Pietro Locatelli

Pietro Locatelli na slici Cornelisa Troosta iz 1733. godine.

Pietro Antonio Locatelli (3. septembar 1695. Bergamo, Mletačka Republika - 30. mart 1764. Amsterdam, Holandija). Bio je italijanski violinista i kompozitor iz Bergama koji je nakon boravka u Rimu i blistave karijere kao virtuoz u raznim evropskim gradovima na kraju se naselio u Holandiji, gdje je proveo veliki dio svog života. Danas se smatra jednim od vodećih italijanskih muzičara kasnog baroka.

Biografija

Locatelli je rođen u gradu Bergamo, Italija. Rano djetinjstvo provodi svirajući violinu u instrumentalnom ansamblu Santa Maria Maggiore u Bergamu, a potom odlazi u Rim da studira kod violiniste i kompozitora Arcangela Corellija. U narednim godinama radio je isključivo kao violinista, posebno u bazilici Svetog Lorenza u Damasu, Italija. Godine 1725. imenovan je za virtuoso da camera u Mantovi, mjesto koje mu je omogućilo da ima odriješene ruke da putuje kao virtuoz. Locatelli je na svojim muzičkim turnejama obišao mnoge gradove usavršavajući svoje sviračke sposobnosti. Na kraju se 1729. godine naselio u Amsterdamu gdje je odustao od javnih nastupa u korist redovnih koncerata za grupu bogatih amatera. Tu je u okviru jake holandske muzičke izdavačke tradicije objavio svoje radove. Njegovo sviranje je posebno zadivilo publiku zbog njegove violinske tehnike istovremenog sviranja dvije žice i zbog njegovog čestog korištenja posebnih štimova za žice zbog ostvarenja specijalnih efekata. Neki od bravuroznih violinskih prelaza u njegovim studijama i kapričima (capriccios) prethodili su onim virtuoznostima Niccola Paganinija u njihovoj koncentracija na tehničke podvige, dajući prednost tehničkim efektima u odnosu na muzički sadržaj. Kao kompozitor Locatelli je najviše bio zainteresovan komponujući sonate i koncertne oblike (concertos). Oba ova muzička oblika otkrivaju da je bio sposoban da komponuje elegantnu i izražajnu melodiju.

On se također bavio izdavaštvom i uvozom violinskih žica iz Rima. Do svoje smrti 1764. godine Locatelli je bilo dovoljno uspješan ostavivši za sobom značajne nekretnine kao i kompozicijsko naslijeđe koje je ostalo prilično aktuelno do početka narednog vijeka. Za sobom je ostavio veliku umjetničku zbirku uz biblioteku koja je pored muzike sadržila i knjige iz historije, filozofije i nauke. To svjedoči o njegovoj širini učenja.

Muzički stil i djela

U jednom trenutku bio je poznat kao "Paganini 18. vijeka" zbog 12 koncerata i 24 kapriča za violinu. Iako je prvenstveno poznat kao virtuozni violinista u ranom dijelu svog života, njegove kompozitorske sposobnosti bile su daleko važnije. Stilski, Locatelli je radio u okviru konzervativnih muzičkih oblika kompozitora tzv. rimske škole (Corelli, na primjer), ali je upotrebljavao mnoge progresivnije elemente venecijanske škole (Vivaldi, prije svega). Pisao je uglavnom sonate i koncerte za gudačke instrumente, iako postoji zbirka sonata za flaute, i izgubljeni koncert za puhače sa gudačima. Sa izuzetkom onih sonata za flaute Opus 2, koje povremeno imaju tri stavka, njegova druga djela su gotovo isključivo pisana u starijem obliku sa četiri muzička stavka. Locatelli je također ustalio pisanu kadencu kao standardni dio njegovih violinskih koncerata, inovacija u odnosu na raniju praksu isključivo improvizovanih kadenci. Uopšteno, njegov stil objedinjuje postojeće trendove, ali ipak ostaje originalan u ljepoti i bogatstvu njegove harmonije.

Muzika za orkestar

Većinu djela Locatelli je pisao za violinu, instrument na kojem je bio veliki virtuoz. Napisao je niz končerta grossa po uzoru na Corellija. Prva muzička zbirka koju je objavio u Amsterdamu 1720. godine sadržala je 12 fuga. Njegovo vjerovatno najznačajnije djelo objavljeno 1733. godine je Umjetnost violine Op. 3 {ital.Arte del violino Op. 3), grupa od dvanaest koncerata za violinu i 24 tehnički veoma zahtjevnih kapriča. Oni se smatraju pretečom poznate zbirke za violinu bez pratnje od Paganinija. Zbirka od šest koncerata objavljen dvije godine kasnije, a druga zbirka od šest koncerata objavljena je 1744. godine su napisani za četiri violine, dvije viole i basso continuo.

Kamerna muzika

Lokatelli je takodjer napisao i objavio više zbirki sonata za solo violinu, trio sonata za violinu, uključujući i zbirku solo sonata za flautu i basso continuo Op. 2.

Spisak objavljenih djela

• Op. 1 (1721) - 12 končerta grosa
• Op. 2 (1732) - 12 sonata za flautu
• Op. 3 (1733) - L' arte del violino, 12 violinskih koncerata
• Op. 4 (1735) - 6 Introduttione teatrale
• Op. 5 (1736) - 6 trio sonatas
• Op. 6 (1737) - 12 violinskih sonata
• Op. 7 (1741) - 6 četvorostrukih koncerata
• Op. 8 (1744) - 10 trio sonata

Reference

• Josip Andreis, Historija muzike.

Pietro Locatelli na Wikimedijinoj ostavi