Matej Bor
Matej Bor je bio književni pseudonim koji je koristio Vladimir Pavšič (14. april 1913 - 29. septembar 1993), slovenski pjesnik, prevodilac, dramatičar, novinar i učesnik narodnooslobodilačke borbe.
Pavšič je jedan od najplodnijih slovenskih i jugoslovenskih partizanskih pesnika, a mnoge njegove pesme ušle su u usmenu predaju i smatraju se narodnim.
Rodio se u selu Grgar kraj Gorice, u tadašnjoj Austro-Ugarskoj. Kada je nakon prvog svjetskog rata njegov rodni kraj završio u Italiji, porodica mu se preselila u Celje. Studirao je na ljubljanskom Univerzitetu gdje je diplomirao slavistiku i filologiju.
Po izbijanju drugog svjetskog rata i okupaciji Slovenije, priključio se partizanima gdje je počeo objavljivati pjesme, te postao jedan od vodećih pjesnika Osvobodilne fronte. Njegova pjesma Hej brigade je postala neslužbena himna slovenskih partizana.
Nakon završetka rata se posvetio pisanju, a 1965. postao članom Slovenske akademije nauka i umetnosti.
Poznat je kao jedan od pionira ekološkog pokreta u Sloveniji, te zagovornik kontroverzne venetske teorije o porijeklu Slovenaca.
Borove uglazbene partizanske pesme su:[1]
- Hej, brigade!
- Iz težkih dni
- Jasa
- Jutri gremo v napad
- Kaj niso z domačije
- Kri v plamenih
- Mi gremo
- Najin ples
- Naša pesem
- Našo barako zamelo je
- Nekoč bodo legli
- Nič ne vprašuj
- Nina
- Nocoj sem videl tvojo dlan
- Ob tabornem ognju
- O, da sem našel te
- Partizanska
- Partizanska romanca
- Razpnite čez ves svet vešala (= v boj)
- Slišiš gozdove
- Srečanje
- (Tam) nekje v gozdovih
- Tam v gozdu ob tabornem ognju
- Težak, grenak je ta čas