Xhosa
„Kosa (etnička grupa)” preusmjerava ovdje. Za ostala značenja, v. Kosa (razvrstavanje).Xhosa je zajednički naziv za srodna Bantu plemena koja žive u jugoistočnom dijelu današnje Južne Afrike.
Xhosa su ime dobile po Uoxhosi, svom mitskom praocu. Smatra se da potječu iz oblasti afričkih Velikih jezera, odakle su započeli postepenu migraciju prema jugu oko godine 1400. Xhosa, koji govore Xhosa jezikom, bili su poznati prema otvorenosti prema drugim kulturama tako da su po dolasku u današnju domovinu u svoje redove inkorporirali velike dijelove domorodačkog kojsanskog stanovništva, a jezik im vrvi velikim brojem posuđenica iz kojsanksih i Griqua jezika.
Prvi kontakti između Xhosa i evropskih doseljenika zabilježeni su u Istočnom Capeu početkom 18. vijeka, a krajem 18. vijeka se bilježe prvi sukobi između njih i predaka današnjih Bura. Xhosa su početkom 19. vijeka bili teško pogođeni Mfecaneom, a morali su napustiti dijelove teritorija pred najezdom Zulua. Godine 1856. ih je teško pogodio i bizarni događaj za koji je kriva samozvana proročica Nongqawuse.
Usprkos svemu tome, Xhosa su postali jedan od najbrojnijih etničkih skupina Afrike. S vremenom su počeli dominirati borbom protiv apartheida te su mnogi od vođa Afričkog nacionalnog kongresa kao Nelson Mandela, Walter Sisulu i Thabo Mbeki rodom Xhosa, isto kao i biskup Desmond Tutu, dobitnik Nobelove nagrade za mir. Za vrijeme apartheida je južnoafrička vlada za njih predvidjela dva bantustana zvan Transkei i Ciskei.
Danas Xhosa ima oko 8 miliona. Po vjeri su uglavnom animisti i kršćani.
- Xhosa Folklore - a collection of Xhosa folklore collected in 1886.