Prijeđi na sadržaj

Saveti zdravoga razuma

Izvor: Wikipedija
Prvo izdanje Dositejevih Saveta zdravog razuma iz 1833. godine.

Sovjeti zdravago razuma, knjiga srpskog prosvetitelja Dositeja Obradovića objavljena u Lajpcigu 1784. godine.

Najavu za knjigu Sovjeti zdravog razuma predstavlja Pismo Haralampiju iz aprila 1783. godine.

Izdanja

[uredi | uredi kod]

1808. godine knjiga je objavljena u Novom Sadu od Sveučilišta Ugarskoga (Vseučilišča Vengerskago).[1] Kasnije je objavljena u Knjažesko-Srbskoj tipografiji u Kragujevcu 1833. godine. Delo je ponovo objavila Zadužbina Dositeja Obradovića u Beogradu 2007. godine, povodom 200 godina Dositejevog dolaska u Srbiju.[2]

Sadržaj

[uredi | uredi kod]
Dositej Obradović (1739-1811) je srpski filozof i prosvjetitelj.

Sovjeti zdravoga razuma sadrže pet poglavlja, i to tri traktata iz etike – o ljubavi, vrlini i poroku – i dva autobiografski zasnovana eseja, u kojima je izneo zanimljive podatke o svom književnom radu i dalje razvio praktičnu stranu svog prosvetiteljskog učenja.[3]

Knjiga predstavlja kritiku srpskog narodnog i crkvenog života sa prosvetiteljskih pozicija. Knjiga sadrži izabrane misli i savete učenih ljudi s raznih jezika prevedene. To su moralni i polemični ogledi, puni prosvetiteljskih misli. Za Dositeja, pisanje pre svega ima svoju vaspitnu i korisnu vrednost u širenju prosvetiteljskih ideja. Karakteriše ga čvrsta vera u zdrav razum, u nauku. U Savetima zdravog razuma Dositej piše:

Bolje je mnogo jednu pametnu i poleznu knjigu s kolikim mu drago troškom dati da se na naš jezik prevede i naštampa nego dvanaest zvonara sazidati i u sve nji velika zvona poizvešati! Knjige, braćo moja, knjige, a ne zvona i praporce![4]

Na Dositeja su uticala predavanja nemačkog filozofa prof. Johanna Augusta Eberharda u Haleu, koji je 1786. godine objavio knjigu sličnog naziva (Sittenlehre der Vernunft).[5]

Izvori

[uredi | uredi kod]

Vanjske veze

[uredi | uredi kod]