Samobor na Drini
Samobor na Drini srednjovjekovna je tvrđava na području općine Novo Goražde, Bosna i Hercegovina.
Samobor je smješten na jednom od obronaka Borovske planine, nad kanjonom rijeke Janjine u blizini njenog ušća u rijeku Drinu.
Sagradio ga je Sandalj Hranić Kosača. Spominje se u dubrovačkim dokumentima iz 1423 do 1435. Godine. Pominje se i u poveljama aragonsko-napuljskog kralja Alfonsa 1444. I 1454. godine, kojom potvrđuje Stjepanu Vukčiću Kosači njegove posjede.
U kasno proljeće 1465 godine, osmanska vojska, pod komandom bosanskog sandžakbega Isa-bega Ishakovića, osvaja Samobor. Po uspostavljanju nahija, postaje središte nahije Pribud ili Samobor, koja se spomonje sve do 18. vijeka. Od zauzeća do 1832. godine, kada je utvrđenje napušteno, osmanlije su u njemu držali stalnu posadu na čelu sa dizdarom. U gradu su oko 1800.g. bila tri roda vojske: 20 čuvara tvrđave, 18 oružara i nepoznat broj tobdžija. Jedan očuvani top u Zemaljskom muzeju u Sarajevu je sa tvrđave u Samoboru.
Stari grad Samobor zauzima površinu veću od jednog hektara pa spada u veće tvrđave u Bosni i Hercegovini. Na pojedinim tačkama grad je širok od 350 do 400 m. Tvrđava se sastoji iz više utvrđenih cjelina sa kulama. U srednjem dijelu su ostaci, najprije crkve, a zatim džamije i cisterne. Na ovom dijelu utvrđenja od ulaza u centralni i gornji dio grada do iznad džamije uz put isklesane su u živoj stijeni 4 stolice.
Zidovi utvrđenja i objekata unutar njega uglavnom su dosta ruševni. Najbolje je očuvana glavna kula. Od mnogih neidentifikovanih objekata unutar bedema viri poneki razrušeni zid. Stari grad Samobor je nacionalni spomenik BiH. [1]
- Desanka Kojić-Kovačević, Sarajevo, 1978. - Gradska naselja srednjovjekovne bosanske države
- Desanka Kojić-Kovačević , Naše starine, XIV-XV, Sarajevo, 1981, 109-125. - Arhivsko-istorijska istraživanja gornjeg Podrinja -Drina u doba Kosača,
- Zdravko Kajmaković, Naše starine, XIV-XV, Sarajevo, 1981, 141-176. - Novi arheološko-arhitektonski spomenici", Drina u doba Kosača,
- Hazim Šabanović, Svjetlost, Sarajevo, 1982. - Bosanski pašaluk
- Šefik Bešlagić, Akademija nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine, Djela, Knjiga LIX, Odjeljenje društvenih nauka, Knjiga 34, Sarajevo, 1985. - Kamene stolice srednjovjekovne Bosne i Hercegovine
- ↑ „Nacionalni spomenik”. Arhivirano iz originala na datum 2016-08-17. Pristupljeno 2016-12-13.