Mongolski jezik
| mongolski jezik | ||
|---|---|---|
Монгол хэл, 
| ||
| Države |  Mongolija
| |
| Broj govornika | 5,2 miliona | |
| Porodica | altajski (kontroverzno)
| |
| Sistem pisanja | ćirilica mongolsko pismo | |
| Službeni status | ||
| Zvaničan | Mongolija Kina (Unutrašnja Mongolija)
| |
| Reguliše | Državno jezičko veće (Mongolija) Veće za jezik i književnost (Unutrašnja Mongolija) | |
| Jezički kodovi | ||
| ISO 639-1 | mn | |
| ISO 639-2 | mon | |
| ISO 639-3 | ili:khk – halha mongolskimvf – periferni mongolski
| |
| Pažnja: Ova strana možda sadrži IPA fonetske simbole u unikodu. | ||
Mongolski jezik (Монгол хэл, ) je službeni jezik u Mongoliji i najpoznatiji pripadnik mongolske grupe jezika. Koristi ga oko 5,7 miliona ljudi. Osim u Mongoliji (90% stanovništva), ovaj jezik se govori u Autonomnom regionu Unutrašnjoj Mongoliji na severu Kine. Standardni jezik je zasnovan na halha dijalektu.
Klasifikacija[uredi | uredi kod]
Mongolski jezik spada u mongolsku grupu jezika, koja se neretko, zajedno sa turkijskim i tunguskim jezicima (povremeno i sa japanskim i korejskim jezikom), svrstava u altajsku jezičku porodicu.
Pismo[uredi | uredi kod]
U Mongoliji se za zapisivanje koristi ćirilično pismo, dok se u Kini koristi tradicionalni mongolski alfabet.
Osobine[uredi | uredi kod]
Mongolski jezik je aglutinativan, a da bi izrazio različite odnose u rečenici, uglavnom se koristi sufiksima. Osnovni red reči je subjekat-objekat-predikat.
Prisutno je osam padeža.
Poznaje samoglasničku harmoniju.
Prisutno je sedam samoglasnika i 34 suglasnika (neki suglasnici su prisutni samo u stranim rečima).
Samoglasnici:
| Prednji | Centralni | Zadnji | |
|---|---|---|---|
| zatvoreni | i | u | |
| poluzatvoreni | ʊ | ||
| srednji | e | o | |
| poluotvoreni | ɔ | ||
| otvoreni | a |
Svaki samoglasnik može biti dug i kratak; drugim rečima, dužina samoglasnika je distinktivna, kao i u srpskom (zanimljivo je da je kratka varijanta glasa o zapravo centralni samoglasnik [ɵ]).
Prema pravilima samoglasničke harmonije, samoglasnici se dele u dve grupe:
| Prednji | Zadnji | Neutralni |
|---|---|---|
| e, u, o | a, ʊ, ɔ | i |
Suglasnici:
| usneni | zubni | prednjenepčani | zadnjenepčani | resični | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| "Obični" | palatalizovani | "Obični" | Palatalizovan | Palatalizovan | "Obični" | ||||
| Nazal | m | mʲ | n | nʲ | ŋ | ||||
| Ploziv | bezvučni aspirovani | (pʰ) | (pʲʰ) | tʰ | tʲʰ | (kʲʰ) | (kʰ) | ||
| bezvučni | p | pʲ | t | tʲ | |||||
| zvučni suglasnik | ɡʲ | ɡ | ɢ | ||||||
| Afrikat | bezvučni aspirovani | tsʰ | tʃʰ | ||||||
| bezvučni | ts | tʃ | |||||||
| Frikativ | (f) | s | ʃ | xʲ | x | ||||
| Lateralni frikativ | ɮ | ɮʲ | |||||||
| Vibrant | r | rʲ | |||||||
| Aproksimant | w̜ | w̜ʲ | j | ||||||
Suglasnici u zagradama se sreću samo u stranim rečima.
