Osvjetljavanje pisanih djela
|
Osvjetljavanje knjiga | |
|---|---|
 Nematerijalna svjetska baština
| |
| |
 Azerbejdžan, Turska,  Iran Uzbekistan,  Tadžikistan
| |
| Regija: | Evropa i Azija |
| Godina upisa: | 2023. |
| ID: | 01981 |
| Ugroženost: | - |
| Poveznica: | UNESCO |
Osvjetljavanje knjiga je stoljetna dekorativna umjetnost koja se prakticira na stranicama rukopisa, kaligrafskih tekstova, samostalnih umjetničkih djela i minijatura. Glavna komponenta je zlatni list ili zlatna boja, a oboje zahtijevaju specifična znanja i tehnike. Koriste se i prirodni pigmenti, a posljednjih godina su rasprostranjene sintetičke boje, poput akvarela. Boje, uzorci i motivi koji se koriste imaju simbolična značenja. Metode iluminacije koriste se i u restauraciji davno nastalih antičkih rukopisa i folija.
U Osmanskom carstvu su iluminirani i ilustrovani rukopisi naručivali sultan ili dvorski administratori. U palači Topkapi, ove rukopise stvarali su umjetnici koji rade u nakkashaneu, zvaničnoj radionici minijaturista i iluminatora, osvjetljavajući i vjerske knjige i nereligijska djela.
Umjetnost iluminacije se prenosi kroz formalno i neformalno obrazovanje, uključujući univerzitete, akademije, istraživačke centre, te javne i privatne radionice.
Osvjetljavanje knjiga nalazi se na UNESCO-voj Reprezentativnu listu nematerijalnog kulturnog nasleđa čovječanstva kao zajednički element nematerijalnog kulturnog nasleđa u Azerbejdžanu, Iranu, Uzbekistanu, Tadžikistanu i Turskoj. Odluku o upisu donio je Međuvladin komitet za očuvanje nematerijalnog kulturnog nasleđa na zasjedanju koje je održano od 5. do 8. decembra 2023. u Cresta Mowani, u Bocvani.[1][2]
