Manastir Orahovica

Za istoimeni manastir iz srednjeg vijeka, pogledajte članak Orahovica.

Datoteka:Manastir Orahovica.jpeg

Manastir Orahovica je srpski pravoslavni manastir na prostoru Slavonske eparhije, u podnožju planine Krndije. U istorijskim izvorima pominje se još i pod nazivom Remeta i Duzluk.

Prvi pomeni manastira pod nazivom Remeta potiču iz kraja 16. veka. Saborni hram manastira posvećen je Svetom Nikoli koji je podignut na mjestu starije crkve brvnare. U prošlosti manastir je bio značajan prepisivački centar.

U vrijeme obnovljenja Pećke patrijaršije, 1557. godine, za patrijarha Makarija Sokolovića, u manastiru Orahovici je sjedište Požeške mitropolije, prvog srpskog pravoslavnog vladičanstva na području Slavonije.

Pri povlačenju krajem XVII vijeka Turci pale manastir Orahovicu i okolna srpska sela a kaluđere i srpski narod ubijaju i progone. Nedugo poslije toga na ruševine svetonikolajevskog manastira dolaze kaluđeri iz manastira Liplja i Stuplja iz Bosne koji ga obnavljaju. Poslije povlačenja turskih hordi novu opasnost po srpski pravoslavni živalj u Slavoniji čini Rimokatolička crkva sa svojim programom unije. Prijetila je opasnost i manastiru Orahovici, ali 1693. godine manastir posjećuje srpski patrijarh Arsenije Čarnojević.

Godine 1758. manastir Orahovica je obnovljen. U vremenu od 1775. do 1777. godine sa južne strane podignut je novi konak. Manastir je oštećen 1804. godine prilikom zemljotresa, a obnovljen je tek 1835. godine u vrijeme igumana Aleksandra Ličinića. Između dva rata, 1938. godine, manastir je generalno obnovljen.

U Drugom svjetskom ratu manastirsko bratstvo zbog opasnosti i pritiska napušta svoje obitavalište. Teofan Dragutinović, manastirski nastojatelj, prije odlaska sakriva najvrednije dragocjenosti manastirske riznice. U toku ljeta 1941. godine grupa muzealaca iz Zagreba pronalazi ih i odnosi u Zagreb gdje su bile sve do 1983. godine, kada su vraćene Eparhiji slavonskoj. Tokom rata u manastirskim konacima smjenjuju se ustaše i domobrani. Partizani su 1943. godine zapalili konake manastira Orahovice.

U poslijeratnim danima manastir je bio u jadnom stanju sve dok nije došao za nastojatelja Milutin Amidžić, koji je u teškim poratnim danima bez državne pomoći vraća život ovoj slavonskoj svetinji.

U vrijeme Drugog svetskog rata manastir je opustošen. Tokom ratova na teritoriji bivše SFRJ ponovo je stradao 1991. godine kada su ga napustila posljednja dva monaha. Manastir je od tada bez monaštva.

Dva velika sabora održavaju se svake godine u manastiru Orahovici, na dan Prenosa moštiju svetitelja Nikolaja (22. maja), i na Preobraženje (19. avgusta). U manastiru se i danas čuvaju mošti svete Anastasije.