Kimerijski kontinent
| Kimerijski kontinent | |
|---|---|
 | |
Kimerijski kontinent bio je hipotetski kontinent koji je postojao od kraja karbonifera i tokom trijasa.[1]
Karakteristike[uredi | uredi kod]
Početkom Perma postojao je dugi rift duž obala Tetiskog oceana koji je bio spojen sa superkontinentom Godvanom, koji se negdje krajem Perma, počeo odvajati od Godvane.[2]
Predpostavlja se da se to dogodilo u sjeveroistočnom dijelu Godvane u kasnom Permu, kad se uska traka tog superkontinenta odvojila. Vjeruje se da ona ostala tako duga i uska, kao i da nije ostala na tom mjestu, već je plutala Tetiskim oceanom slično kao današnji Madagaskar u davnoj prošlosti. Isto tako se pretpostavlja da to nije bio cijelo vrijeme povezani kontinent, već blokovi koji su zajedno plutali, i konačno postali ono što danas poznajemo kao Tursku, Iran, Afganistan. Neki od tih blokova formirali su Tibet, i neke dijelove Indokine i Malaje.[2]
Svi ti blokovi zajedno se nazivaju Kimerijski kontinent ili Kimerija.[2]
Nakon što su kimerijski blokovi završili plutanje preko Paleotetiskog oceana sudarili su se sa južnim rubom Evroazije, i uzrokovali Kimerijsku orogenezu (stvaranje planinskih masiva). Tad su zatvorili Paleotetiski ocean i otvorili Neotetiski ocean.[2]
Rasjed istočno od Kimerijskog kontinenta otvorio je krajem trijasa (prije otprilike 230 i 201 miliona godina), istočni dio Sredozemnog mora, što je uzrokovalo da se Turska udaljila od Afrike.[3] Početkom Jurskog perioda (prije 201 do 175 miliona godina) turski dio Kimerije nastavio se raspadati.[3]
Moguće je da kontinentalni fragmenti koji danas čine Pirenejski i Apeninski poluotok imaju slično prijeklo kao i Kimerija, ali su imali drugačiju historiju i ranije su se spojili sa Evroazijom. Vjerojatnije je da rumunjski Karpati imaju više veza sa Kimerijom, kao i dijelovi Kavkaza, jer su antički Kimerijci živjeli sjeverno od Crnog mora i Kavkaza, područja zahvaćena Kimerijskom orogenezom.[2]
Kimerija se razdvojila od Godvane od istoka prema zapadu, od Australije do istočnog Mediterana. Protezala se na nekoliko geografskih širina i obuhvaćala širok raspon klimatskih zona.[1]
Izvori[uredi | uredi kod]
- ↑ 1,0 1,1 „Cimmeria (continent)” (engleski). DBpedia. Pristupljeno 28.2.2022.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 „Cimmerian continent” (engleski). History of the Earth. Pristupljeno 28.2.2022.
- ↑ 3,0 3,1 „Cimmerian continent” (engleski). Encyclopaedia Britannica. Pristupljeno 28.2.2022.
Vanjske veze[uredi | uredi kod]
- Cimmerian continent (en)