Nekropola u Luburića Polju
| Nekropola stećaka Luburića polje | |
|---|---|
 Svjetska baština – UNESCO | |
 | |
 Bosna i Hercegovina, Košutica, Sokolac | |
| Registriran: | 2016. |
| Vrsta: | Kulturno dobro |
| Mjerilo: | iii, vi |
| Ugroženost: | yes |
| Referenca: | UNESCO |
Nekropola u Luburića Polju, naselje Košutica, opština Sokolac, sadrže nadgrobnike iz istorije Bosne i Hercegovine u srednjem vijeku.[1] Na sjednici komisije za očuvanje nacionalnih spomenika održanoj od 26. oktobra 2010. godine, proglašena je za nacionalni spomenik BiH.[2] Ovu odluku Komisija je donijela u sljedećem sastavu: Zeynep Ahunbay, Marti Cheery, Amra Hadžimuhamedović (predsjedavajuća), Dubravko Lovrenović i Ljiljana Ševo.
Nekropola nalazi se i nalazi se na listi 28 srednjovjekovnih nekropola stećaka koje su 2016. godine proglašene Svjetskom baštinom UNESCO-a. Na listi su 20 nekropole u Bosni i Hercegovini, po 3 u Srbiji i Crnoj Gori, a 2 u Hrvatskoj. [3]
U srednjem vijeku ovi prostori pripadali su župi Mokro-Glasinac, kojoj je iz stare Olovske župe priključena Glasinačka ravan, a u slivu paljanske Miljacke, župa Pale. Ove župe bile su sastavni dio zemlje Pavlovića kao i susjedna Prača. Iz navedenog se zaključuje da je i područje današnje opštine Sokolac u srednjem vijeku ulazilo u sastav zemlje Pavlovića.[4] Kao i u ostalim dijelovima Bosne i Hercegovine, posebno u istočnoj Hercegovini, stanovništvo je i u kasnijim periodima nastavilo praksu sahranjivanja u grobne gomile (tumuli iz perioda Ilira), tako da je i veliki broj srednjovjekovnih nekropola sa stećcima nastao na grobnim gomilama ili uz njih.
U selu Košutica udaljenom od Sokoca oko 6 km na prostranom predjelu Luburić polja smještene su dvije nekropole sa stećcima,[5] međusobno udaljene oko 150 metara zračne linije.[6]
Prva nekropola – lokalitet Ploče - broji 51 nadgrobnik. Svi stećci su u formi sanduka izuzev jednog sljemenjaka. Ukrašena su tri stećka. Stećci u ovoj nekropoli položeni su radijalno u odnosu na centar tumula. Tri stećka su izdvojena iz grupe na udaljenosti 10 metara u pravcu sjevera.
Druga nekropola – lokalitet Bare: broji 83 stećka ili dijela stećka, od čega su na 6 stećaka zabilježeni ukrasi: linija koja označava dvojni grob, rozeta, mač i krst.[7] Za razliku od prve nekropole, na ovoj su stećci orijentirani u pravcu sjever–jug
- Marian Wenzel, Ukrasni motivi na stećcima, Sarajevo, 1965.
- Zemlja Pavlovića – srednji vijek i period turske vladavine. Banja Luka – Srpsko Sarajevo: Akademija nauka i umjetnosti Republike Srpske i Univerzitet Srpsko Sarajevo, Naučni skupovi, knjiga V, Odjeljenje društvenih nauka, knjiga 7, 2003.
- ↑ „Dubravko Lovrenović: Bosansko I humsko mramorje srednjeg vijeka”. RABIĆ: Sarajevo, 2009. Pristupljeno 9. 2. 2017.
- ↑ „Nekropola u Luburića Polju”. Komisija za nacionalne spomenike. Arhivirano iz originala na datum 2016-08-27. Pristupljeno 13. 9. 2016.
- ↑ „Državna komisija”. Arhivirano iz originala na datum 2020-01-17. Pristupljeno 2018-10-26.
- ↑ Pavao Anđelić: Teritorijalna organizacija srednjovjekovne Bosne
- ↑ „Arheološki leksikon, arheološka nalazišta”. Zemaljski muzej, Sarajevo. Pristupljeno 9. 2. 2017.
- ↑ „Šefik Bešlagić: STEĆCI, KATALOŠKO-TOPOGRAFSKI PREGLED”. Sarajevo: Veselin Masleša, 1971. Pristupljeno 9. 2. 2017.
- ↑ „Šefik Bešlagić: STEĆCI – KULTURA I UMJETNOST”. Sarajevo: Veselin Masleša, 1971. Pristupljeno 9. 2. 2017.
