Cinéorama
Cinéorama je bila rani sistem filmske projekcije sa svrhom da publici da iluziju da se nalazi na nekoj sasvim drugoj lokaciji. Patentirao ju je 1897. Raoul Grimoin-Sanson, a prvi put je javno prikazana na pariškoj Svjetskoj izložbi 1900. Kombinirala je panoramke slike sa novoizumljenim filmskim kamerama, te je koristila 10 filmskih sinkroniziranih projektora koji su projicirali filmske snimke na platna površine 10x9 m koja su publiku okruživala u krugu od 360 stepeni. Kao film je odabrana snimka leta balonom iznad Pariza; svrha je bila dati publici iluziju uzlijeće, nakon završetka filma se počeo projicirati unatrag kako bi se stvorila iluzija povratka na zemlju. Publika se nalazila u improviziranoj košari koja je mogla primati 200 gledatelja.
Grimoin-Sanson je na svom uređaju počeo raditi 1895. pri čemu je povremeno imao pomoć od drugih pronalazača i filmskih pionira kao što je Étienne-Jules Marey. Međutim, njegova predstava na Svjetskoj izložbi nije dugo potrajala. Nakon samo tri dana vlasti su je zabranile, obrazloživši je brigom za sigurnost publike. Povod je bila ogromna toplina koju su proizvodili projektori, a zbog kojih se jedan od radnika onesvijestio.
Cineorama se više nije prikazivala, ali je sličan sistem 1955. pod imenom Circle-Vision 360° uveden u Disneylandu.
- Kenneth MacGowan (Spring 1957). „The Wide Screen of Yesterday and Tomorrow”. The Quarterly of Film Radio and Television 11 (3): 217–241. DOI:10.1525/fq.1957.11.3.04a00020.
- Bernard Comment (1999). The Panorama. London: Reaktion Books. str. 76. ISBN 1-86189-042-7.
- Laurent Mannoni. „Raoul Grimoin-Sanson”. Who's Who of Victorian Cinema. Pristupljeno 2006-06-19.
- „The Panoramas of the Paris Exposition”. Scientific American Supplement (1287): 20631. 1 September 1900.