The Great Gatsby
Ovo je članak o romanu. Za filmske i TV adaptacije, vidi The Great Gatsby (razvrstavanje). | Veliki Gatsby | |
|---|---|
 Omot prvog izdanja knjige The Great Gatsby, 1925. | |
| Autor(i) | F. Scott Fitzgerald |
| Ilustrator | Francis Cugat |
| Država | SAD |
| Jezik | engleski jezik (izvorno) |
| Izdavač | Charles Scribner's Sons |
| Datum izdanja | 10.4. 1925. |
The Great Gatsby (na srpskohrvatskom području prevođen kao Veliki Gatsby ili Veliki Getsbi) je roman američkog književnika F. Scotta Fitzgeralda. Prvi put je objavljen 10.4. 1925. Radnja je smještena na sjevernu obalu Long Islanda i New York u ljeto 1922.
Roman dopisuje doba koje je sam Fitzgerald nazvao "Doba jazza." Nakon šoka i kaosa prvog svjetskog rata, američko društvo je uživalo dotad nezapamćenu razinu prosperiteta u "Burnim" Dvadesetim dok je ekonomija cvala. Istovremeno je prohibicija, odnosno zabrana proizvodnje i distrubucije alkohola naložena Osamnaestim amandmanom, od bootleggera (krijumčara) napravila milionare i dovela do procvata organiziranog kriminala. Iako je Fitzgerald, poput svog junaka Nicka Carrawaya u romanu, slavio bogatstvo i sjaj svog doba, osjećao je nelagodu zbog neobuzdanog materijalizma i nedostatka morala svojih suvremenika.
Iako je godinu dana nakon objavljivanja adaptiran u brodvjeski kazališni komad i holivudski film, roman nije bio naročito popularan, te je prodano tek 25.000 primjeraka u preostalih petnaest godina Fitzgeraldovog života. Knjiga je bila gotovo zaboravljena za vrijeme Velike depresije i drugog svjetskog rata. Nakon što je ponovno izdana 1945. i 1953. godine, brzo je pronašla široku publiku i danas se smatra primjerom Velikog američkog romana. The Great Gatsby je otada postao dio obavezne lektire u američkim srednjim školama i tečajevima američke književnosti na univerzitetima.
Izvori
- The Great Gatsby, from Project Gutenberg Australia, plain text.
- The Great Gatsby Arhivirano 2009-02-09 na Wayback Machine-u online.
- Three Novels (1953). Scanned book from Internet Archive, includes The Great Gatsby.
- Index to The Great Gatsby Arhivirano 2016-05-23 na Wayback Machine-u
Filmovi
- The Great Gatsby (1926) na sajtu IMDb
- The Great Gatsby (1949) na sajtu IMDb
- The Great Gatsby (1974) na sajtu IMDb
- The Great Gatsby (2000) (TV) na sajtu IMDb
- G (2002) na sajtu IMDb
Ostalo
- AP: Page Ivey: "Professor, private investigator team up in search of the real 'Great Gatsby'" Arhivirano 2007-06-15 na Wayback Machine-u
- Washington Post - 'Gatsby': The Greatest Of Them All
- Ray C. Fair - "Where did Fitzgerald get the idea of having Clay's Economics reside in Nick Carraway's library?"
