Nekropola stećaka Čengića bara
| Nekropola stećaka Čengića Bare | |
|---|---|
 Svjetska baština – UNESCO | |
 | |
 Bosna i Hercegovina, Kalinovik | |
| Registriran: | 2016. |
| Vrsta: | Kulturno dobro |
| Mjerilo: | iii, vi |
| Ugroženost: | yes |
| Referenca: | UNESCO |
Nekropola stećaka Čengića Bare, opština Kalinovik, nalazi se na listi 30 srednjovjekovnih nekropola stećaka koje su 2016. godine proglašene Svjetskom baštinom UNESCO-a. Na listi su 22 nekropole u Bosni i Hercegovini, po 3 u Srbiji i Crnoj Gori, a 2 u Hrvatskoj. [1]
Nekropola je i nacionalni spomenik BiH. [2]
Lokacija[uredi | uredi kod]
Nkropola se nalazi na Kladovo polju, na planini Zelengori. Od Kalinovika je udaljena oko 11 km vazdušne linije u pravcu jugozapada.
Opis[uredi | uredi kod]
Nekropola sadrži 52 stećka, uglavnom su sanduci. Izrađeni su od krečnjaka i potiču iz kamenoloma koji se nalazi oko 100 metara od nekropole . U nekropoli se nalazi 35 sanduka, od čega je znatan broj visokih. Veliki broj sanduka je sa postoljem. Sljemenjaka ima šest i oni su dosta visoki, što je jedna od karakteristika ove nekropole. Ostatak stećaka čine ploče (11 primjeraka).
Najzastupljeniji motivi na stećcima su; tordirana vrpca i frizovi sa povijenim trolistovima, zatim slijede motivi štita i mača, biljnih stilizacija, krstova u kružnim vijencima, ptica, jelena i scena lova na jelene te kola i turnira.[3] Na stećku br. 45 evidentiran je i natpis u bosanskoj ćirilici koji govori da tu leži Stojan Opodinović. Natpis u tranliteraciji glasi:
1. red: A SE LEŽI STЬN OPODINOB - 2. red: IVЬ
U transkripciji naslov glasi; A se leži St [o] Ьn (Stojan) OpodinovičЬ. [4]
Znatan broj stećaka oštećen je usljed dugotrajnog djelovanja atmosferilija. Stećci su veoma ugroženi prisustvom biljnih organizama, lišaja i mahovina. Veliki je broj utonulih stećaka pa ne postoje konačni podaci o zastupljenosti i raznovrsnosti dekorativnih motiva..[5]
Literatura[uredi | uredi kod]
- Šefik Bešlagić, Sarajevo: Veselin Masleša, 1971. STEĆCI, KATALOŠKO-TOPOGRAFSKI PREGLED
- Marko Vego, Sarajevo: Izdanje Zemaljskog muzeja, knjiga III, 1964.Zbornik srednjovjekovnih natpisa Bosne i Hercegovine.
Reference[uredi | uredi kod]
- ↑ „Državna komisija”. Arhivirano iz originala na datum 2020-01-17. Pristupljeno 2017-02-14.
- ↑ „Nekropola Čengića Bara”. kons.gov.ba. Pristupljeno 13. 10. 2016.
- ↑ „Nada Miletić: STEĆCI – Umjetnost na tlu Jugoslavije”. Izdavački zavod Jugoslavija, Beograd – Spektar Zagreb – Prva književna komuna Mostar, 1982. Pristupljeno 9. 2. 2017.
- ↑ Marko Vego-Zbornik srednjovjekovnih natpisa u Bosni i Hercegovini
- ↑ „Šefik Bešlagić: STEĆCI – KULTURA I UMJETNOST”. Sarajevo: Veselin Masleša, 1971. Pristupljeno 9. 2. 2017.
