Rimokatolička nadbiskupija Sens
Rimokatolička nadbiskupija Sens (francuski: Archidiocèse de Sens-Auxerre; latinski: Archidioecesis Senonensis je nadbiskupija Rimokatoličke crkve latinskog obreda u Francuskoj. Nadležnost joj odgovara teritoriji departmana u Yonne u regiji Bourgogne. Uspostavljena je, po tradiciji, još u 1. vijeku kao biskupija Senonensis, a u 3. vijeku je uzdignuta na razinu nadbiskupije. Neko vrijeme je nadbiskup Sednsa imao titulu "primasa Galije i Germanije". Sve do 1622. se pod njom nalalizo sedam sufraganskih (subordiniranih) biskupija: Chartres, Auxerre, Meaux, Pariz, Orléans, Nevers i Troyes, poznatih po skraćenici CAMPONT. Današnja nadbiskupiaj je sufragan Dijon. Trenutni nadbiskup je Yves François Patenôtre, čija je cathedra (sjedište) Katedrala u Sensu.[1]
Među biskupima Sensa u 4. vijeku su bili:
- Sv. Severinus, prisustvovao Saboru u Sardici 344
- Sv. Ursicinus (356-387), prognan u Frigiji pod Konstancije pod uticajem arijanaca; nakon tri godine izganstva se vratio i 386. u Sensu osnovao samostan sv. Gervasija i Protasija.
- 5. vijek
- St. Ambrose (u cca. 460)
- St. Agroecius (Agrice), cca. 475
- St. Heraclius (487-515), osnivač samostana sv. Ivana Evangelista u Sensu
- 6. vijek
- St. Paul (515-525)
- St. Leo (530-541), poslao St. Aspaisa da pokrštava Melun
- St. Arthemius, sudjelovao na saborima 581. i 585. koji je od kriminalca sv. Bonda učinio svetog pustinjaka
- 7. vijek
- St. Lupus (Lou ili Leu, r. cca. 573): biskup između 609. i 623. godine, sin Blaženog Bettoa iz burgundske kraljevske kuće i St. Austregilde (osnivačice samostana Ste-Colombe)
- St. Annobertus (c. 639)
- St. Gondelbertus (cca. 642-643), čiji se episkopat spominje samo u zapisima Opatije Senones iz 11. vijeka
- St. Arnoul (654-657)
- St. Emmon (658-75), koji je krajem 668. primio redovnika po imenu Hadrijan te ga poslao u tadašnju Englesku zajedno sa nadbiskupom Teodorom
- St. Amé (cca. 676), Ebroin ga protjerao u Peronne; spominje se jedino u popisu iz 10. vijeka
- St. Vulfran (692-695), redovnik iz Fontenellea, koji je napustio biskupsku stolicu kako bi pokrštavao Friziju te umro u Fontenelleu 704.
- St. Gerie, biskup cca. 696
- 8. vijkek
- St. Ebbo, opat St-Pierre le Vifa; biskup prije 711, godine 731. na čelu naroda razbio saracensku opsadu Sensa
- njegov nasljednik, St. Merulf
- Hartbert, naveden u zapisima Sabora u Soissonsu (mart 744)[2]
- 9. vijek
- Magnus, bivši dvorski kapelan Karla Velikog; biskup prije 802. i autor priručnika za zakone koje je koristio kao putujući missus dominicus (Karlov kraljemski namjesnik); umro iza 817.
- Jeremias, ambasador Louisa Pobožnog u Rimu prilikom ikonoklastičkog spora; umro 828
- St. Alderic (829-836), bivši opat Ferrièresa; postao opat St. Maur des Fossesa u Parizu 832
- Vénilon (837-865) pomazao Karla Ćelavog 6. juna 843. u katedrali Orléansa, prkoseći nadbiskupii Reims; godine 859. Karlo Ćelavi je Vénilona na Saboru u Savonnièresu optužio za izdaju; ime izdajnika Ganelona (u Chanson de Roland) je korupcija imena Vénilon.
- Ansegisus (871-883), pristaša Karla Ćelavog, od strane pape Ivana VIII proglašen primasom Galije i Germanije, na saboru u Pontinonu postavljen iznad ostalih metropolitanskih biskupa usprkos protivljenja Hincmara; za vrijeme njegovog pontifikata u Sensu napisani Crkveni ljetopisi Sensa (francuski: Gestes des Archevêques de Sens), historija prve dvije francuske dinastije.
- 10. vijek
Walter, nadbiskup Sensa (Vaulter) (887-923): pomazao Eudesa 888, Roberta I u julu 922 i Rudolfa 13. jula 923 u crkvi St-Médard u Soissonsu.
