Davidova loza

Izvor: Wikipedija
Prijeđi na navigaciju Prijeđi na pretragu
Genealogija egzilaraha od Adama do Davida, prema rabin Avrahamu ben Tamimu (12. vijek).

Davidova loza ili Kuća Davida (hebrejski: בֵּית דָּוִד, Bet David) odnosi se na porodično stablo koje vodi poreklo od kralja Davida, jedne od najistaknutijih figura u judaizmu i centralnog lika u Bibliji.[1] Kralj David, poznat po svojim vojnim uspesima, pesništvu i kao tvorac Jerusalima kao duhovnog centra jevrejskog naroda, smatra se predakom mesijanskog linija u judaizmu.[2] Njegova loza je značajna ne samo u religijskom, već i u istorijskom i kulturnom kontekstu, obeležavajući temelj za monarhiju u Izraelu i kasnije mesijanske predaje.[3]

Dinastička simbolika[uredi | uredi kod]

Simbolika Davidove loze duboko je ukorenjena u jevrejskoj religijskoj misli i predstavlja ključni element u razumevanju mesijanskih očekivanja. Kao temelj monarhije u Izraelu i obećani izvor Mesijine linije, Davidova loza simbolizuje kontinuitet, božansku favorizaciju i konačno ispunjenje Božjih obećanja narodu Izraela.[4] Njena stalna prisutnost kroz jevrejsku istoriju služi kao podsjetnik na trajnu veza između Boga i Njegovog naroda, te kao osnova za vjeru u buduće ispunjenje mesijanskih proročanstava.[5]

Mesijanska očekivanja kroz istoriju[uredi | uredi kod]

Razvoj mesijanskih očekivanja vezanih za Davidovu lozu unutar judaizma ima duboke korijene koji sežu do samih početaka jevrejske historije. Posebno značajnu definiciju i oblik, ova očekivanja dobijaju u razdoblju Drugog Hrama i kasnije kroz rabinska tumačenja. Očekivanja o dolasku Mesije, direktnog potomka Davida, koji će obnoviti Izrael i doneti mir svetu, intenzivirala su se kroz vekove, odražavajući se u različitim tekstovima i interpretacijama.[6]

U Drugom Hramu[uredi | uredi kod]

Period Drugog Hrama bio je ključan za razvoj i širenje mesijanskih ideja specifično vezanih za Davidovu lozu. Mnogobrojni apokaliptični tekstovi iz tog vremena, uključujući Knjigu Danila i različite pseudepigrafske spise, detaljno opisuju karakteristike i ulogu očekivanog Mesije iz Davidove loze. Ovi tekstovi naglašavaju važnost Davidove genealogije za mesijansku figuru, predviđajući njegovu ulogu u obnovi Izraela i uspostavljanju mira.[7]

Kralj David[uredi | uredi kod]

David je postao kralj ujedinjenog Kraljevstva Izrael negde oko 1000. godine pre nove ere.[8] Njegova vladavina, koja je trajala oko 40 godina, ostavila je neizbrisiv trag na jevrejsku istoriju i religiju.[9] David je pripisivan autorstvo mnogih psalama, što ga čini centralnom figurom u jevrejskom bogosluženju.[10]

Mesijansko očekivanje[uredi | uredi kod]

Davidova loza je ključna za mesijansko očekivanje u judaizmu, poznato kao „Mesija sina Davida“.[11] Verovanje u dolazak Mesije, potomka Davida, koji će obnoviti Izrael i doneti svetski mir, duboko je ukorenjeno u jevrejskoj tradiciji.[12]

Povezanost sa drugim religijama[uredi | uredi kod]

Davidova loza u Hrišćanstvu[uredi | uredi kod]

U hrišćanstvu, Davidova loza ima centralno mesto zbog verovanja da je Isus Hrist direktni potomak kralja Davida, što je ključni element u ispunjenju mesijanskih proročanstava. Novi zavet često ističe Isusovo davidovsko poreklo kako bi potvrdio Njegovu mesijansku ulogu i legitimnost.[13]

Davidova loza u Judaizmu[uredi | uredi kod]

S druge strane, u judaizmu se argument protiv Isusa kao Mesije sina Davida temelji na nekoliko ključnih tačaka, uključujući neispunjavanje mesijanskih proročanstava kao što su obnova Jerusalima, izgradnja Trećeg hrama i uspostavljanje mira na svetu.[14] Jevreji veruju da pravi Mesija tek treba da dođe i da će njegov dolazak biti praćen ispunjenjem svih ovih proročanstava.[15]

Davidova loza u Islamu[uredi | uredi kod]

