeljeno između Mađarske i Rumunije. Od delova ove županije koji su pripali Mađarskoj uspostavljena je nova županija Čanad-Arad-Torontal. Celokupna istorijska teritorija koju je ova županija zahvatala u srednjem veku danas je podeljena između Mađarske, Rumunije i Srbije.