Stećci (svjetska baština)

Stećci srednjovjekovni nadgrobni spomenici
Svjetska baština – UNESCO
Hrvatska, Crna Gora, Srbija, Bosna i Hercegovina
Registriran:	2016
Vrsta:	Kulturno dobro
Mjerilo:	iii, vi
Ugroženost:	no
Referenca:	UNESCO

Stećak iz nekropole u Novakovićima

Stećak u nekropoli Velika i Mala Crljivica u Cisti Provo

Nekropola Mramorije u Perućcu

Lokaliteti stećaka u Bosni i Hercegovini, Crnoj Gori, Hrvatskoj i Srbiji proglašeni su Svjetskom baštinom UNESCO-a na sjednici komiteta UNESCO-a 15. jula 2016. godine u Istanbulu u Turskoj. Ukupno 28 lokaliteta sa ovim srednjovjekovnim bogumilskim spomenicima navedeno je na listi od kojih su 22 nalaze u Bosni i Hercegovini, tri u Srbiji i Crnoj Gori, a dva u Hrvatskoj. Zajednički projekat četiri zemalje započeo je 2009. godine, a bilo je predloženo 30 lokaliteta. Nominacija projekta je nazvana Stećci - srednjovjekovni nadgrobni spomenici. Od 70.000 evidentiranih stećaka na 3.300 lokaliteta, u Bosni i Hercegovini nalazi se oko 60.000, u Hrvatskoj 4.400, u Crnoj Gori oko 3.500 i u Srbiji oko 4.100.

Ovi monolitni kameni nadgrobni spomenici (stećci) nastali su u periodu od druge polovine 12. do 16. vijeka, iako su se najintenzivnije izrađivali tokom 14. i 15. stoljeća. Stećci su izuzetno svjedočanstvo o duhovnim, umjetničkim i historijskim aspektima srednjovjekovnih kultura jugoistočne Evrope, područja u kojem su se tradicije i uticaji evropskog zapada, istoka i juga ispreplitali sa ranijim tradicijama. Ističu se po svojoj međukonfesionalnosti, a ispod njih su sahranjivani pripadnici sve tri srednjovjekovne kršćanske zajednice, uključujući pravoslavnu, katoličku i bosansku crkvu.

Bosna i Hercegovina

U Bosni i Hercegovini je 20 Nekropola proglašeno svjetskom baštinom:

1. Nekropola Radimlja u Stocu;
2. Nekropola Biskup u Konjicu;
3. Nekropola Kalufi u Nevesinju;
4. Nekropola Borak u Buratima u Rogatici;
5. Nekropola Maculje u Novom Travniku;
6. Nekropola Dugo polje u Jablanici;
7. Nekropola stećaka Gvozno polje u Kalinoviku;
8. Nekropola Grebnice-Bunčići u selu Radmilovića Dubrava, Baljci u Bileći;
9. Nekropola Bijača u Ljubuškom;
10. Nekropola stećaka Olovci u Kladnju;
11. Nekropola Mramor u Olovu;
12. Nekropola Kućarin-Donje Polje u Žilićima u Goraždi;
13. Nekropola stećaka Boljuni u Stocu;
14. Nekropola Umoljani u Umoljanima u Trnovu;
15. Nekropola u Luburića Polju u Sokocu;
16. Nekropole stećaka u Bitunji u Berkovićima;
17. Nekropola u Bečanima u Šekovićima;
18. Nekropola Crkvina u Foči;
19. Nekropola stećaka Čengića bara u Kalinoviku;
20. Nekropola Ravanjska Vrata u Kupresu;

Crna Gora

U Crnoj Gori su 3 nekropole proglašene svjetskom baštinom:

1. Nekropola Grčko groblje u Šćepan Polju u Plužinama;
2. Nekropola Grčko Groblje u Novakovićima u Žabljaku;
3. Nekropola Žugića Bare u Novakovićima u Žabljaku;

Hrvatska

U Hrvatskoj su 2 nekropole proglašene svjetskom baštinom:

1. Nekropola Velika i Mala Crljivica u Cisti Provo;
2. Nekropola sveta Barbara u naselju Dubravka u Konavlima;

Srbija

1. Nekropola Mramorije u Rastištu u Bajinoj Bašti;
2. Nekropola Mramorije u Perućcu u Bajinoj Bašti;
3. Nekropola Grčko groblje u Hrti u Prijepolju;