Huang Ho – razlika između verzija
m r2.5.2) (robot Dodaje: war:Darag nga salog |
m robot Dodaje: mk:Хоангхо |
||
| Red 86: | Red 86: | ||
[[lt:Chvangchė]] |
[[lt:Chvangchė]] |
||
[[lv:Huanhe]] |
[[lv:Huanhe]] |
||
[[mk:Хоангхо]] |
|||
[[ml:ഹ്വാംഗ് ഹെ നദി]] |
[[ml:ഹ്വാംഗ് ഹെ നദി]] |
||
[[mr:ह्वांग हो नदी]] |
[[mr:ह्वांग हो नदी]] |
||
Verzija na datum 22 januar 2011 u 04:26
| Huang He (Žuta rijeka) | |
|---|---|
[[Datoteka: |280x400px]] | |
| Lokacija | |
| Države | Kina |
| Hidrografija | |
| Izvor – aps. visina | Planina Bayan Har 4.500 m |
| Ušće – vrsta | Delta |
| Dužina | 5.464 km |
| Hidrologija | |
| Protok – srednji | 2.571 m³/s |
| Sliv – površina | 752.000 km² |
| Ulijeva se u | Žuto more |
Huang He (Žuta rijeka) je druga rijeka po dužini u Kini i šesta po dužini u svijetu. Uz rijeku Yang Ce se smatra najvažnijom kineskom rijekom. Smatra se "kolijevkom Kine" jer se uz nju razvila kineska civilizacija.
Zemljopis
Huang He teče kroz sjevernu Kinu. Izvire u planini Bayan Har u provinciji Qinghai. Na izvoru se nalaze dva jezera. U srednjem dijelu toka čini velik zavoj kojim ulazi u pustinju Gobi gdje se navodnjava pustinjski prostor koji time postaje pogodan za život. Nakon izlaska iz pustinje prolazi sjevernim dijelom Velike kineske nizine koja je centar naseljenosti u Kini. Ulijeva se u Žuto more. Zanimljivo je da je u povijesti često mijenjala korito, posebno u prostoru oko ušća.
Huang He velikim dijelom toka teče preko plodnog žutog tla koje se naziva prapor ili les. To tlo ulazi u rijeku, te je ona zbog njega prepuna žutog mulja i zato se zove Žuta rijeka. Taj mulj rijeka donosi u Žuto more. Također u pustinji Gobi vjetar donosi žuti pijesak u rijeku.
U povijesti je dolina rijeke bila centar naseljenosti Kine, ali danas je daleko naseljeniji prostor uz Yang Ce. Ipak je i dalje Huang He značajna rijeka. Najveći gradovi na njoj su Jinan, Zhengzhou i Lanzhou. Nedaleko je i grad Xi'an koji je povijesni glavni grad Kine.
Huang He je značajna plovna rijeka. Velikim kanalom je povezana s rijekom Yang Ce i to je značajan plovni put. Na rijeci Huang He postoji mnogo brana i umjetnih jezera.
Hidroelektrične brane na reci
Reka poseduje veoma veliki hidroenergetski potencijal te su stoga na njoj sagraćene brojne brane. Najveće su sagraćene: u Liujia Kanjonu, kod grada Lanzhou, Sanmenskom Kanjonu (Sanmenska hidroelektrana koja je počela da se gradi 1957. godine; proizvodi preko 6 milijardi KWh struje godišnje).
Poplave i promene toka
Hoangho je kroz istoriju često izazivala katastrofalne polave i menjala svoj tok. U zadnjih 3000-4000 godina Hoangho je plavio 1593 puta. Kineski istoričari zabeležili su da je reka do sada 18 puta promenila glavni tok. Ovo menjanje toka i česte poplave imali su značajnu ulogu u stvaranju Kineske nizije.
Literatura
- Mala Enciklopedija Prosveta - Opšta Enciklopedija (M-Š). Izdavačko preduzeće "Prosveta", Beograd 1959.