Bolani Dojčin

Bolani Dojčin (makedonski i bugarski: Болен Дојчин) je južnoslavenska epska narodna pjesma najpoznatija po verziji koju je 1815. godine zabilježio Vuk Stefanović Karadžić. Naslovni protagonist je solunski vojvoda Dojčin, koji se razbolio i ostao devet godina u krevetu, a što koristi Uso Arapin kako bi nametnuo harač građanima, a što uključuje i spavanje sa lokalnim djevojkama; nakon što isto zatraži od Dojčinove supruge, ona svog muža uspije podignuti iz postelje, te se on herojski obračun sa Usom i pobijedi ga, a nakon čega će izdahnuti.

Vjeruje se da je pjesma nastala u doba osmanskih osvajanja, a prvi put je zabilježena u Erlangenskom rukopisu. Kao model za lik Dojčina se navode ličnosti Jovana VII i Andronika Paleologa, koji su vladali Solunom od 1402. do 1423. godine, te se odupirali Osmanlijama usprkos izuzetno lošeg zdravlja. U verziji Erlangenskog rukopisa je Dojčin preimenovan u hrvatskog bana Ivana Karlovića.

Po motivima pjesme je godine 1971. u Jugoslaviji snimljen TV-film Čudo.

References

• Delić, Lidija (2011), „'Болани Дојчин': путеви генезе и модификација певања о сукобу 'боланог' јунака с Арапином”, Mirjana Detelić; Snežana Samardžija (Serbian), Жива реч: зборник у част проф. др Наде Милошевић-Ђорђевић [Word of Mouth: Collection in Honour of Prof. Dr Nada Milošević-Đorđević], Beiograd: Institut za balkanske studije SANU, ISBN 978-86-7179-071-0 
• Djurić, Vojislav (1966), „Prince Marko in Epic Poetry”, Journal of the Folklore Institute (Bloomington) 3 (3): 315, DOI:10.2307/3813804, JSTOR 3813804 
• Stojčevska-Antić, Vera (1979) (Macedonian), Транформацијата на мотивот за Болен Дојчин [The Transformation of the Bolen Dojčin Motif], Skopje: Sovremenost