Deliblatska peščara
| Specijalni rezervat prirode Deliblatska peščara | |
|---|---|
IUCN kategorija IV (zaštićeno stanište) | |
 | |
| Lokacija | Autonomna pokrajina Vojvodina, Srbija |
| Najbliži grad | Alibunar, Vršac, |
| Koordinate | 44°53′01″N 21°05′33″E / 44.88361°N 21.09250°E |
| Površina | 348,29 km² (134 mi² ) |
| Osnivanje | 1989. god |
Deliblatska peščara (Deliblatski pesak) ili Banatska peščara (Banatski pesak), jedinstvena je peščara u Evropi, a nalazi se u jugoistočnom delu srpske pokrajine Vojvodine, u južnom Banatu.
Ova prostrana oblast površine od oko 300 km², čije su glavne peščane mase elipsoidnog oblika okružene plodnim lesnim poljoprivrdnim površinama, proteže se između Dunava i jugozapadnih padina Karpata.
Ovaj spomenik istorije prirode Panonske nizije jedno je od retkih pribežišta za mnoge specifične vrste flore i faune, koje u evropskim i svetskim razmerama predstavljaju prirodne retkosti. Peščara predstavlja geomorfološki i ekološko-biogeografski fenomen ne samo Panonske nizije, već i čitave Evrope.
Bogatstvo flore ovog područja se ogleda u postojanju oko 900 vrsta viših biljaka, od kojih su mnoge relikti i rariteti, kao i vrste koje su u svom rasprostranjenju ograničene na Panonsku niziju. Jedino se ovde, u odnosu na čitav prostor Srbije nalaze: banatski božur, stepski božur (Paeonia tenuifolia), Pančićev pelen, šerpet i Degenova kockavica (Fritillaria gracilis). Svoje stanište ovde je našlo i 20 vrsta orhideja. Prirodnu autohtonu šumsku vegetaciju predstvljaju šume bele lipe i krupnolisnog medunca. Deliblatska peščara je u vegetacijskom smislu mešavina stepe i šumo-stepe, koju odlikuje mozaik travnih, žbunastih i šumskih staništa.
Zbog prisustva velikog broja vrsta ptica, od kojih su mnoge retke i ugrožene, ovo područje je uvršćeno u najznačajnija staništa ptica u Evropi – IBA područje. Iz grupe grabljivica, koje su najugroženije ptice, zastupljene su vrste kao što su: banatski soko, orao krstaš i orao kliktaš. Njihovo pojavljivanje uslovljeno je pašnjačkim površinama i prisustvom tekunice, koja predstavlja osnov njihove ishrane. Od stanovnika životinjskog carstva peščare, ovom prilikom izdvajamo prisustvo: vuka, jelena, srne i divlje svinje.
Prirodne karakteristike i jedinstvenost ovog kraja čine ga pogodnim za rekreaciju, lov i ribolov, nautički turizam, a pre svega ekološki turizam. U cilju zaštite ovog područja, Deliblatska peščara je proglašena za specijalni rezervat prirode.[1][2]
Od 2002. godine, Deliblatska peščara nalazi se na preliminarnoj listi Uneska kao područje izuzetnih prirodnih vrednosti.
Lovište Deliblatska peščara se nalazi na površini od 33.610 hektara od čega je ograđeno 1.850 hektara Dragićev Hat. Lovište se nalazi u okviru Javnog preduzeća Vojvodinašume[3] kojim upravlja šumsko gazdinstvo Banat[4] Pančevo. Od krupne divljači mogu se loviti jeleni, divlje svinje i srne a od sitne divlje patke i divlje guske.
Lovište se nalazi u Južnom Banatu i okruženo je sa tri reke: Dunav, Tamiš i Karaš. Jugoistočni deo lovište u dužini od sedam kilometara naslanja se na Dunav - Dragićev Hat zauzima površinu od 1.850 hektara i osposobljeno je kao lovno-uzgojni centar.
Labudovo okno je deo lovišta u kojem se organizuje lov na divlje patke i guske i obuhvata površinu od 2.500 hektara močvarskih terena, rečnih ostrva i Dunava. Tokom jeseni i zime velika jata divljih pataka i gusaka nastanjuje ovaj kraj. Lovci se smeštaju u lovačkim kućama u samom lovištu.
- Najveći deo radnje filma Ko to tamo peva odvijao se u Deliblatskoj peščari. Tu je sniman i film Boj na Kosovu.
-
Satelitski snimak Deliblatske peščare -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Kanal Dunav–Tisa–Dunav u blizini Deliblatske peščare
- Zagajička brda (Zagajska brda)
- Oleškivska peščara (Oleškivski pesak)[5]
- ↑ „Specijalni rezervat prirode „Deliblatska peščara“”. vojvodinasume.rs.
- ↑ „SRP “Deliblatska peščara“”. vojvodinasume.rs.
- ↑ „Vojvodinašume | Čuvajmo naše šume”. vojvodinasume.rs.
- ↑ „Šumsko gazdinstvo Banat”. serbia-tourism.org. Arhivirano iz originala na datum 11. 9. 2019. Pristupljeno 11. 9. 2019.
- ↑ „Олешковские пески – украинская Сахара” [Oleškovski pesak – ukrajinska Sahara] (ru). ru.tsn.ua. 9. 9. 2013. Pristupljeno 14. 9. 2019.
- „Deliblatska peščara u maju”. blog.b92.net. 31. 5. 2010. Pristupljeno 11. 9. 2019.
- „Deliblatska peščara”. srbija.travel. Arhivirano iz originala na datum 30. 9. 2011. Pristupljeno 14. 4. 2011.
- „Deliblatska peščara”. zdravasrbija.com. 9. 2. 2013. Pristupljeno 13. 9. 2019.
- „Deliblatska peščara – kad košava stvara dine”. jelenadilber.wordpress.com. 5. 11. 2015. Pristupljeno 11. 9. 2019.
- „Deliblatska peščara – najveća evropska kontinentalna peščara”. rts.rs. 3. 1. 2017. Pristupljeno 11. 9. 2019.
- „Deliblatska peščara, zanimljivosti: smeštaj, staze, bazen, slike”. svetputovanja.info. 2. 11. 2017. Pristupljeno 11. 9. 2019.
- „TAJNA NAJVEĆE PEŠČARE EVROPE Čudesna igra vetra i peska u Deliblatu”. blic.rs. 9. 9. 2018. Pristupljeno 11. 9. 2019.
- „Pošumljavanje Deliblatske peščare počelo je pre 200 godina”. pancevo.mojkraj.rs. 20.10.2018. Pristupljeno 11. 9. 2019.
- „Evropska Sahara”. dpps.org.rs. Arhivirano iz originala na datum 2020-11-26.
- „Deliblatska peščara – evropska Sahara”. serbia.com.
- „Deliblatska peščara – tajna najveće peščare u Evropi”. lepevesti.club. Arhivirano iz originala na datum 2021-03-07.
- „Deliblatska peščara”. panacomp.net.
- „Deliblatska peščara”. freebiking.org.
- „Deliblatska peščara”. obidjisrbiju.com.
- „Deliblatska peščara – informacije i zanimljivosti”. turizmopedija.com.
- „Deliblatska Peščara. Zagajička Brda.”. nestvarna.blog.
- „Deliblatska peščara–Zagajička brda / Deliblato Sands–Zagaj Hills | Istraži Srbiju / Explore Serbia | Avanturistički turizam / Adventure tourism”. explore-serbia.rs.