U islamu, iako David (Davud) ima značajnu ulogu kao prorok i kralj, koncept Mesije (Al-Masih) se razlikuje. Islam priznaje Isaa (Isusa) kao mesiju, ali ne u smislu direktnog potomka Davida niti sa istim očekivanjima kao u judaizmu i hrišćanstvu. David se, međutim, poštuje kao jedan od velikih proroka, a njegova pravednost i vladavina često se ističu.[16]

Davidova loza i druge religijske tradicije[uredi | uredi kod]

Ostale religijske tradicije mogu referisati na lik Davida ili koncept mesijanske linije na različite načine, ali ti pogledi variraju značajno i često su manje centralni u odnosu na judaizam, hrišćanstvo i islam. Na primer, u Bahá'í veri, figura Davida može biti simbolično povezana sa idejama o nasleđu i duhovnom liderstvu, ali bez doslovnog genealoškog konteksta.[17]

Nasleđe Davidove loze[uredi | uredi kod]

Nasleđe Davidove loze se proteže kroz celokupnu jevrejsku istoriju, od drevnih vremena do danas.[18] Mnoge jevrejske porodice, posebno one sa rabinskim i levitskim korenima, tragaju za svojim poreklom do Davidove loze, što ima veliku versku i kulturnu važnost.[19]

Izvori[uredi | uredi kod]

  1. ↑ Bright, John. "A History of Israel." Westminster John Knox Press, 2000. ISBN: 978-0664220686.
  2. ↑ Pinsky, Robert. "The Life of David." Schocken Books, 2005. ISBN: 978-0805242039.
  3. ↑ Cohn-Sherbok, Dan. "The Messiah in Judaism." Routledge, 2012. ISBN: 978-0415180412.
  4. ↑ Levenson, Jon D. "The Davidic Covenant and Its Modern Interpreters." The Catholic Biblical Quarterly, 1985.
  5. ↑ Hess, Richard S. "The House of David: History and Interpretation." Society of Biblical Lit, 1997.
  6. ↑ Cohen, Shaye J.D. "From the Maccabees to the Mishnah." Westminster John Knox Press, 1987. ISBN: 978-0664227432.
  7. ↑ Schiffman, Lawrence H. "The Messianic Movement in the Period of the Second Temple." In "The Cambridge History of Judaism: The Late Roman-Rabbinic Period." Cambridge University Press, 2006. ISBN: 978-0521772488.
  8. ↑ Finkelstein, Israel; Silberman, Neil Asher. "David and Solomon: In Search of the Bible's Sacred Kings and the Roots of the Western Tradition." Free Press, 2006. ISBN: 978-0743243629.
  9. ↑ Kugel, James L. "The Great Shift: Encountering God in Biblical Times." Houghton Mifflin Harcourt, 2017. ISBN: 978-0544520554.
  10. ↑ Alter, Robert. "The Book of Psalms: A Translation with Commentary." W. W. Norton & Company, 2007. ISBN: 978-0393337044.
  11. ↑ Flusser, David. "Judaism and the Origins of Christianity." Magnes Press, 1988. ISBN: 978-9652236268.
  12. ↑ Schiffman, Lawrence H. "From Text to Tradition: A History of Second Temple and Rabbinic Judaism." KTAV Publishing House, 1991. ISBN: 978-0881253726.
  13. ↑ France, R.T. "The Gospel of Matthew." NICNT. Eerdmans, 2007. ISBN: 978-0802825018.
  14. ↑ Kimelman, Reuven. "The Messiah of the Talmudic Rabbis." In "The Messiah: Developments in Earliest Judaism and Christianity." Edited by James H. Charlesworth. Fortress Press, 1992. ISBN: 978-0800625443.
  15. ↑ Berkovits, Eliezer. "Faith After the Holocaust." KTAV Publishing House, 1973. ISBN: 978-0870681932.
  16. ↑ Nasr, Seyyed Hossein. "The Heart of Islam: Enduring Values for Humanity." HarperOne, 2004. ISBN: 978-0060730642.
  17. ↑ Smith, Peter. "A Concise Encyclopedia of the Bahá'í Faith." Oneworld Publications, 2000. ISBN: 978-1851681846.
  18. ↑ Broshi, Magen. "The Genealogy of the House of David." In "The History of the Jewish People in the Age of Jesus Christ." T&T Clark, 1986. ISBN: 978-0567022424.
  19. ↑ Feldman, Louis H. "Josephus's Interpretation of the Bible." University of California Press, 1998. ISBN: 978-0520208537.
Izvor: https://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=Davidova_loza&oldid=41844485