- St. Anastasius (967-976)
- Sevinus (976-999): predsjedao Saborom St-Basleu i stekao nemilost Huga Capeta .
- Gelduinus (1032–1049) svrgnut zbog simonije od pape Lava IX na saboru u Reimsu
- Richerius (1062–96), za vrijeme njegovog pontifikata papa Urban II oduzeo status primasa i predao ga nadbiskupiji Lyon
- biskup Henri Sanglier (1122–42), osuđen na saboru 1140. zbog pristajanja na neke stavove Abelarda.
- Hugues de Toucy (1142–1168), za vrijeme njegovog pontifikata papa Aleksandar III (protjeran iz Rima) 18 mjeseci držao dvor u Sensu.
- Guillaume aux Blanches Mains (1168–1176), sin Thibauda II, grofa o Champagnea; u ime pape Aleksandra III stavio Kraljevinu Englesku pod interdikt a 1176. postao nadbiskup Reimsa
- Michael od Corbeila (1194–1199), borio se protiv manihejske sekte publikanaca
- Peter od Corbeila (1200–1222), profesor teologije papi Inocentu III
- Philippe de Marigny
- Guillaume od Pariza, inkvizitor Francuske
- Pierre Roger (1329–1330), kasnije Klement VI
- Guillaume de Brosse (1330–1338)
- Guillaume de Melun (1344–1375), zajedno sa kraljem Jeanom II zarobljen od Engleza u bitci kod Poitiersa 1356
- Guy de Roye (1385–1390)
- Guillaume de Dormans (1390–1405)
- Jean de Montaigu (1406–1415)
- Henri de Savoisy (1416–1422), u Troyesu 1420. blagoslovio brak Henryja V od Engleske i Catherine od Francuske
- Jean Nanton (1422–1432)
- Louis de Melun (1432–1474)
- Tristan de Salazar (1475–1519), who concluded the first treaty of alliance between France and Switzerland
- Étienne de Poncher 1519-1524
- Antoine Duprat 1525-1535 (postao kardinal 1527)
- Louis de Bourbon-Vendôme 1535–1557 (postao karinal 1517)
- Jean Bertrandi 1557–1560 (kardonal 1559)
- Louis de Lorraine 1560–1562 (kardinal od Guisea od 1553)
- Nicolas de Pellevé 1562–1592 (kardinal 1570)
- Renaud de Beaune 1595 (bez papinog odobrenja)
- Cardinal du Perron 1606–1618
- Jean Davy du Perron 1618-1621
- Octave de Saint-Lary de Bellegarde 1621-1646
- Louis-Henri de Pardaillan de Gondrin 1646-1674
- Jean de Montpezat de Carbon 1674–1685
- Hardouin Fortin de la Hoguette 1685–1715
- Denis-François le Bouthillier de Chavigny 1716–1730
- Jean-Joseph Languet de Gergy 1730–1753 (prvi biograf Marie Alacoque i član Francuske akademije)
- Paul d'Albert de Luynes 1753–1788 (kardinal de Luynes iza 1756. i član Francuske akademije)
- Loménie de Brienne 1788–93: ministar Louisa XVI, kardinal 1788; za vrijeme Francuske revolucije se zakleo na Građanski ustav svećenstva ali odbio posvetiti ustavne biskupe, vratio papi kardinalski šešir i odbio postati ustavni biskup Toulousea; dva puta ga hapsili jakobinci u Sensu; umro u zatvoru od apopleksije.
- Anne, Cardinal de la Fare 1821–29
- Jean-Joseph-Marie-Victoire de Cosnac 1829–1843
- Charles André Toussaint Bruno Raimond de la Lande 1843
- Mellon de Jolly 1843–1867
- Victor-Felix Bernadou 1867–1891
- Pierre-Marie-Etienne-Gustave Ardin 1892–1911
- Jean-Victor-Emile Chesnelong 1912–1931
- Maurice Feltin 1932–1935 (također nadbiskup Bordeauxa)
- Frédéric Edouard Camille Lamy 1936–1962
- René-Louis-Marie Stourm 1962–1977
- Eugène-Marie Ernoult 1977–1990
- Gérard Denis Auguste Defois 1990–1995 (također nadbiskup Reimsa)
- Georges Edmond Robert Gilson 1996–2004
- Yves François Patenôtre 2004–
- ↑ David M. Cheney. „Catholic Hierarchy”. Pristupljeno 28. X 2010.
- ↑ Costambeys, Marios (Sept 2004). „Abel (fl. 744–747)”. Oxford Dictionary of National Biography (Jan 2010, online izd.). Oxford University Press. Pristupljeno 28. IV 2010.
- Sens at the Catholic Encyclopedia